آيا مي خواهى بهترين مردم باشي؟
اولاً،مي خواهدكه از بهترين مردم باشد:
مسلمان هميشه دنبال كسب رضايت خدا و محبت اوست و مي خواهد صفت خيرخواهي، نيكوكاري را در خود ايجاد كند و بهترين مردم باشد. رسول اكرم صلي الله عليه وسلم مي فرمايد:
«خيرالناس احسنهم خلقا»1
(بهترين مردم با اخلاق ترين آنهاست.)
يا كسي است كه اخلاقش از همه مردم بهتر و زيباتر باشد و از پاداش بزرگي كه از داشتن اخلاق خوب و زيبا بدست مي آيد، صحبت مي كند مسلمان بخاطر مصلحت، اخلاق خود را نيكو نمي كند، بلكه بخاطر رضايت الله- سبحانه وتعالي- اين كار را انجام مي دهد. به همين ترتيب، خوش اخلاقي او ادامه دارد و براي او فرقي نمي كند كه مردم را راضي كند يا نه و اين خوش اخلاقي پيوند مهر و محبت را بهتر كند يا موثر واقع نشود، دوستي وعلاقه مندي كسب شود يا نه؟ اما اجر و پاداش خداوند- سبحانه و تعالي- در هر حالتي باقي است و اين انگيزه باعث كسب اخلاق نيكو مي شود.
قال رسول الله صلي الله عليه وسلم: «ان الرجل ليدرك بحسن خلقه درجات قائم اليل وصائم النهار»1
رسول اكرم صلي الله عليه وسلم مي فرمايد: براستي انسان به سبب اخلاق زيبايش به درجه آن بندگان مي رسد كه روزها را روزه وشبها نمازگزاربوده اند.
به سبب اخلاق نيك مسلمان درجه كسي را كه درشب درنماز و روز را روزه ميگيرد، كسب ميكندواين صفتي از صفات مومنين است.
رسول الله صلي الله عليه وسلم مي فرمايد:
« المومن يالف ويولف ولاخيرفيمن لا يالف ولا يولف وخيرالناس انفعهم للناس.»1
(مومن انس والفت ميكندوموردانس و الف قرار مي گيرد ودر كسي كه انس والفت نمي كندوموردانس والفت واقع نمي شودهيچ خيري وجود نداردوبهترين مردم كساني هستند كه بيشترين نفع وسود را براي ديگران داشته باشند.)
ثانيا:مسلمان به داشتن اخلاق پسنديده دستور داده شده است:
خداوند- سبحانه وتعالي- به ما دستور داده است درارتباط بامردم با حكمت رفتاركنيم واين نشانه خردمندي‌است.خداوند مي فرمايد: (اي پيغمبر)! مردمان را با سخنان استواروبجا واندرزهاي نيكووزيبا به راه پروردگارت فراخوان،وباايشان به شيوه هرچه نيكوتر و بهترگفتگو كن؛ چرا كه (برتوتبليغ رسالت الهي است باسخنان حكيمانه ومستدلانه وآگاهانه ،وبگونه بس زيبا وگيرا و پيدا و بر ما هدايت وضلال وحساب وكتاب و جزا وسزا است) بيگمان پروردگارت آگاه تر (از همگان) به حال كساني است كه از راه اومنحرف وگمراه مي شوندويا اينكه رهنمود وراهياب ميگردند […النحل: ١٢٥
اندرزهاي نيكو: همان متن يا مضمون كلام است كه انسان را به چيزهاي خوب دعوت مي كند واينكه حكمت چيست؟حكمت راهي است كه انسان بواسطه آن افكار ودستورات خود را عرضه يا اجرا مي كند.خداوند-سبحانه وتعالي- رسول خودراص به خاطر اينكه ، نرمخوونيك رفتاربود، توصيف وتعريف ميكند واگر اين خصلت درپيامبروجود نداشت، مردم را از دست مي دادواز پيرامون او پراكنده مي شدندوآنان صحابه رسول اكرم وخودرسول اللهص بودند.رسول الله ص نمي‌گفت:هركس دوست داشته باشد هدايت ورستگاري را انتخاب ميكند وهر كس هم دوست نداشته باشد كار او براي ما مهم نيست .به حقيقت رسول خداص به نسبت هدايت آنها خيلي حريص ومشتاق بود.
خداوند تبارك وتعالي دراين باره مي فرمايد:] ازپرتورحمت الهي است كه تو با آنان (كه سرازخط فرمان كشيده بودند) نرمش نمودي.واگر درشتخويي وسنگدل بودي از پيرامون توپراكنده مي شدند. آل عمران: ١٥٩
(پس ازآنان درگذروبرايشان طلب آمرزش نما ودركارها باآن مشورت كن.)
در حقيقت از راههاي برقراري ارتباط شايسته وخوب بامردم آن است كه ازآنان گذشت كرده و برايشان طلب استغفار نمود و دركارها باآنان مشورت كني.يعني از اشتباهات گذشته مردم چشم پوشي كني واز خداوندمتعال براي آنان طلب بخشش كني. واين يكي از راههاي تشويق وترغيب و تقويت روحي وهمچنين ايجاد رفتار ومنش درست دربين مردم است. يعني به راي ونظر آنان احترام بگذار و از آنان قدرداني كن وزماني كه با مردم ارتباط برقرار ميكني براي آنان ارزش قائل شو، چرا كه هيچ چيزي به اندازه مشورت كردن توبا مردم نمي تواند تسكين دهنده باشد و هيچ چيزي به اندازه قدرداني تو ازمردم نمي‌تواند آنان را به تو نزديك كند.
ميمون پسرمهران مي گويد: عشق ورزيدن ومحبت نشان دادن به مردم نصف عقل است.بنابراين كسي كه با مردم دوستي ومحبت ميكنداين طريقه و روش او نصف عقل است به شرط آنكه واقعاً فهميده وباشعورومخلص وعلاقمند واقعي باشد.
1 – السلسلة الصحيحة للشيخ ناصر الألباني،وهوفي الصحيحين بلفظ قريب.
1 .رواه أحمد،ومن حديث أم المؤمنين عائشه-رضي الله عنها-.
1- صحيح الجامع الصغير،من حديث سهل بن سعد.
نوشته: عبدالله خاطر
