ارزش و جایگاه زیارت دوستان
اسلام مسلمانان را به ضرورت رفت و آمد و دیدار از دوستان ترغیب نموده، تا از حال و احوال آنان باخبر شوند و در صورت امکان مشکلی را از آنها برطرف نمایند تا در راستای رضایت خداوند روابط ایمانی آنان استوارتر و پابرجاتر بگردد و هدف آنان از رفت و آمد با دوستان به خاطر اعراض و اهداف دنیوی نباشد. زیرا رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودهاند: «مسلمان بر برادر مسلمان خود پنج حق را دارد: پاسخ سلام، عیادت بیمار، تشییع جنازه، قبول دعوت و دعای خیر برای عطسه کننده».
رفت و آمد صادقانه که بیانگر محبت و دوستی است شرعاً مستحب میباشد. امام مسلم از ابوهریره نقل نموده است که رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودهاند: «روزی مردی به قصد دیدار دوستش راه روستایی را در پیش گرفت. خداوند فرشتهای را نزد او فرستاد و گفت: کجا میخواهی بروی؟ مرد گفت: میخواهم به دیدار دوستم در این روستا بروم. فرشته گفت: آیا حقی بر او داری که میخواهی او جبرانش کند؟ گفت: نه، حقی بر او ندارم و تنها به خاطر خداوند او را دوست میدارم، فرشته گفت: من فرستادهای از جانب پروردگارت هستم و به من فرموده که به تو بگویم : همچنان که آن دوستت را دوست میداری خداوند نیز تو را دوست میدارد».
و در روایت دیگری آمده است: «هرکسی که به عیادت بیماری برود، یا تنهایی به خاطر رضایت خداوند از برادر مسلمانش دیدار نماید، ندای نداگری برخواهد خواست که: کار بسیار خوب و پسندیدهای را انجام دادی و گامهایت هر یک برای تو احسانی شدهاند و جایگاهی را در بهشت برای خود فراهم کردهای».
رفت و آمد با دوستان سبب خشنودی خداوند است؛ زیرا معاذ بن جبل رضی الله عنه گفته است: از رسول خدا صلی الله علیه وسلم شنیدهام که میفرمود:
«خداوند متعال فرموده است: دوست داشتن آنهایی که به خاطر من همدیگر را دوست میدارند و به دیدار هم میروند و به یکدیگر بذل و بخشش دارند، بر من واجب شده است». ( اخرجه مالک)
و رفت و آمد مطلوب آن است که مرتب بوده و وقت دیگران را زیاد ضایع ننماید و به ساعتی کمتر بسنده شود؛ زیرا رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمودهاند:
«چند روز یک بار با دوستانت دیدار کن تا محبتتان بیشتر شود». (الطبرانی و البزار)
انسان مسلمان موظف است که برای رفاقت و دوستی، انسانهای مؤمن و پرهیزکار را انتخاب کند و از آدمهای فاسد و ناپرهیزکار پرهیز نماید؛ زیرا دوستی با خوبان و نیک مردان مایه بهره و کسب خیر و نیکی است و انسان را به راه راست راهنمایی میکنند. اما رفیق فاسد و ناپرهیزکار زمینه را برای فاسد و بدکاره شدن انسان فراهم مینماید؛ زیرا رسول خدا فرمودهاند: تنها با مؤمنان دوست رفیق باشید و تنها پرهیزکاران را بر سر سفره خود دعوت کنید. الترمذی)
دوكتور وهبة الزحیلی