د علم القرائت پېژند:

القراءات جمع قراءة ده چې له مصدر د قرأ، يقرأ، قرانا څخه دی په معنی د لوستلو يا جمع کولو.

په اصطلاح کې علم قراءات هغه علم دی چې د قرآنکريم د الفاظو د ادا کولو څخه بحث کوي.

علم القرائت (یا علم القراءات) هغه علم ته وايي چې د قرآن کریم د تلاوت یا لوستلو مختلفو طریقو (قرائتونو) ته ځانګړی شوی وي. دا علم بیانوي چې څنګه مختلفو راویانو، له رسول الله صلی الله علیه وسلم څخه تر صحابه کرامو، تابعینو، او بیا قاریانو پورې، د قرآن کریم تلاوت کړی دی، او کومې تلفظي، نحوي یا لغوي بدلونونه چې له قرآني قرائتونو سره شته، هغه څېړي او مستند کوي.

د علم القرائت مهم ټکي:

1. قرائتونه د متواتر سند له لارې انتقال شوي.

2. د قرائتونو شمېر مشهور ډول 7، 10 یا 14 دی (د سبعه، عشره، یا اربعة عشره قرائات).

3. هر قرائت د یو مشهور قاري (لکه نافع، ابن کثیر، عاصم، کسائی، او نور) له لارې منسوب دی.

4. قرائتونه ټول د قرآن د نزول سره مطابقت لري او په معنی کې تضاد نه لري.

مثال:

“مالک یوم الدین” او “ملک یوم الدین” دواړه صحیح قرائتونه دي.

“یُخادِعُونَ اللَّهَ” او “یُخادِعونَ اللهَ” هم دوه مختلف قرائتونه دي.

 د علم القراءات موخې:

د قرآن اصلي تلاوت ساتنه – دا علم دا یقیني کوي چې قرآن هماغسې ولولل شي څنګه چې رسول الله ﷺ لوستلی دی.

د تلفظ د اختلافاتو تشریح – د عربي ژبې لهجې مختلفې وې، نو قرائتونه دا توپیرونه له وحی سره سم ثبتوي.

د معناوو ژورتیا – هر قرائت که څه هم مانا نه بدلونوي، خو نور علمي او روحاني ژوروالی زیاتوي.

د قرائتونو ډولونه:

✅ د اوو متواترو قرائتونو قاریان:

📝 تر ټولو مشهور قرائت د حفص له عاصم نه دی، چې نن ورځ زیاتره مسلمانان پرې قرآن لولي.