عرصه های اجرای تسامح

عرصه های تطبیق و اجرای تسامح خیلی فراخ و گسترده است که ما به بیان شماری از آنها بسنده می کنیم:
(1) تسامح با دیگران در تعامل و برخورد، به گونه ای که از تشدد و ترشرویی و قساوت خود داری صورت گیرد، هرچند که آن شخص خدمتگار باشد، از انس رضی الله عنه روایت است که می گوید: ده سال تمام در خدمت پیامبر صلی الله علیه وسلم قرار داشتم، یک بار هم برایم اف نگفت و نه این را گفت که چرا چنین کردی؟ ونه این که: کاش چنان می کردی؟

(2) تسامح در خرید و فروش، به این گونه که فروشنده قیمت فروش نباشد، در جورآمد زیاده روی نکند، بل بر او لازم است که نفس کریمانه داشته باشد، و بر مشتری هم لازم است که تساهل کند و در فرقهای اندک ریزه بینی نکند و با فروشنده کریمانه رفتار کند مخصوصا که فروشنده تنگدست باشد.

(3) تسامح در بر آورده کردن نیازها، شخصی که نیاز های مردم را بر آورده می کند، سختی شان را برطرف می سازد، خداوند سختی ها را در دنیا و آخرت از پیش رویش بر میدارد. حضرت ابو هریره رضی الله عنه روایت می کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: کسی که از مؤمنی سختی ای دنیوی را برطرف می سازد خداوند سختی ای از سختی های روز قیامت او را برطرف می گرداند، کسی که بر تنگدستی آسانی می کند، خداوند در دنیا و آخرت بر او آسانی خواهد نمود، کسی که عیب مسلمانی را بپوشاند خداوند در دنیا و‌آخرت عیبهای او را خواهد پوشاند، خداوند کمکگار انسان می باشد تا زمانی که بنده کمکگار برادرش باشد» .

(4) تسامح در خواستن حق، الله جل جلاله در این مورد می فرماید:« وَإِن كَانَ ذُو عُسْرَةٍ فَنَظِرَةٌ إِلَى مَيْسَرَةٍ وَأَن تَصَدَّقُواْ خَيْرٌ لَّكُمْ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ [البقرة: 280]. یعنی: هرگاه مدیون در تنگنای مالی قرار داشت که توان پرداخت دین را نداشت، بایستی برایش مهلت داده شود، واگر از روی گذشت صدقه کنید که قسمتی از آن یا همه آنرا برایش ببخشید برای تان بهتر خواهد بود، اگر بدانید. جزئی از تسامح آن است که صاحب دین حالت مدیون را در نظر گیرد و نباید از وی دین خود را با شدت و در برابر مردم بخواهد.