خواص و فوائد زعفران
تاریخچه:
زعفران به عنوان طعم دهنده ی غذا و برای رنگ پارچه، در کشورهای در حال توسعه و توسط صنعت گران به مقدار زیاد استفاده می شود. در فرهنگ عام، زعفران به عنوان مسکن، خلط آور، محرک جنسی و معرق، کاربرد دارد. در گزارش های داستان گونه ی مربوط به مناطق استوایی آسیا، از خمیری نام برده شده که مخلوطی از زعفران و چوب صندل است و این خمیر امروز همچون گذشته به صورت مرهمی آرامش بخش برای پوست های خشک مصرف می شود.
ترکیبات مهم زعفران:
ترکیبات زرد رنگ و محلول در آب که از مشتقات کروستین به شمار می روند.
ترکیبات تلخ آن پیکروکروسین و ترکیب معطر آن سافرانال می باشد.
حدود ده درصد روغن ثابت دارد که شامل اسید اولئانولیک می باشد.
ریبوفلاوین از دیگر ترکیبات موجود در زعفران است
اثرات مهم:
در طب عوام به عنوان آرام بخش، مسکن، ضداسپاسم و مقوی معده مصرف می شود. در تغذیه به عنوان معطر کننده، طعم دهنده و رنگ کننده (زعفران باعث ایجاد رنگ زرد طلایی خوش رنگ، بوی مطبوع و مزه ای خوب، در غذاها می شود) به کار می رود.
با توجه به رنگ بسیار غلیظی که از آن تولید می شود در صنایع آرایشی، داروسازی، قنادی، و تهیه لیکورها از آن استفاده می شود.
مقدار مصرف:
۱۰ تا ۱۵ عدد از خامه ها در یک لیوان آب برای یک نوبت مصرف به کار می رود. مقدار مصرف عادی آن روزانه حدود یک گرم است؛ همچنین مقدار مصرف تنتور آن حدود ۱۵ قطره در روز است.
عوارض جانبی:
مصرف زیاد آن قاعده آور و سقط کننده جنین است. همچنین مصرف زیاد آن ممکن است باعث استفراغ، خون ریزی رحمی، اسهال خونی، خون در ادرار، خون دماغ، خون ریزی کنار چشم و لب، زرد شدن پوست و زرد شدن غشاء مخاطی شود.
مصرف حدود ۲۰ گرم آن به طور کلی کشنده است.
نگهداری:
برای نگه داری ایده آل زعفران باید از نور و رطوبت محافظت شود.
بهترین ظروف نگه داری زعفران در درجه اول ظروف فلزی و بعد ظروف شیشه ای رنگی است. ظروف پلاستیکی برای نگه داری مناسب نیستند، زیرا در مدت کوتاهی اسانس آن کم شده و از مرغوبیت آن کاسته می شود.
همچنین بهتر است هنگام مصرف به صورت پودر درآید و یا پودر آن در زمان کوتاهی مصرف گردد؛ چون اسانس معطر آن از پودر، زودتر تبخیر می شود.
تحقیقات جدید در مورد زعفران:
در تحقیقاتی که به تازگی در آمریکا صورت گرفت، نشان داده شده است که کروستین موجود در زعفران در نخاع، فشار خون، ادم مغزی و پاپیلمای پوست در حیوانات اثرات مثبت و ارزنده ای ایجاد کرده است. تحقیقات دیگری نشان داده است که زعفران اکسیژن پلاسما را افزایش داده و دارای اثرات ضدسرطان می باشد.
تحقیقات دیگری نشان داده است که زعفران می تواند باعث کاهش تری گلیسریدها و کلسترول گردد. همچنین مطالعاتی در اسپانیا نشان داده است که کاهش امراض قلبی در قسمتی از این منطقه احتمالاً مربوط به مصرف دائم از زعفران می باشد.
مهمترین اثرات گزارش شده زعفران:
ضددرد، ضد افسردگی، ضد سم، ضد ادم، ضد اکسیدان، ضدعفونی کننده، ضد اسپاسم، ضد نفخ، ضد تومور، تقویت کننده قوای جنسی، مقوی قلب، خنثی کننده رادیکال های آزاد، سقط کننده، معرق، هضم کننده غذا، قاعده آور، خلط آور، بند آورنده خون، کاهش دهنده کلسترول، کاهش دهنده پُرفشاری خون، نارکوتیک (مخدر)، مقوعصاب، محافظ اعصاب، مسکن، محرک، مقوی معده، مقوی رحم.
