ادبي فنون

وینا تعريف : وينا چي په عربي ئې خطابه بولي هغه فن دى چي د هغه په واسطه وينا كوونكي پخپله وينا خپل اروېدونكي قانع كوي. او خپل مطلب ته ئې رابولي، او تشويقوي ئې، ځكه نو خطابه په لغت…

قافیې تعریف: قافيه په لغت كي وروسته او د غاړي پاى ته وايي، مثلاً په عربى كي وايي “قفوت فلاناً” يعني په پلانكى پسي ولاړم.(1) او ځكه چي په شعر كي تر ټولو آخر او وروسته راځي او بيت په…

دریم اصل كنايه :// كنايه په لغت كښي د تصريح نقيض دى (13) او دبيان د علم دپوهانو په اصطلاح كنايه هغه ده چي د يو شي تعبير په غير صريح كلام سره وشي. (14) د مجاز او كنايې فرق…

دوهم اصل مجاز : مجاز لغتاً د لاري او تېرېدو معنى وركوي او اصطلاحاً د لفظ هغه معنى ده چي حقيقتاً دده دپاره نه وي وضع شوي يعني مجاز د حقيقت عكس دى نو حقيقت بايد وپېژنو : حقيقت :…

تشبيه : تشبيه د دوو شيانو معنوي اشتراك ته وايي، نو كه دا اشتراك حقيقي وي او كه خيالي او مقصد له معنو ي څخه هغه صفت دى چي د باندنيو موجوداتو څخه نه وي لكه : پوهنه، زړه ور…

علم بیان تعریف: بيان په لغت كي كشف او ايضاح ته وايي (1) خو په اصطلاح كي هغه علم دى چي د يوې معنا دلالت پر مختلفو لارو راښيي (2) يسوعي بيا وايي : بيان په اصطلاح كي هغه فصيح…

علم بیان تعریف: بيان په لغت كي كشف او ايضاح ته وايي (1) خو په اصطلاح كي هغه علم دى چي د يوې معنا دلالت پر مختلفو لارو راښيي (2) يسوعي بيا وايي : بيان په اصطلاح كي هغه فصيح…

دوهم لفظي صنايع : د بديع د علم دوهم قسم لفظي صنعتونه دي اوهغه څه چي په پښتو كي ما تطبيق كړاى شوه هغه دادى : (1) ترصيع : ترصيع داسي صنعت دى چي شاعر خپل كلام برخي برخي كړي،…

معنوي صنایع: معنوي هغه دى چي د معنى رعايت پكښي واجب وي، نه د تلفظ او ډېر مشهوره ئې دادى : (3) (1) _ متضاد : چي دوې ضدي معناوى سره راوړي كه په نثر كي وي او كه په…

بدیع علم تعريف : بديع نوى شي ته وايي، او بديع هغه علم دي چي د كلام د تحسين او ښه والي وجهي په پېژندل كيږي او څنګه چي بديع نوپيدا ته وايي نو بدعت هم له دې قسمه دى.…