گوینده کیست؟ گویندگی چیست؟
گوینده و گویندگی
امکان دارد که دریک روز میلیون ها انسان با همدیگر سخن گویند اما هر کدام آن را گوینده نمیتوان گفت چونکه گوینده بودن و فن گویندگی نیازمند برخی ویژه گی ها و اصل های است. گویندگی سخن گفتن از زبان اجتماع برای مردم اجتماع است.
این گوینده و چگونگی اجرا هر چه بهتر او است که به کار تیم تولید برنامه نتیجه موثر میدهد یعنی؛ اجرای گوینده سبب میشود که برنامه در میان صنف گیرنده گان جایگاه خوب و یا بد را حایز گردد.
گویندگی استوار به فن بیان است که از انبیا (ع) آغاز که به واسطه فن بیان به تبلیغ و نشر دین الله یکتا پرداختند تا دانشمندان و زمامداران حکومتی و خبرنگاران و گوینده گان که از فن بیان برای تبلیغ هدف های خاص خود استفاده کردند.
گوینده این مورد را باید بداند که گیرنده برنامه او را یکبار تماشا کرده یا به آن گوش فرا میدهد پس باید مطلب را واضح بیان کند تا گیرنده درک بتواند برنامه به مثابه خواندن یک اثر نیست که در صورت اشتباه خواندن چند بار دیگر برای درک بهتر خوانده شود. شاید برای برخی ها مرز تفاوت میان سخنوری و گویندگی مشخص نباشد از این رو در این قسمت از مبحث روی مرز تفاوت سخنوری و گویندگی مکث مینمایم.
۱- سخنوری اغلب هدف های سياسي، اقتصادي وفرهنگي را دنبال نموده در حالیکه گوينده گي هدف های اطلاع دهي؛ آموزشی وسرگرمي را دنبال میکند .
۲- در سخنوری مانع های ( صدای های موتر ؛ باد ؛ باران و…) در ارتباط میان سخنور و گیرنده وجود دارد در حالیکه در گوينده گي اين پرازيت ها به علت ثبت برنامه در داخل استدیو كم است.
۳- سخنور تک در مقابل جمع از افراد رو در رو قرار گرفته در حالیکه گوينده درعقب مايکرفون و دوربین ايستاد مي شود.
۴- در جامعه های پیشرفته و آگاه به حرف گوینده گان بیشتر ارزش میدهند تا به حرف های سخنوران.
۵- چون در رسانه بیشتر مبحث بیطرفی مطرح است گوینده هم کوشش میکند که تا در یک ساحه بی طرفی حرف بزند اما سخنور طرف مشخص را دنبال میکند.
با وجود این تفاوت ها شباهت های را نیز میان این دو هنر میتوان سراغ گرفت که عبارتند از:
الف – ژست و حرکت ها
ب – ارایه
ج – انتقال پیام
د – سخن گفتن به گونه تک با چند
ذ – آماده گی قبل از سخن گفتن
ر – صدا و سیما
ز – دید بیرون گرا
س – هدفمند
حال جا دارد که تعریف مشخص از گوینده باید ارایه کرد . حرف زدن و انتقال فکر در یک فرایند تک با گروه ی از فردهای دیگر را گویندگی نامند که باید به شیوه درست؛ زیبا و منطقی به گیرنده منتقل گردد . به گونه کل باید یک گوینده مرز میان سخنور و گوینده را دانسته خود را در حین اجرای برنامه در موقف سخنور قرار ندهد و به این مورد فکر نماید که اجرای او نمایانگر کارکرد های تیم تولید برنامه یا خبر است.
تقسیم بندی گوینده گان:
اگر چه گوینده گان از بعد های مختلف تقسیم بندی های مختلف میشوند اما در اینجا فقط به همین دسته بندی اکتفا میگردد. از لحاظ ساحه کاری گوینده گان به دو کتگوری تقسیم میگردند.
۱- گوینده واحد خبری و سیاسی: این گوینده گان بیشتر با زبان جدی و دارنده نیروی اقناع فراوان به روی صفحه های تلویزیون و یا عقب مایکروفون رادیو حاضر میشوند و در یک چهار چوپ خاص مطابق با سیاست رسانه در خصوص مسایل سیاسی و حاد خبری فعالیت دارند.
۲- گوینده واحد تفریحی و اجتماعی: این گوینده گان با زبان شیرین؛ نرم به روی صفحه های تلویزیون و یا عقب مایکروفون رادیو حاضر میشوند و به منظور سرگرمی و آموزش برنامه های خود را ارایه میکنند. یک مورد را باید یادور شد که گوینده گان خبر و سیاسی در مقایسه با گوینده گان تفریحی و اجتماعی با محدودیت های بیشتر رو به رو اند.
شیوه های تقویت بیان
آن چنان که در قبل یادوری صورت گرفت که فن گویندگی بیشتر روی علم بیان استوار است پس برای یک گوینده نیاز مبرم احساس میشود که کار شیوه های را در خصوص تقویت بیان خود بداند.
۱- خانواده
۲- ذهن مملو از واژه های کافی
۳- مطالعه افقی و بیرونی
۴- تسلط بر ادبیات زبان مورد نظر
۵- داشتن لحن ارتباطی
ویژه گی های گویندگی
۱- آگاه؛ خوش صحبت و هوشمند
۲- صدای رسا و سیمای زیبا
۳- رعایت کننده سرعت کلام و تسلسل کلام
۴- درک دقیق از نوشته که او میخواند
۵- آماده گی برای خواندن مطلب مورد نظر از قبل
۶- آشنایی با شیوه های تلفظ واژه ها
۷- آشنایی با اصطلاح های سایر رشته ها و داشتن معلومات عمومی در سایر علوم
۸- گوینده خبر باید آگاهی درست از عنصر های خبری اصل و رکن های خبر داشته باشد
۹- نا رسایی تلفظ ی نداشته باشد
۱۰- پرهیزگار و پابند اخلاق و قانون باشد.
نیازمندی های یک گوینده قبل از اجرای برنامه:
۱- یک گوینده باید افكار خود را منطقي سازماندهي نماید.
۲- محتواي پيام را متناسب به حال مخاطب تهيه نماید.
۳- قبل از اجرا چند بار پیش روی آیینه برنامه را اجرا نماید.
۴- صداي خود را ثبت نموده وآنرا بشنود تا متوجه نقص ها خود شود.
نیازمندی های یک گوینده خبر قبل از خوانش خبر:
۱- همگام با دریافت خبر خواندن خبر
۲- دادن عنوان و افتتاحیه جدید برای خبر
۳- کوتاه و واضح نمودن خبر
۴- در صورت امکان خبر را به گونه کامل از نو نوشتن
مسوولیت های گوینده خبر
الف- هماهنگی با مدیریت خبر در خصوص انتخاب خبر
ب- هماهنگی با گوینده گان خبر های اقتصادی ؛ ورزشی و وضعیت آب و هوا
ح- هماهنگی با خبرنگاران
ج- تهیه دو و یا سه خبر کمکی به گونه حمایوی که در صورت کم شدن خبر های دیگر نشر میگردد.
د- توانایی کار با متن رسان های دوربین
ذ- ارایه خبر در ساحه بیطرفی یعنی رعایت فورمول (عبادت = عینیت ؛ بیطرفی ؛ آزادی ؛ دقت و توازن )
بیشتر گوینده گان تازه کار و حتی در برخی موقع ها گوینده گان با تجربه از وجود استرس و اضطراب ابراز نگرانی دارند و در صدد راه حل برای مبارزه با آن اند . به اساس مطالعه ها بیش از ۷۶ فیصد اهل سخن از حضور در روی صحنه و حرف زدن هراس دارند که این رقم شامل حال گوینده گان و خبرنگاران نیز است . با این شیوه های میتوان بر استرس و اضطراب در حین اجرای برنامه غالب گردید.
۱- فکر مثبت و شخصیت خود را قوی و موثر تصور کردن
۲- حالت جسمانی و روحی شاد و به دور از کسالت
۳- تمرکز بیشتر بر مخاطب
۴- نفس عمیق
۵- تاکید و کار بیشتر روی مقدمه
۶- ژست و حرکات
۷- راحت گذشتن از اشتباه لفظی
۸- تماشا برنامه های مفید
۹- جلوگیری از تقلید نمودن
۱۰- آگاهی دقیق از موضوع و مطالعه افقی در خصوص آن
از سوی دیگر صدا نیز از جمله مولفه های تاثیر گزار در خصوص فن گویندگی به شمار میرود . چون این صدا است که با زیر و بم های خود احساس گوینده را به گیرنده منتقل میکند . پس باید گوینده به اهمیت صدا پی برده و بداند که در کدام بخش برنامه و در تحت چه شرایطی از کدام شیوه صدا باید کار گرفت که طرف توجه گیرنده قرار گیرد . یک مورد دیگر را باید به صراحت یادوری کرد که برخی به این ایده متعقد اند که زیبایی صدا فطری است نه کسبی . باید در خصوص این دیدگاه گفت که تا حدی میتواند زیبایی صدا فطری باشد اما با استفاده از کار شیوه های خاص میتوان صدا را زیبا ساخت . که در مورد کار شیوه های زیبا ساختن صدا در صفحه های بعد بحث صورت خواهد گرفت.
ويژه گي هاي صدا:
الف- بلندي صدا ( شنيدن صدا با شدت است صدا درحالت معمولي درفاصله هفت متري شنیده میشود.)
ب- زير و بم صدا ( پخشی و بلندی صدا )
ج- كیفيت صدا ( شفافیت و میزان آمیختگی صدا با صدا های دیگر )
کار شیوه برای داشتن صدا های خوب و به دور از نقص ها
الف- رعایت پاکی غذایی
ب – حفظ رطوبت حنجره
ج- رعايت سلامت جسماني و روحي
د- پرهيز ازفرياد زدن وبلند خنديدن، سرفه وگلوپاك كردن
ذ- خود داري ازتقليدصدا
ح- پرهيز ازصحبت ناگهاني بافشار
ج – زيروبمي صدا به صورت معمولي وطبيعي
چ- راحت صحبت کردن
ف- درجاي پر از سرو صدا صحبت نکردن
ک- از ورزش هاي پر سرو صدا پرهیز کردن
گ- سر را براي مدت طولاني به يك طرف خم نکردن
م – موقع برداشتن وسايل سنگين صحبت نکردن
و- قبل ازآموزش حرفه ای ازصدا استفاده حرفه ای نکردن
همانطور که برای یک نویسنده نیاز مبرم است تا در خصوص گونه های تحلیلی و تبلیغی – ادبی بداند برای یک گوینده رادیو و یا تلویزیون نیز ضرور است تا در خصوص گونه های اطلاعی بداند.
گونه ها یا (Genres)
گونه در لغت به معنی چهره ؛ رخ ؛ رنگ ؛ طرز و نوع است.
گونه را در دنیای خبرنگاری و نویسنده گی میتوان چنین تعریف اصطلاحی کرد. واقعیت های اجتماعی و رویداد های روزمره مواد خام برای خبرنگاران و قلم به دستان محسوب میشود . که خبرنگاران و اهل ادب واقعیت های روز را در قالب های گونه یا (gener) به هدف سازماندهی افکار عامه در جهت مورد نظر تقدیم گیرنده گان مینمایند.
گونه ها سه نوع اند:
۱- گونه های تحلیلی ( مقاله ؛ تبصره ؛ نامه وارده ؛ مراسله ؛ تقریظ و نقد )
۲- گونه های اطلاعی ( خبر ؛ گزارش و مصاحبه )
۳- گونه های تبلیغی – ادبی ( لحظه ؛ اوچرگ )
اگر مبحث شباهت و تفاوت ها میان این گونه ها مطرح گردد شباهت های گونه های اطلاعی با تحلیلی در این است که هر دو از یک رویداد تازه بحث میکنند . که در قسمت شباهت گونه های تبلیغی – ادبی با تحلیلی هم میتوان از رسم و تصویر یاد نمود . در حالیکه تفاوت های نیز میان گونه های اطلاعی و تحلیلی وجود دارد که میتوان نوشت که گونه های اطلاعی یک رویداد را به گونه اطلاعی و خشک بدون تحلیل و نتیجه گیری واحد بیان میکند اما در مقابل گونه های تحلیلی یک رویداد را مورد تحلیل و بررسی ژرف و دقیق قرار داده و نتیجه گیری واحد را به همراه دارد.
گونه های اطلاعی
این گونه ها نخستین وظیفه خبرنگاری به شمار رفته که ساختار این گونه ها با خبر آغاز میشود که گونه خبر به نوبه خود زمینه ساز تولید گزارش ها و مصاحبه ها است.
۱- خبر :
فرایند ارزش گزاری عنصر ها رویداد عینی است با توجه به منفعت فرستنده و نیاز مخاطب
تعریف های متعددی دیگر نیز از خبر وجود دارد که کامل ترین و دقیق ترین تعریف آن در فوق ذکر گردید.
الف – اجزای خبر:
۱- عنوان خبر یا سرخط ( نخستین بخش خبر بوده و یک خبر خلاصه و پاسخگوی عنصر های ارزشمند و برتر در یک واقعه است به منظور متوجه ساختن گیرنده به جذابیت خبر و نگهداشتن او تا پایان خبر به باور برخی ها به گونه وترین دکان است .)
۲- افتتاحیه ( متشکل از پاسخ های عنصر های خبری است .)
انواع افتتاحیه ها:
الف- افتتاحیه پرسشی ( منابع فساد در افغانستان کی ها استند ؟ )
ب- افتتاحیه اقتباسی ( طالبان ” گفتگو های صلح را ما رد میکنیم .” )
ج- افتتاحیه تاریخی ( آثار تاریخی ولایت هرات نمایانگر قدامت چند هزار ساله این دیار است . )
د- افتتاحیه تشریحی ( یک تعداد از مهاجران افغان …)
ذ- افتتاحیه توصیفی ( فضای سبز و آب و هوای گوارا دره پغمان را مکان تفریح و سیاحت مردم کابل ساخته است . )
و- افتتاحیه چند خبری یا متراکم ( عملیات مشترک نیروهای ناتو و قطعه های خاص پولیس افغان در ….بیشتر از یک هزار خانواده از قریه ها بی جا شدند … نا رضایتی های مردم )
تعدادی دیگر از افتتاحیه ها نیز وجود دارد اما بیشتر از همین افتتاحیه ها که در فوق یادوری شد استفاده صورت میگیرد . که حتا برای نویسنده های خبر و ویراستاران خبر حق ایجاد افتتاحیه محفوظ است .
اصل های قابل رعایت در افتتاحیه :
– کوتاه به دور از ابهام
– جالب و با ارزش
– مهم ترین اطلاعات و دقیق ترین کلمه ها بین ۲۰ – ۳۰ واژه
– هماهنگی با عنوان و بدنه
– آراسته با ارزش های خبری
۳- بدنه و متن ( جزییات بیشتر خبر که در لید ذکر نگردیده و تقویت کننده لید یا افتتاحیه خبر است . )
ب- عنصر های خبری:
در ساختار هر نظام یا پدیده عنصر های وجود دارد که عنصر های اساسی خبری عبارتند از :
۱- چی ؟ What
۲- چرا ؟ why
۳- چه کسی ؟ who
۴- چه وقت ؟ when
۵- کجا ؟ where
۶- چطور ؟ How
که بعضی وقت ها به عنصر های چه تعداد ؟ how many و چه مقدار ؟ how much نیز پاسخ داده میشود .
پرسش های فرا راه گوینده خبر و گزارشگر :
۱- چه میخواهم بگویم ؟ ( هدف پیام )
۲- برای چه کسانی ؟ ( مخاطب پیام )
۳- از چه رسانه یی ؟ ( کانال پیام )
ارزش های خبری :
۱- فقدان ابهام ( روشن باید باشد . )
۲- غیر منتظره بودن ( استعفا رییس اتحادیه اروپا)
۳- استمرار یا خبر جاری ( به گونه دوامدار پیگیری میشود .)
۴- مجاورت فرهنگی ( به گونه نمونه بیان خبر عراق به کشور های اسلامی با ارزش است . )
۵- مربوط بودن ( خبری که برای برخی از کشور ها مربوط میشود به گونه نمونه بیان مبارزه با هراس افگنی )
۶- شخصیت سازی ( به گونه نمونه بیان در خبر یک کشور به جای اسم کشور نام رییس جمهور آن گرفته میشود.)
۷- دربرگیری ( برای عده ی زیادی قابل اهمیت باشد . )
۸- تازه گی ( تازه بودن خبر )
۹- صحت ( آنچه راست نباشد خبر هم نیست . )
۱۰- علاقه های انسانی ( مورد علاقه انسان ها باشد . )
اصول خبر :
۱- سرعت
۲- دقت
۳- صحت
یک مورد باید ذکر شود که خبرنگار و گوینده هیچ گاهی صحت و دقت خبر را قربانی سرعت نکند .
شیوه های جمع آوری خبرها
الف- به شکل عمومی ( نرم خبرها و سخت خبر ها از منبع ها و محل های مختلف جمع آوری و نشر میگردد . )
ب- به شکل حوزه یی ( توسط خبرنگاران حوزه یی که در همان حوزه ( اداره ها ؛ دادگاه ها و …) جمع آوری شده و نشر میگردد . )
ج- به شکل تخصصی ( توسط خبرنگاران تخصصی صورت میگیرد . )
نوع های خبر از نگاه زمان
۱- خبر قبل از وقوع ( خبر سفرهای مقام های حکومتی ؛ جشن ها و مجلس های مناسبتی و…)
۲- خبر روز وقوع ( موضوع ها و مطلب های تازه روز جمع آوری و نشر میگردد . وخبرهای در حال وقوع در رادیو و تلویزیون کاربرد دارد . )
۳- خبر بعد از وقوع ( به علت عدم دسترسی به تمام بعد های خبری و پوشیده بودن برخی حقایق بعدتر نشر میگردد و به شکل تشریحی و تعقیبی به نشر میرسد . به گونه نمونه بیان ارقام تلفات سقوط هواپیما )
خبر از بعد سرعت و اهمیت
۱- سخت خبر Hard News ( بیشتر به عنصر های خبری و ارزش تازه گی ارجحیت داده میشود و سرعت دارای اهمیت بیشتر است . در این نوع خبر خبرنگار با مقام های حکومتی و چهره های مشهور سر و کار دارد . به گونه نمونه بیان نا امنی ها ؛ تحول های سیاسی ؛ رویداد های اقتصادی و غیره شامل سخت خبرها اند . )
۲- نرم خبر Soft News ( دربرگیرنده معرفی یک انسان مبتکر ؛ تاثیر سخت خبرها بالای مردم ؛ انعکاس وضعیت یک خانواده بعد از یک رویداد امنیتی ؛ فرهنگ لباس ؛ جوانان و…که در مقایسه با سخت خبرها بیشتر در ذهن مردم عام تا دیر زمانی باقی میماند .)
مرز تفاوت میان سخت خبر و نرم خبر :
الف- در سخت خبر ها به رویداد ها ارزش میدهد .
ب- سخت خبر به گونه سریع گزارش داده میشود .
ج- در نرم خبر به فرد ارزش میدهند .
نکته های مورد توجه در نرم خبر :
۱- زنده گی عادی مردم و علت بر هم خوردن این زنده گی
۲- چگونگی اسیر شدن مردم عادی به رهبر حکومت و حادثه ها که خود نمیخواهند .
۳- مسله “همرنگ جماعت ” یعنی مردم از جنبه مجبوریت برخی امور را می پسندند .
۴- شیوه های تدریجی تغییر زنده گی
۵- عامل ها و شکل دهنده های پدیده های تعصب ؛ بیکاری ؛ زور گویی ؛ خیانت و جنایت ؛ بی تفاوتی در قبال جامعه ؛ بی قانونی
سبک های خبری :
۱- سبک تاریخی ( خبر به گونه داستانی بیان شده و تمام بخش های خبر دارای ارزش و اهمیت یکسان است و نتیجه خبر در پایان بیان میگردد . )
۲- سبک هرم وارونه ( خبر به اساس اهمیت رویداد درجه بندی میگردد به علت تراکم خبرها و وقت کم گیرنده سبک هرم وارونه خیلی ها موثر است . که در این سبک مهمترین موضوع خبر در آغاز یعنی در لید یا افتتاحیه بیان میگردد . )
۳- سبک مختلط ( آمیزه ی از سبک تاریخی و هرم وارونه است . که افتتاحیه دربرگیرنده مهمترین موضوع خبر به شکل هرم وارونه آمده بقیه خبر به گونه سبک تاریخی به پیش میرود . )
۴- سبک تشریحی ( در این سبک خبر به عنصر های چرا ؟ و چطور؟ ارجحیت میدهد . بیشتر برای خبرهای که نیازمند توضیح بیشتر است ارتباط دارد . )
۵- سبک پایان شگفت انگیبز ( میخواهد که گیرنده را با شور زیاد به پایان خبر ببرد و به گیرنده به پاسخ خود دست یابد . به گونه نمونه بیان قطع شدن پای یک کودک خانواده او را خوش حال ساخت … در حقیقت در پایان خبر گفته میشود که این کودک سه پا بوده است در حالیکه گیرنده در آغاز متردد میشود که چطور یک خانواده با قطع شدن پای کودک شان خرسند میشوند . )
۶- سبک دایره یی ( آنچه که در افتتاحیه گفته میشود در پایان خبر یکبار دیگر نیز تکرار میشود . )
۷- سبک قلاب ( بخشی از موضوع گفته میشود بقیه جزییات به بخش های بعدی خبر سپرده میشود . که بیشتر از این نوع سبک در نوشتن اعلامیه های مطبوعاتی و اعلان ها استفاده صورت میگیرد . )
۲- مصاحبه :
در کتاب ( روش های مصاحبه ی خبری ) مصاحبه را چنین تعریف کرده اند : مصاحبه گزارش و حاصل فراگرد ارتباط میان دو سوی ارتباط ؛ به منظور دستیابی به واقعیت های دارای ارزش های خبری است.”
ویا ؛ مصاحبه یک فراگرد انگیزه و پاسخ یا علت و معلول بی آغاز و انجام است . که نخستین مصاحبه خبری در سال ۱۸۳۶ در روز نامه “نیویارک هرالد ” به چاپ رسید .
بعد های مصاحبه :
مصاحبه دارای سه بعد است .
بعد اول : مصاحبه کننده
که باید دارای توانایی های ذیل باشد . ( آگاه ؛ خوش کلام ؛ با درک و درد ؛ هوشمند ؛ علاقمند خدمت ؛ مردم دار و اجتماعی ؛ کنجکاو ؛ پر تحرک ؛ با حوصله ؛ متواضع ؛ بی تعصب ؛ آزادمنش ؛ پرهیزگار و پابند قانون باشد . )
بعد دوم : مصاحبه شونده
دارای توانایی های ذیل باشد . ( آگاه ؛ ارزش دهنده به وقت ؛ خلاق و حرف های تازه به گفتن داشته باشد ؛ مرتبط با موضوع باشد ؛ برابر با معیار های حضور در بحث باشد و…)
بعد سوم : سوال های مربوط موضوع
در سوال های موضوع هم گوینده باید موارد ذیل را رعایت کند . ( سوال ها مرتب باشند ؛ خارج از موضوع نباشد ؛ مغرضانه نباشد ؛ در خصوص ادبیات سوال متوجه صنف گیرنده و مصاحبه شونده خود گردد ؛ سوال ها به هویت و شخصیت فردی لطمه نزند ؛ عفت کلام در حین سوال کردن رعایت گردد . )
از اینکه مبحث گزارش خارج از مبحث درسی مان است از بحث روی آن جلوگیری گردید .
مراحل و نکته های ضروری اجرای خبر
۱- آغاز خبر با سلام دادن و کمی لبخند آن چنان که جدیت زبان خبر را از بین نبرد .
۲- ارایه سرخط خبر با بهترین وجه آن به منظور نگهداشتن گیرنده تا پایان خبر
۳- ارایه خبر توام با زیر و بم های صدا
۴- تلفظ واژه ها مطابق با معیار های زبان شناسی
۵- لباس رسمی
۶- تلاش برای خلاقیت و نو آوری در شیوه خبر خوانی
۷- هماهنگ بودن با اطاق فرمان در امور وقفه ها میان خبر
۸- به پایان رساندن خبر به بهترین شیوه آن و بعد خدا حافظی
مراحل و نکته های ضروری اجرای برنامه سیاسی
۱- مقدمه در مورد موضوع مورد بحث کوشش گردد که مقدمه با سوال های محوری برنامه هماهنگ باشد .
۲- داشتن سه و یا چهار سوال محوری
۳- داشتن سوال های حمایه کننده سوال های محوری
۴- سلام دادن و معرفی مهمانان در بحث
۵- ارایه سوال به گونه کوتاه ؛ علمی و مسلکی
۶- تلاش نهایی تا برای گرفتن جواب نهایی که از روی موضوع پرده بر دارد .
۷- جلوگیری از چیغ و فریاد های بی معنی و بی مورد
۸- استفاده از زیر و بم های صدا در زمان معیین
۹- آرام آرام داغ ساختن برنامه
۱۰- آگاهی از ترفند های دریافت پاسخ نهایی
۱۱- دادن محدوده زمانی یکسان به همه مهمانان حاضر در بحث
۱۲- جمع بندی تاثیر گزار و مسلکی
۱۳- در پایان خدا حافظی
و همچنان یک مورد را باید یادور شد که یک گوینده برنامه تفریحی نمیتواند با ابزار قرار دادن خنده و لبخند از مرز اخلاق و عفت کلام بگزرد .
نویسنده: میلاد “سیار”
منابع و مآخذ
۱- فانوس ؛ عزیز احمد . از خبر تا نظر . کابل : انتشارات عازم .خزان ۱۳۹۲ خورشیدی
۲- ایوبی ؛ عبدالله . ژورنالیزم چیست ؟ ژورنالیست کیست ؟ . کابل : انتشارات رسالت . بهار ۱۳۹۱ خورشیدی
۳- مهر داد معماری , ( ۱۳۹۲ ) . فن های گویندگی
۴- کریم قاسمی , ( ۱۳۹۴ ) . شیوه های تقویت بیان
۵- عبدالقدوس صادقی , ( ۱۳۸۹ ) . گویندگی
