مصاحبت دوامدار قرآنکریم می باید یکی ازآرزوهای بسیارعمده و مصروفیت های تو باشد. بنابران بارها وبه هراندازه ایکه در توان دارید بخوانید. به هر اندازه ایکه وقت دارید ، صرف قرآنکریم خواندن نمائید ، بخصوص در اوقات شب . بدین طریق بود که ارواح محمد ص و صحابۀ جلیل القدر شان در راه الله ج پرورده شدند ، تاایشانرا آمادۀ برداشت بارسنگین و بزرگی بسازد که قرآن بالای شانه هایشان گذاشته بود.
درین زمینه طریقه ها و روش های چندی وجود دارد که باید به خاطر بسپارید:

1. چند بار باید خواند ؟

یک مقدار از قرآن را باید همه روزه خواند . در واقع ، تاوقتی که یک مقدار وقت را با قرآن نگذرانده باشیم نباید تمام روز را به خواندن قرآن اختصاص بدهیم . بهتر است تا بطور منظم بخوانیم ، حتی اگر برای یک لحظۀ کوتاه هم باشد ، نه بخش های طویل آنرا ؛ مگر صرف بر حسب تصادف.
حضرت محمد ص گفتند:” الله ج اعمالی را که بطور منظم اجرا شوند ، دوست دارد ، با اینکه کوچک باشد . ( بخاری ، مسلم)
همچنان جناب شان بطور خاص اخطار میدهد:” به قرآن خواندن بطور منظم به پردازید ، چه در غیر آن شاید به آسانی نعمت های خود را از دست بدهید . بتحقیق قرآن می گریزد از ( اذهان ) حافظ قرآن بمانند شتر زانو بند زده ، که اگر صاحبش بر او اهتمام نکرده و رهایش کند ، از نزدش می رود. ” ( بخاری ، مسلم )

2. چه مقدار باید خواند؟

درین مورد جواب مطلق و جود ندارد ، زیرا از یک شخص تا شخص دیگر و از یک حالت تا حالت دیگر فرق خواهد کرد . قائده باید مطابق محاسبۀ عوامل انسانی باشد ، که توسط الله ج بعمل آمده . الله ج گفتند:
إِنَّ رَبَّكَ يَعْلَمُ أَنَّكَ تَقُومُ أَدْنَى مِنْ ثُلُثَيِ اللَّيْلِ وَنِصْفَهُ وَثُلُثَهُ وَطَائِفَةٌ مِنَ الَّذِينَ مَعَكَ وَاللَّهُ يُقَدِّرُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ عَلِمَ أَنْ لَنْ تُحْصُوهُ فَتَابَ عَلَيْكُمْ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ عَلِمَ أَنْ سَيَكُونُ مِنْكُمْ مَرْضَى وَآخَرُونَ يَضْرِبُونَ فِي الأرْضِ يَبْتَغُونَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ وَآخَرُونَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَاقْرَءُوا مَا تَيَسَّرَ مِنْهُ وَأَقِيمُوا الصَّلاةَ وَآتُوا الزَّكَاةَ وَأَقْرِضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا وَمَا تُقَدِّمُوا لأنْفُسِكُمْ مِنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِنْدَ اللَّهِ هُوَ خَيْرًا وَأَعْظَمَ أَجْرًا وَاسْتَغْفِرُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ( المزمل 73:20 )

” هر آئینه پروردگار تو میداند که تو قیام میکنی قریب به دوثلث شب و ( قیام میکنی ) نیم شب و ثلث شب( و نیز قیام میکنند ) جماعۀ از همراهان تو والله اندازه میکند شب و روز را دانست الله که شما پوره کرده نمیتواند آ نرا ، پس برحمت بازگشت بر شما ، اکنون بخوانید قدری که آسان باشد از قرآن ، دانست الله که می باشد بعضی از شما مریضان و دیگران سفر میکنند در زمین طلب میکنند از فضل الله ( روزی ) را و دیگران جنگ میکنند درراه الله ، پس بخوانید قدری که آسان باشد از قرآن و برپا دارید نماز را و داده باشید زکوة را و قرض دهید الله را قرض نیکو و آنچه پیش می فرستید برای خود کدام نیکی تعقیب همراهی قرآن و کسانیکه آنرا پیروی می نمایند واضحاً مختلف است. بعضی ها عادت دارند قرآن را در دوماه ، بعضی ها آنرا در یک ماه ، بعضی ها در ده روز و بعضی ها در یک هفته ، حتی در یک روز ختم نمایند. بهرصورت می باید که حدیث آتی را منحیث معیار نافذ بخاطر داشته باشی:
” می یابند آنرا نزد الله بهتر و بزرگ تر از روی ثواب .”
” کسی که قرآن را در کمتر از سه روز ختم نماید ، آنرا نخواهد فهمید .”
یک وقتی محمد ص از ابن عمر (رض ) خواست تا قرآن را در یک ماه ختم نماید ، ولی او اصرار داشت تا در کمتر از آن تمام نماید ، بناءً محمد ص برایش گفتند:در هفت روز ختم کنید و به آن اضافه نکنید .” ( بخاری )
با درنظرداشت بعضی ملاحظاتی قابل پسند ، قرآن کریم به هفت حزب ( جز ) و سی سپاره تقسیم شده. بدین ارتباط نظر محترم النووی بسیار قابل غور است:” کسی که میخواهد بااندیشه و تفکر معانی دقیق قرآن را حاصل نماید ، فلهذاباید کم بخواند. بدینسان کسی که میخواهد وقت خود را صرف تعاقب قرآن نماید ، نیز باید کم بخواند ، مثل:تحصیل ، وظایف دولتی ، یا توظیف به مسائل دینی ” ( کتاب الاذکار)
مقدار قرآن کریم خواندن بیشتر متعلق به هدف خواندن است. اگرخواسته باشید تا وقتی را با قرآن بگذرانید و یا صرف مرور سریع داشته باشید ، فلهذا سریعتر و بیشتر بخوانید. واگر می خواهید بااندیشه و تفکر بخوانید ، بناءً آهسته تر و کمتر بخوانید. این چیزیست که الغزالی علیه رحمه میخواست:” من بعضی اوقات قرآن را (درظرف یک هفته ) درهر روز جمعه ، بعضاً در هر ماه ، و بعضاً در هر سال ( به یک نوع روش خواندن ) ختم می نمودم. بسیار کوشش نمودم تا درسی سال اخیرآنرا کامل نمایم ، اما تاهنوزمؤفق نگردیده ام .” ( احیاء )
بادر نظر داشت حالات فعلی ما ، فکر میکنم ، اکثر ما باید قصد داشته باشیم تا قرآنکریم را درهر هشت ماه ختم نمائیم ، و این امر نباید بیش از پنج تا پانزده دقیقه وقت مارا در روز بگیرد ، در غیر آن ارتباط می گیرد به اینکه آیا مستقیماً معنی آنرا میفهمیم و یا از طریق یک ترجمه.
با وصف فرصت های کمی که در حیات دارید ، بازهم کوشش نمائید تا در هفت روز یک بار ، ویا در یک ماه (بخصوص ماه رمضان ) قرآن کریم را ختم نمائید.

بعضی اوقات باید وقتی را برای خواندن باتفکر و اندیشه ( که ضرور نیست روزانه باشد) نیز وقف نمائی .

3. در کدام اوقات باید قرآن خواند؟

نه هیچ ساعتی در روز یا شب ونه هیچ حالت فزیکی برای خواندن قرآنکریم غیر مناسب نیست . الله ج می فرماید:
وَاذْكُرِ اسْمَ رَبِّكَ بُكْرَةً وَأَصِيلا (٢٥) ( الدهر)
” و یاد کن نام پرور دگار خود را صبح و شام .”
الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالأرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ (١٩١) ( آل
عمران)
” آنا نیکه یاد میکنند الله را ایستاده و نشسته و بر پهلوی خویش خفته و فکر میکنند در پیدایش آسمانها و زمین میگویند ای پرور دگار ما نیا فریدی این را عبث ، پاکیست ترا از همه عیبها پس نگهدار ما را از عذاب دوزخ .”
قرآنکریم خواندن واقعاً بهترین طریقه برای بیاد داشتن الله ج است. النووی( ع ر) میگوید:” صحابۀ کرام و آنانیکه آنها را پیروی می کردند ، همه عادت به قرآن خواندن در تمام ساعات روز و شب (چه در سفر و چه در حضر) داشتند.
با اینهم نظر به توصیۀ قرآن کریم و محمد ص لحظاتی خاصی وجود دارد که بسیار پسندیده ، ثمربخش و پاداش آور است.
اعلی ترین و پسندیده ترین لحظات قرآن خواندن در شب و در حال ایستاده به نماز است ، که در اولین آیات مثل المزمل ( 73:20 ) که در فوق ارائه شد ، وآیات متعدد دیگرگفته شده:…مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ أُمَّةٌ قَائِمَةٌ يَتْلُونَ آيَاتِ اللَّهِ آنَاءَ اللَّيْلِ وَهُمْ يَسْجُدُونَ (١١٣)”( بنی اسرائیل 3:113) )”از اهل کتاب گروهی
است ایستاده براه راست می خوانند آیتهای الله را او قات شب و ایشان سجده میکنند … ” ؛  سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنَا قَبْلَكَ مِنْ رُسُلِنَا وَلا تَجِدُ لِسُنَّتِنَا تَحْوِيلا (٧٧)أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا (٧٨)”( الاسراء 17:79 )”بر پا دار
نماز را از وقت زوال آفتاب تا تاریکی شب و بخوان قرآن فجر را ( نماز صبح را ) بتحقیق قرآن خواندن فجر می باشد مشاهده شده ، و پارۀ از شب پس بیدار باش به قرآن شبخیزی زیاد شده مر ترا نزدیک است ایستاده کند ترا پروردگار تو به مقام محمود…. “؛ “أَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ آنَاءَ اللَّيْلِ سَاجِدًا وَقَائِمًا يَحْذَرُ الآخِرَةَ وَيَرْجُو رَحْمَةَ رَبِّهِ قُلْ هَلْ يَسْتَوِي الَّذِينَ يَعْلَمُونَ وَالَّذِينَ لا يَعْلَمُونَ إِنَّمَا يَتَذَكَّرُ أُولُو الألْبَابِ (٩)” (الزمر 39:9 ) ” آیا کسیکه او
عبادت کننده است در ساعات شب سجده کنان و قیام کنان … “

قرآن خواندن و نماز گذاردن در اوقات شب ، قلبت را قادر میسازد تا درجریان خواندن باتو بوده و خواهش ترا( که همراه با رهنمایی و توکل الله ج است) در بسر رساندن مأموریتی که الله ج به تو سپرده ، تقویه نماید .
انجام دادن چنین امری نیاز به حفظ بخش های از قرآن و بیدار خوابی در شب دارد. به نسبت بعضی عوامل مختلف ، همۀ شما قادر به انجام دادن چنین امر ی ؛ از آنجا که قرانکریم آنها را شناسائی نموده ، بطور دایمی نمی باشید .
بنابران ، قرآنکریم به شما اجازۀ خواندن میدهد:” اکنون بخوانید از قرآن قدری که آسان باشد”
اجربسیار زیاد ودرخواست نیاز مندیهایی عظیم در قرآن خواندن نهفته است ، البته در حال ایستاده به نماز ، در طول شب. بنابرین لازم است تا کم از کم یک وقتی را برای این هدف اختصاص بدهی، اگرچه کم هم باشد ؛ یک چند دقیقه ، باسرعت عادی ، اما طولانی ، در یک هقته ، حتی ماهانه . برای حفظ هرچه نزدیکتر به راه ایده آل ، پسندیده است تا قرآن را قبل و یا بعد از فجرو یا عشاء ، یا قبل از رفتن به بستر، یا در سحر بخوانید ؛ چه قرآنکریم به سحر خواندن توصیه میکند:” أَقِمِ الصَّلاةَ لِدُلُوكِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ اللَّيْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ كَانَ مَشْهُودًا (٧٨)” ( الاسراء 17:78 ) “بر پا دار نماز را از وقت زوال آفتاب تا تاریکی شب و بخوان قرآن فجر را ( نماز صبح را ) بتحقیق قرآن خواندن فجر می باشد مشاهده شده ، و پارۀ از شب پس بیدار باش به قرآن شبخیزی زیاد شده مر ترا، نزدیک است ایستاده کند ترا پروردگار تو به مقام محمود…. “
مترجم:در مورد اهمیت سحرخیزی و نمازگذاردن و قرآن خواندن در ین وقت صبح کتابی از همین نویسنده وجود دارد ، تحت عنوان (In The Earley Hours ٍ ( که به سحرگاهان ترجمه شده ، مراجعه نمائید. کتاب متذکره معلومات ارزنده و مفیدی را ، در قسمت تذکیۀ نفس ، اذکار ومژده دادن به جنت و نجات از آتش دوزخ ، به شما ارائه خواهد نمود.
با اینکه قران خواندن در حالیکه در چوکی نشسته باشید یا بالای پشتی تکیه کرده باشید ویا بالای بستر ویا کوچ لمیده باشید ، مناسب نیست ، حرام نیز نمی باشد. با اینهم نباید بدون عذر به چنین کاری ادامه داده و خود را عادت بدهید. زیرا ، اگر کسی بنابر دلیل اینکه نمی تواند بطور کامل بنشیند ، قرآن خواندن را بکلی از نظر می اندازد ، در واقع یک چیز بسیار قیمت بها را از دست میدهد.

4. صحیح قرآن خواندن:

باید قرآن ر ا صحیح بخوانید. با وصف اینکه قادر به آموزش کامل علم تجوید نیستید ، باز هم سعی نمائید تا کم از کم حروف و واول ها ، باید درست تلفظ شوند..
کوچکترین اشتباه در تلفظ حروف و واولهای زبان عربی در موقع قرآن خواندن باعث میگردد تا معنی آیت تغییر کند ، حتی در بعضی موارد تحریف کامل صورت گرفته و به کفرکشانده شود.
اگر برای یک فرد تعلیم یافته برای یک ماه روزانه یک ساعت ، و یا زیاده ترازآن ، بمنظورقرآن خواندن تعین گردد ، این وقت کافی خواهد بود تا حد اقل مهارت های مقدماتی را باین ارتباط حاصل نماید.
هیچ کسی از سعی و تلاش صادقانه برای آموزش صحیح قرآن خواندن تبرئه شده نمی تواند. اما زمانیکه می آموزید ، دیگر نمی توانید که دلیل آورده و آنرا ترک بگوئید. یک غیرعرب شاید هرگز نتواند بطور کامل بالای علم صحیح خواندن تسلط حاصل نماید و یا ممکن است فرصتی برای آموزش نیابد .
حضرت محمد ص ازین مشکلات آگاهی داشتند ، زمانیکه جبرئیل ع گفت:” من به نزد کسی فرستاده شده ام که او امی ای بود در بین پیره زنان ، پیرمردان ، پسران ودختران و مردمی که هرگز کتابی نخوانده بودند .” ( ترمذی ) بخاطر داشتن کلمات دوباره تضمین دهندۀ او به این ارتباط ، نباید بهانۀ باشد برای دوری و کند ساختن تلاش های تان به آموزش.
و عن عایشة رضی الله عنها قالت:قال رسول الله ص:” الذی یقرأ القرآن و هو ماهر به معاالسفرة الکرام البررة ، و الذی یقرأ القرآن و یتنعنع فیه و هو علیه شاق له اجران ” ( بخاری ، مسلم )
” از عایشه (رض ) روایت شده که محمد ص فرمودند:”کسیکه قرآن میخواند در حالیکه بدان مهارت دارد ، همراه با فرشتگانی است که سفیر بسوی رسل ( علیهم السلام ) بوده بزرگوار و فرمانبردار اند و آنکه قرآن می خواند و در خواندن آن تکلیف (با لکنت زبان بخواند ) براو وارد میشود و تلاوت آن بر او سخت است برای او دو مزد است . “

5. با آواز خوش خواندن:

بعد از صحیح قرآن خواندن ، مناسب است تا هنر قرائت خواندن را با آواز خوش و دلنشین وآهنگ و صدای موزون بیاموزیم .
بدین ارتباط حدیث چند وجود دارد:
” قرآن را با آواز های تان زینت دهید .” ( ابو داؤد )
عن أبی هریره رضی الله عنه قال:سمعت رسول الله ص یقول:” ما اذن الله لشی ء ما أذن لنبی حسن الصوت یتغنی بالقرآن یجهر به . ” ( بخاری ، مسلم )
” از ابو هریره (رع ) روایت است که محمد ص گفت:” الله به هیچ چیزی گوش فرا نداده مانند گوش فرا دادن برای پیغمبری خوش صدا که خوش صدایی کند به قرآن و آن را به صدای بلند بخواند .”
و عن ابی لبابة بشیر بن عبدالمنذر ( رض) ، أن النبی ص قال:” من لم یتغن بالقرآن فلیس منا .” ( بخاری ، ابو داؤد )
” کسیکه به قرآن خوش آوازی نکند از ما نیست . “
اما بخاطر داشته باشید که زیبایی واقعی ، زیبایی ایست که از ترس الله ج در قلب انسان بوجود بیاید.
” قرائت و آواز کسی زیباست که وقتی بشنوی ، اینطور فکر نمائی که از الله ج میترسد . ” ( دارمی )

6. بادقت شنیدن:

وقتی قرآن قرائت میشود ، بادقت گوش فراداه و خواموش باش. واین چیزیست که قرآن خودش امر میکند.
” وَإِذَا قُرِئَ الْقُرْآنُ فَاسْتَمِعُوا لَهُ وَأَنْصِتُوا لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ (٢٠٤) ( الاعراف 7:204 )

” و چون خوانده میشود قرآن پس گ.ش نهید بسوی آن و خاموش باششید تا مهر بانی کرده شود بر شما.”
هنگامی که قرآن تلاوت میشود واضحاً باید که خاموش بود ، اما در زبان عربی کلمۀ که برای گوش دادن استعمال میشود ، صرف دلالت به یک عمل فزیکی نمی کند ، بلکه دلالت به یک حالت خاص توجه ورضاء نیز میکند.
هدف از گوش فرادادن شنیدن است و آن اشاره است به رضای پروردگار و قبولش.
بناءً ، نباید هیچ نوع سر پیچی بااین دستور صورت بگیرد ؛ زمانی که قرائت قرآنکریم توسط شخص و یا از طریق کست صورت میگیرد ، نباید صحبت و سرگوشی بعمل آید ؛ ازگذاشتن کست قرائت قرآنکریم منحیث موزیک بگروند و انجام دادن مسایل دیگر خوداری بعمل آید ؛ ، زمانی که هیچ کسی به آن توجه نه نکند ، نه باید کدام مجلس ویا نمایش با تلاوت قرانکریم افتتاح شود.
بعضی از فقها حتی نمازخواندن را ، هنگامی که قرآنکریم با آواز بلند در نزدیک شما خوانده شود ، حرام می دانند.
هکذا این قائده متضمن است که کسی که قرآن می خواند باید آواز خود را پائین آورده و خواندن خود را آهسته بسازد تا مزاحمتی نباشد برای کسانی که در نزدیک او هستند .
چه نیکوئی با همسایگان یکی ازحقوق همسایه است. گذشته ازآن ، در صورتیکه بسیار خواهشمند نباشند ، نه باید شنیدن بالای دیگران تحمیل شود .
خواهش از دیگران ، بخصوص آنهائیکه میتوانند صحیح و با آواز خوش قرآن را قرائت نمایند ، و بعداً گوش دادن به آن ، نیزیک عمل بسیار پسندیده است.
از همین رو بود که محمد ص نیز از صحابۀ جلیل القدر شان خواهش می نمودند تا قرآن رابراش قرائت نمایند.
از ابن مسعود ( رضی الله عنه ) روایت شده که محمد ص بمن گفت که:” قرآن را بر من بخوان . من گفتم:یا رسول الله من بر شما بخوانم در حالیکه بر شما فرو فرستاده شده است ؟ فرمود:” من دوست دارم که آنرا از غیرم بشنوم . و من برای شان سورۀ نساء را خواندم تا اینکه به این آیه رسیدم ( فکیف اذا جئنا من کل أمة بشهید و جئنا بک علی هؤ لاء شهیدا ) ” پس چگونه است حال روز محشر آنگاه که از هر طایفه گواهی آریم و ترا ( ای پیامبر) بر این امت بگاهی خواهیم “. فرمود:” حالا بس است . ” و من بسوس شان نگریسته دیدم که چشمان شان اشکبار است .”
گربستن محمد ص از روی شفقت بر امتش بوده ، زیرا او شاهد حق است و امتش هم از گناه خالی نیستند .
چیزی را که محمد ص به این ارتباط گفته اند بخاطر بسپارید:
” کسی که یک بار یک آیۀ از قرآن را بشنود ، برایش دوبرابر مزد است ، و کسی که آنرا بخواند ، در روز محشر برایش روشنائی است . ” ( احمد

7. ختم قرآنکریم:

درهر زمانی که شما قرآن کریم را ختم می نمائید ، فرق نمیکند که اغلباً چند بار انجا م بدهید ، وقتی خواهد بود برای خوشی و تجلیل و دعا. النووی ( رضی الله عنه ) به این ارتباط به روش های مشخصی که اغلباً توسط صحابۀ کرام و پیروان شان معمولاً عملی ورعایت می شد ، اشاره میکند . هر چند که واجب نمی باشند ، با اینهم رعایت چند بار آن بسیار پسندیده است .
اول- بهتر است تا در شب جمعه قرآن خواندن را شروع و در شب چهار شنبه آنرا ختم نمائید. اما بعضی ها ترجیح میدهند تا در سحر روز دوشنبه شروع نمایند. و بعضی ها هم طریقه ها دیگری اختیار می نمایند ، تا که هیچ لحظۀ بدون اجر باقی نمانده و هر کدام حامل شهادت در روز حساب باشد.
دوم – آخرین بخش آنرا در نماز تمام کنید ، بخصوص وقتی که تنها باشید .
سوم – در هنگام ختم ، دیگران را جمع نموده و دسته جمعی التماس و دعا نمائید.
یکی از صحابۀ محمد ص ، حضرت انس ابن مالک ( رضی الله عنه ) عادت داشتند وقتی قرآن را ختم مینمودند ، فامیلش را دور خود جمع نموده و به التماس و دعا می پر داخت .” ( ابو داؤود )
ازحکیم ابن عطیبه روایت است که گفت:” یک وقتی به نزد حضرت عباده ابن ابو لبابه (رضی الله عنه ) ، که یک مجاهد بود ، فرستاده شدم ، او بمن گفت:” ما شما را بخاطری دعوت کردیم که عزم داریم قرآن را ختم نمائیم ، چه در وقت ختم التماس و دعا لازمیست .”
بنا بر ترجمۀ دیگری ، آنها روایت میکنند که گفت:” رحمت الله ج در وقت ختم قرآنکریم نازل میشود .
چهارم – در روزی که در نظر دارید تا قرۀنکریم را ختم نمائید روزه بگیرید.
پنجم – بعد از اینکه قرآنکریم را ختم نمودید ، متعاقب آن فوراً بار دبگر خواندن قرآن را شروع نمائید ، یعنی بعد از تمام نمودن سورۀ النساء ، سورۀ فاتحه و چند آیات نو سورۀ بقره را بخوانید . این طریقه در واقع رعایت حدیثی است از جانب انس ابن ملک ( رضی الله عنه ) .
” در بین اعمال نیکو یکی هم ( رسیدن و ) تصمیم گرفتن دوباره حرکت کردن ( ادامۀ دادن به سفر ) . “
وقتی از او پر سیده شد که این حیث به چه مفهوم است ؟ جواب داد:” ختم کردن قرآن و شروع مجدد آن . “
ششم – در وقت ختم قرآنکریم التماس و دعا نمائید . و این وقتیست که دعا پذیرفته شده و رحمت الله ج نازل می شود. و به مؤثریت این عمل بسیار تأکید شده.
“کسی که قرآن می خواند و پس از آن دعا میکند ، هزار فرشته آمین میگویند .” (دارمی )
با تواضع ، با بیم و امید ، با نرمی و با پافشاری ، برای شخص خود و برای همه چیز ، خاصتاً مسائل مهم جمعی امت مسلمه ، برای سر بلندی و عزت ، برای بهبودی زمامداران آن ، حفاظت از نیروهای متخاصم ، برای اتحاد و همکاری بین مسلمانان در مسائل نیکی و تقوا ، و برای سر سپردگی در راه حقیقت.

8 – حفظ قرآنکریم:

تاکه توان دارید قرآن را حفظ نمائید. مطالبۀ قرآنکریم ، در حفظش در ذهن ، بی نظیر است.
کلمۀ حفظ ، تا اندازه ایکه محدود به حفظ کردن است ، شامل فهمیدن و عمل کردن میشود. در واقع در زبان انگلیسی هیچ کلمۀ وجود ندارد که بتواند دقیقاً معنی واقعی و و کامل آنرا افاده نماید.
حفظ یگانه راه بنیادی برای نفوذ قرآن در تو است. حفظ یک عمل میخانیکی وتشریفاتی نیست ؛ بلکه یک عمل بسیار بلند روحی و اهم تقدسی است. صرف از طریق حفظ قرآن است که تو میتوانی در نمازها ، هنگامی که در حضور گویندۀ آن ایستاده ای ، آنرا خوانده و بالای معنی آن تفکر نمائی . بر علاوه ، قرآن را در زبانت جاری ساخته، در ذهنت جا داده ، در قلبت مقیم و مصاحب دایمی ات می سازد . هر قدر آنرا حفظ نمائی به همان اندازه آنرا آسانتر خواهی یافت تا باطن خودی خود را در خواندن آن شریک ساخته و دماغ تو آنرا مطالعه و معنی آنرا بفهمد.
حضرت محمد ص به طریقه های مختلف بالای آن تأکید میکند:
” قرآن را حفظ نمائید ، بخاطر اینکه الله ج قلبی را که در آن قرآن جا گرفته باشد ، مجازات نمیکند .” ( شرح السنة )
“همانا آنکه در دلش چیزی از قرآن نیست ( یعنی چیزی از آن را حفظ ندارد ) ، مانند خانه ای ویران است .” ( ترمزی )
بناءً یک مقدار وقت خود را برای حفظ قرآن تخصیص و بصورت منظم پیش بروید. اهداف خود را مطابق یک دوره زمانی تعین نمائید. تمام آن بخش هایی که محمد ص عادت داشتند که در جریان نماز یا در ساعات خاص از روز و شب قرائت نمایند ، و یا به صحابۀ شان توصیه می نمو دند که قرائت کنند ، یا فضیلت آنرا تشریح میکردند ، می باید که شامل لست شما باشد. در صورتیکه شما قران را بطور منظم بخوانید ، بناء دیگر بخش ها بصورت خودکار شما را جذب خواهد کرد تا اقدام به حفظ آنها در ذهن خود نمائید.

نویسنده:خرم مراد
برگردان:استاد احمدضیاء مدرسی