ولې په پردي ځای کې خوب نه راځي؟!
موږ ټول ددې سره زیات وخت مخ کیږو، چې په پدي ځای کې اوله شپه سم خوب نه راځي. ساینس پوهانو د لومړي ځل لپاره داسې دلایل پیدا کړي، چې ولي انسان ته په پردي یا نابلده ځای کې لومړۍ شپه سم خوب نه ورځي.
ساینس پوهانو په دې اړه څیړنه وکړه، چې ولي اکثره خلکو ته په نابلده ځای کې خوب نه ورځي او ایا دا کومه فایده هم لري؟!
دوې دې نتیجې ته ورسیدل، چې په پردي ځای کې د لومړۍ شپې د خوب پر مهال د انسان د دماغو چپ طرف ویښ او یا هم لږ خوبولی وي. یعني، د انسان د دماغو ښي او چپ طرفونه په یوه وخت نه ویده کیږي. همدا لامل دی، چې انسان نیمه ویخ وي او یا هم بلکل خوب نه ورځي.
دوهمه خبره داده، چې د انسان د دماغو چپ طرف د خارجي اوازونو او غږونو په وړاندې ډير حساس وي. کله چې انسان په نابلده ځای کې ویده کیږي، د هغه د دماغو چپ قطب ژر نه ویده کیږي؛ نو خارجي اوازونه اوري چې په پایله کې د انسان خوب خرابیږي، او سم خوب نه شي کولای.
ښکاره ده، چې که یو څوک د شپې لخوا سم خوب ونه کړي، نو د ورځې لخوا يې ذهني ارمتیا سمه نه وي.
خو؛
په نابلده ځای کې سم خوب نه درلودل او یا هم خوب نه ورتلل ګټه هم لري. هغه داسې، چې په دغه ځای کې د شته خطرونو په وړاندې ژر عکسل العمل ښيي.
دا چې په نابلده ځای کې انسان ته څنګه خوب ورشي، ډیرې لارې چارې شته، چې باید عملي شي. یوه هم داده، چې کله هم پوهیږې، چې بل ځای شپه کوئ، نو خبل بالښت له ځانه سره یوسئ.
په پردي ځای کې د خوب نه راتګ یوه عامه مسئله ده چې ډیری خلک ورسره مخ کیږي. دا حالت ممکن مختلف لاملونه ولري، او دا ټول له رواني، فیزیکي او چاپیریالي شرایطو سره تړاو لري. دلته یې ځینې ممکنه لاملونه ذکر شوي دي:
1. رواني فشار او اضطراب
کله چې یو شخص په نوي یا پردي ځای کې ځان احساس کوي، ممکن د اضطراب، وېره یا فشار احساس وکړي. دا رواني وضعیت کولی شي د خوب د راتګ په پروسه کې خنډ رامنځته کړي. کله چې موږ په نوی ځای کې ځي، ذهن ممکن د نوي ماحول، نوې څېرو او بې نظمۍ په اړه فکر وکړي، چې په نتیجه کې یې خوب ته ځنډ راځي.
2. چاپیریالي توپیرونه
پردی ځای کې د خوب کولو یوه بله مهمه لامل چاپیریال دی. نوي ځایونه ممکن مختلف او د آرامۍ څخه بېل وي؛ مثلاً د تودوخې، رڼا، شور او حتی د بستر د راحتۍ له مخې. دغه توپیرونه کولی شي د بدن د راحتۍ احساس اغیزه وکړي او د خوب له تګلارې سره مداخله وکړي.
3. بدني عادتونه او د بدن ساعت
د بدن ساعت (circadian rhythm) په مختلفو ځایونو کې د خوب د تنظیم لپاره حساس دی. کله چې موږ په نوی ځای کې ځي، بدن ممکن وخت ونیسي چې د نوي ځای شرایطو سره عیار شي. دا ممکنه ده چې د بدن داخلی ساعت په نوي ځای کې سم کار ونه کړي، او دا کولی شي د خوب پروسه مختل کړي.
4. ناڅاپي او ناآشنا احساسات
کله چې موږ د یوې ناآشنا فضا یا خلکو سره مخ شو، د بې وسۍ او ټینشن احساس رامنځته کولای شي. دې ناآشنا حالت ته په بدن کې د “جګړه یا پرواز” غبرګون راوي، چې د اضطراب او فشار لامل کیږي. دا غبرګون د خوب د راتګ په لاره کې خنډ رامنځته کوي.
5. فزیکي راحت
پردی ځای کې، ممکن د بستر یا د خوب کولو ځای راحت نه وي. د بستر نرمښت، د ګنډو او پردو مواد، یا د ځای لوړوالی کولی شي د خوب د کیفیت اغیزه وکړي. همدارنګه، که چېرې انسان په نوی ځای کې د بدن لپاره ښه ځای نلري، ممکن د خوب د راوتلو مشکل پیدا شي.
6. خوندي احساس نه کول
پردی ځای کې د خوب نه راتګ یو لامل دا هم کیدی شي چې یو شخص خپل ځان خوندي نه احساسوي. د ناخوند احساساتو لکه وېره، بې اعتمادي یا د ټولنیز ملاتړ نه شتون هم کولی شي خوب ته مداخله وکړي. کله چې انسان د امنیت په اړه بې باوره وي، ذهن یې نه شي کولی چې د آرامۍ حالت ته ورسیږي.
7. د خوب وړاندې کول
کله چې انسان د یوه نوی ځای په اړه فکر کوي، کله کله د خوب راتګ د انتظار، بې صبري یا ترافیک سره تړاو لري. فکر کول او د خوب په اړه ذهنی فشار ممکن هغه فزیکي او رواني شرایطو ته زیان ورسوي چې د آرامۍ لپاره اړین دي.
څنګه کولی شو دغه ستونزه حل کړو؟
د چاپیریال د مناسبولو هڅه وکړئ: که ممکنه وي، هڅه وکړئ چې د نوي ځای چاپیریال داسې سمبال کړئ چې تاسو ته آرامتیا ورکړي. لکه د خونې رڼا کمه کړئ، تودوخه مناسب کړئ، او د خپلې خوښې بستر یا کمپلې وکاروئ.
د آرامۍ تمرینونه ترسره کړئ: د تنفس تمرینونه، مراقبه یا د یو څه نرم موسیقي اوریدل کولی شي د ذهني فشار کمولو او د آرامۍ ترلاسه کولو کې مرسته وکړي.
د خوب عادتونه ټاکل: د ثابت وخت لپاره د خوب کولو هڅه وکړئ، که څه هم تاسو په پردي ځای کې یاست. دا به ستاسو د بدن ساعت تنظیم کړي.
د خوب له مخکې د خوب ځای آرام کړئ: د خپل ځای آرام او د بې ځایه فکرونو څخه ځان پاکولو لپاره هڅه وکړئ.
په نهایت کې، د پردي ځای کې د خوب نه راتګ یو طبیعي او عام حالت دی چې په وخت سره ښه کیږي. کله چې ستاسو بدن او ذهن د نوي چاپیریال سره عیار شي، د خوب کیفیت به عادي شي.
