هغه څوک چې ډير وخت موبایل کاروي؟
د موبایل روغتیایي ستونزې
د امریکايي څیړونکو په یوه نوې څیړنه کې معلومه شوې ده، چې هغه کسان چې زیات وخت خپل موبایل ټیلفون کاروي، په رواني لحاظ جوړ نه دي.
د څیړونکو په باور چې دا ډله خلک په ژوند کې بیړه کوونکي دي.
د امریکا د ټیمپل پوهنتون د ارواپیژندنې د پوهنځی په زده کونکو په ترسره شوې څیړنه کې معلومه شوې ده، هغه کسان چې څو دقیقې هم له ځان څخه موبایل نه لیرې کوی په پریشانې او ژور خپګان یعنی ډیپریشن کښې مبتلا وي او دا ډول خلک اکثره وخت بیړه هم کوي .
هغوې چې ډیر وخت موبایل کاروي، ممکن د څو ستونزو سره مخ شي لکه سترګو ته فشار، د خوب مشکلات، او د ټولنیزو اړیکو کمښت. د موبایل استعمال باید په متوازن ډول وشي.
ډیر وخت موبایل کارول ممکن د لاندې ستونزو سبب شي:
- سترګو ته فشار: د موبایل په اوږد وخت سره کتل، ځانګړې توګه که په ضعیف رڼا کې وي، د سترګو فشار زیاتوي چې د سترګو خشکي، سر درد، او د نظر مشکلات رامنځته کولی شي. دا پدیده چې “د موبایل سترګې” نومیږي، د سترګو د پړسوب، خشکي او لړزولو سبب ګرځي.
- د خوب کیفیت کمښت: د موبایل د رڼا (خصوصاً د بلو رڼا) په وړاندې د خوب دمخه استعمال د بدن داخلي ساعت اختلال کوي، چې د خوب کیفیت کموي. موبایل د میلاټونین (چې د خوب هورمون دی) تولید کموي، چې د خوب په ښه کیفیت کې مانع کیږي.
- د ذهني فشار زیاتوالی: د موبایل څخه پرته له هر څه نوټس او د ټولنیزو رسنیو له لارې د اړیکو په منځ کې پاتې کېدل، ذهني فشار او اضطراب زیاتوي. پدې توګه، ډیر وخت د موبایل پر مخ تېرول د ذهني سکون کمښت سبب ګرځي.
- فزیکي ستونزې: د موبایل د اوږد وخت استعمال سره، د بدن ځینې برخې لکه غاښونه، اوږه، او ګردن ته فشار راځي. د دې ډول پوسټور د اوږد وخت کارول ممکن د درد یا سختو ستونزو سبب شي.
- ټولنیزې اړیکې: که څه هم موبایل د اړیکو لپاره ښه وسیله ده، خو ډیره وخت د موبایل کارول کولی شي شخصي اړیکې کمزورې کړي. کله چې یو څوک زیات وخت موبایل ته پاملرنه وکړي، د هغه ټولنیز ژوند کې ټیټوالی رامنځته کېږي.
که تاسو غواړئ چې د موبایل سره په متوازن ډول ژوند وکړئ، په دې کې مرسته کوونکي عادتونه لکه د موبایل څخه وقفه اخیستل، د خوب دمخه لږ تر لږه یو ساعت موبایل ونه کارول، او سترګو ته د استراحت ورکول شامل دي.
- د دماغي فعالیت کمښت: کله چې انسان ډیر وخت په موبایل باندې تېروي، د دماغي فعالیت په بشپړ ډول اغیزه کولی شي. د ټولنیزو رسنیو په ځانګړي ډول، زیات وخت تیرول ممکن د ډیر خپګان او تشویش سبب شي، ځکه چې تاسو د نورو سره دوامداره پرتله کولو په حالت کې یاست. دا یو احساساتی فشار رامنځته کولی شي چې دماغي سلامتي ته زیان ورسوي.
- د فزیکي فعالیت کمښت: که تاسو په موبایل باندې ډیر وخت مصرفوئ، نو دا ممکن د فزیکي فعالیت کموالی رامنځته کړي. کله چې ستاسو بدن ډیر وخت بې حرکت پاتې شي، دا د وزن زیاتوالي، عضلاتو کمزوري او د زړه ناروغیو خطر زیاتوي.
- د ځیرکتیا او تمرکز کموالی: د موبایل د اوږد وخت استعمال کولی شي د انسان تمرکز او ځیرکتیا ته زیان ورسوي. د ټولنیزو رسنیو، ویډیو ګیمونو او نورو اپلیکیشنونو پراخه کارول د خلکو لپاره د اوږد وخت لپاره د تمرکز کولو او د یوه کار په بشپړ ډول پای ته رسولو کې ستونزې رامنځته کوي.
- د اړیکو خرابوالی: کله چې خلک په موبایل کې ډیر وخت تیروي، د کورنۍ یا دوستانو سره د اړیکو کمښت رامنځته کېږي. که تاسو د موبایل لپاره ډیر وخت ولرئ، نو ممکن تاسو د خپلو خلکو سره ډیر وخت تیر نه کړئ، چې دې سره ستاسو ټولنیز اړیکې کمزورې کیدای شي.
- د ځواب ویلو کموالی: د موبایل ډېر استعمال د ځواب ویلو ظرفیت کموي. ځینې خلک په ټولنیزو رسنیو کې داسې حالت کې پاتې کیږي چې هغوی نه غواړي یا نه پوهیږي چې څنګه له خپلو خلکو سره اړیکه ونیسي.
د دې ستونزو د مخنیوي لپاره، دا ګټور دي چې د موبایل استعمال محدود کړئ او د نور فعالیتونو لپاره وخت ځانګړی کړئ. دا کولی شي د ذهني او فزیکي روغتیا لپاره ګټور وي.
هغه کسان چې ډېر وخت موبایل کاروي، معمولا له لاندې ستونزو سره مخ کېږي:
📱 روغتیايي ستونزې
- د سترګو ستړیا او درد
- د ملا او غاړې درد
- د خوب خرابوالی
- د ګوتو او مټونو درد
ذهني او احساساتي اغېزې
- ذهني ستړیا او تمرکز کمښت
- د اضطراب او خپګان زیاتوالی
- د حافظې کمزورتیا
ټولنیزې او شخصي ستونزې
- د وخت ضایع کول
- د کورنۍ او دوستانو سره د اړیکو کمزورتیا
- د حقیقي ژوند تجربو ته کم وخت ورکول
مالي ستونزې
- د انټرنیټ او ګیمونو بېځایه مصرف
- د بې ضرورته شیانو اخیستل
حل لارې
- د موبایل کارولو لپاره وخت ټاکل
- د سترګو او بدن آرام ساتل
- د حقیقي ژوند فعالیتونو ته توجه ورکول
- غیر ضروري خبرتیاوې بندول
