د روژې ځينې طبي ګټې او طبیبانو نظر
د روژې ځينې طبي ګټې:
قال النبي صلي الله عليه وسلم: ((صوموا تصحوا)) يعنې روژه ونيسئ چې روغتيا ومومئ!
که څه هم دغه حديث علماؤ د سند په لحاظ ضعيف ګڼلی، خو اسلام د ژوند داسې منلی نظام دی چې هر حکم کې يې په سلګونو او زرګونو حکمتونه دي. څرنګه چې الله تعالی د روژې حکم کړی، تأکيد يې پرې کړی او د نورو عباداتو په پرتله يې اوچت مقام وربښلی، نو حتماً روژه کې د ډېر اجر تر څنګ په سلګونو او زرګونو طبي او ټولنيزې ګټې هم خوندي دي. نو په دې اساس که احياناً دا حديث د نبي کريم صلي الله عليه وسلم د خولې مبارکې نه وي، بيا هم الفاظ، معنی او مفهوم يې بالکل صحيح دي.
څرنګه چې نن سبا زموږ اکثره خوراک څښاک غير صحي دی، نو ځکه خو مو بدنونه هم له بې شمېره مؤذي او ناکاره مکروبونو هم ډک دي، معده مو د هر قسم ګډوډ، ناکاره، خيرن او ضرري خوراک له امله په يوه چټل ګن لوښي بدله شوې، د کال يوولس مياشتې په دغه معده کې هر ډول خوراکونه غورځيږي؛ مهمات او ځواکمن توکي يې د بدن نورو برخو د توانمندۍ لامل ګرځي خو ناوړه توکي يې د بدن په شحمياتو کې ځای نيسي چې بالآخره انسان له لویو لويو امراضو سره مخ کوي. نو روژه هغه الهي تحفه ده چې زموږ د يوولسو مياشتو ستړې، ستومانه او کارېدلې معدې ته يو ځل بيا قوت او ځواکمنتيا وربښي او د هاضمي ټول سيستم کې يوه تازه ساه پو کوي. په روژه کې معده په بشپړه توګه صفا کيږي، له يوولسو مياشتو وروسته يو ځل بيا د ارام ساه اخلي او نوی ځواک مومي.
د روژې بله ګټه دا ده چې د ځيګر يوه خاصه ناروغي چې زيړی يې بولي د روژې نيولو سره له منځه ځي، ځکه چې دا ډول ناروغي زياتره د ينې د ستړتيا له کبله پيدا کيږي او د ينې زيات کار کولو په وخت کې له وينې څخه د صفرا مواد نه جلا کيږي.
همدا راز روژه له ټول بدن څخه د مضرو مالیکولونو د تخليې لامل ګرځي او د بدن عمومي التهاب کموي. د روژې دغه اغېز د ګڼو ناروغیو د مخنيوي باعث کېږي. د روژې پر مهال کله چې انسان د انرژۍ لپاره د بدن له غوړيو (کلسترول) کار اخلي، ګڼ نور مواد هم چې د بدن په غوړيو کې ذخیره شوي او د ناروغيو لامل کېږي، له بدن څخه خارجيږي. په دغو موادو کې د ښارونو د ککړې هوا مضرې ذرې هم شاملې دي چې د انسان په شحمي موادو کې يې ځای نیولی. د وازدې د لرې کولو پر مهال د بدن د وینې کلسټرول هم کميږي او دا بدلون روغتيا ته ډېر ګټور دی. د روژې پر مهال په بدن کې د شحمي موادو (وازدې) استقلاب (سوخت ساز) د روغتيا لپاره ګڼ ګټور بدلونونه لري. د وازدې استقلاب د کيتون په نوم داسې يوه ماده په وينه کې خوشې کوي چې د انسان مغز له هغې څخه د انرژۍ د توليد لپاره کار اخلي او د مغز ګټور خواړه دي.
بل دا چې د زياترو امراضو لامل ډېر وزن ښودل شوی، چې د دغه رنځ درمل هم په روژه کې موجود دي.
د روژې روغتيايي ګټې نورې هم ډېرې دي، چې د فشار او شکر په شمول ډېر تکاليف په مناسبه کچه ساتي.
د روژې په اړه د طبيبانو نظرونه :
رئيس الاطباء ابن سينا بلخی د مريضانو لپاره يوه ځانګړې نسخه درلوده او هغه دا چې د مرضونو په زياترو حالاتو کې به يې ناروغانو ته د درې هفتې روژه نيولو توصيه کوله .
يو مشهور امريکايي ډاکټر اډوارؤبوای (Edwar boy) ويلي : هيڅ داسې ناروغي نشته چې د روژې په وړاندې مقاومت وکولای شي .