د ثموديانو د اوسېدو ځايونه او اصل یې

د ثموديانو د اوسېدو ځاي چېرې و؟

دثموديانو قوم دحجر په سيمه کي اوسېدئ له همدې امله په قرآنکريم کي دوى په اصحاب حجر نومول سوي دي لکه چي الله جل جلاله  فرمايي :
وَلَقَدْ كَذَّبَ أَصْحَابُ الْحِجْرِ الْمُرْسَلِينَ (80) وآتَيْنَاهُمْ آيَاتِنَا فَكَانُوا عَنْهَا مُعْرِضِينَ (81) (سورة حجر الايتان ٨٠، ٨١)
ژباړه : بېشکه دحجر څښتنانو رسولانو ته ددرواغو نسبت وکړى موږ دوى ته اياتونه راوړي دى دوى ځني مخ اړولى وو.
دحجر سيمه دشام او حجاز ترمنځ پرته ده څوک چي دوچي لاري سفر کوي نو ترهمدې سيمي تيريږي په اوس وخت کي دغه سيمه په (فج الناقة) سره ياديږي . دثموديانو دښارونو ځيني اثار تر اوسه هم سته چي په مدائن صالح سره ياديږي.
مسعودي وايي : کوم کسان چي دشام څخه راځي نو پرلاري باندي ځيني زاړه هډوکي دثموديانو پيداکوي ، دثموديانو ځيني اثار اوس هم ښکاره دي ، دحجر سيمه چي دثموديانو ژوند پکښي کاوه دمدين په جنوب شرقي لوري کي خليج ته نژدې پرته ده.

د ثموديانو د قوم اصل:

د ثموديانو په اصل ، ريښه  او زمانه کي دمؤرخينو اختلاف دئ ځيني مؤرخين په دې آند دي چي ثموديان دعاديانو بقاياوي دي . ځيني بيا په دې آند چي ثموديان دعمالقوو دبقاياوو څخه دي چي دفرات دسيمي څخه همدې ځاى ته راکوچېدلي دي.
ځيني مستشرقين تاريخ پوهان وايي : ثموديان په اصل کي يهوديان دي چي په دغه سيمه کي يې ژوند کاوه او فلسطين ته داخل سوي نه دي . البته دغه نظر بالکل باطل او رد دئ ځکه دثموديانو تر راتګ وروسته يهوديان دموسي علیه السلام  سره دمصر څخه راوتلي وه او په دغه وخت کي يهوديانو هيڅ مشخص هويت يې نه درلودى نو څنګه به موږ ووايو چي دغه ثموديان يهود وه . زما په آند صحيح نظر دادئ چي ثموديان دعاديانو دبقاياوو څخه وه ځکه دالله جل جلاله  لاندنۍ وينا هم ددې خبري اشارةً تائيد کوي لکه چي فرمايي :
وَاذْكُرُوا إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاءَ مِنْ بَعْدِ عَادٍ وَبَوَّأَكُمْ فِي الْأَرْضِ تَتَّخِذُونَ مِنْ سُهُولِهَا قُصُورًا (سورة اعراف الاية ٧٤)
ژباړه : ياد کړى هغه وخت چي الله جل جلاله  تاسو دعاديانو خليفګان وګرځولاست تاسو ته يې په مځکه کي استقرار درکړ چي تاسو به په مځکه کي ماڼۍ جوړولې.
ابن کثير ليکي : (البداية والنهاية ص : ١٣٨)
ثموديان يوه مشهوره قبيله وه چي دثمود په نوم يادېدله ، ثمود دجديس ورور وو ، دغه قوم دبومي عربو څخه وو چي دحجر په سيمه کي دحجاز او تبوک ترمنځ واقع وو. يوه ورځ رسول الله صلی الله علیه وسلم دنورو اصحابو سره يوځاى دتبوک سيمي ته تللى ودغه ځاى ته نژدې يې واړول ، ځيني اصحابان ولاړل دثموديانو دڅاهانو څخه يې اوبه راوړلې په هغه اوبو يې اوړه خيشته کړه ديګونه  يې په پاخه کړه کله چي رسول الله صلی الله علیه وسلم په خبر سو نو دستي يې اصحابانو ته امر وکړى چي ديګونه چپه کړي او په دغه اوبو چي يې کوم اوړه خيشته کړي دي هغه اوښانو ته واچوئ ، تردې وروسته رسول الله صلی الله علیه وسلم ددغه سيمه څه وکوچېدى  هغه ځاى ته نژدې يې واړول چي دصالح علیه السلام  اوښي اوبه څيښلي وې. دصحيحينو په حديث کي راغلي دي چي رسول الله صلی الله علیه وسلم وهغه ځاى ته نه ورغلى په کوم ځاى کي چي پر ثموديانو باندي عذاب راغلى وو بلکي کله چي تر هغه ځاى تېرېدى چابک تېر سو او اصحابانو ته يې هم دچابک تېرېدو امر وکړى ، په داسي حالت کي تېر سو چي الله جل جلاله  ته يې ژړل ، ددې څخه بېرېدى چي داسي نه چي پردې ځاى باندي پر موږ باندي هم عذاب راسي.
دثموديانو دنېټې دقيق وخت معلوم نه دئ خو دومره معلومه ده چي دوى تر عاديانو وروسته ژوند کړى دئ لکه مخکي چي دايت کريمه څخه معلومه سوه او دا هم يقيني خبره ده چي دوى تر موسي علیه السلام  وړاندي ژوند کړى دئ. پردې خبره باندي هيڅ ثبوت نسته چي دوى دفرعون داولادې څخه دي ځکه لاندنى آيت په څرګند ډول ښيي چي دوى تر فرعونيانو مخکي وه لکه چي فرمايي :
وَقَالَ الَّذِي آمَنَ يَا قَوْمِ إِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ يَوْمِ الْأَحْزَابِ (30) مِثْلَ دَأْبِ قَوْمِ نُوحٍ وَعَادٍ وَثَمُودَ وَالَّذِينَ مِنْ بَعْدِهِمْ وَمَا اللَّهُ يُرِيدُ ظُلْمًا لِلْعِبَادِ (31) (سورة غافر الايتان ٣٠ ، ٣١)
ژباړه : هغه چا ويل چي ايمان يې راوړى وو : اې زما قومه ! زه پر تاسو باندي بېرېږم چي تاسو ته به داسي عذاب ورسيږي لکه پخوانيو امتونو چي ته رسېدلي دي لکه دنوح علیه السلام  قوم ، دعاديانو قوم او دثموديانو قوم او هغه کسان چي تردوى وروسته دي او الله جل جلاله  پر خپلو بندګانو باندي ظلم کونکى نه دئ.
کوم مستشرقين چي پردې نظر دي چي ثموديان يهوديان وه شيخ نجار په خپل کتاب قصص الانبياء کي پوره رد باندي کړى دئ که دچا زړه وي چي پوره معلومات يې وکړي نو دشيخ نجار کتاب قصص الانبياء ته دي مراجعه وکړي.(قصص الانبياءدشيخ نجار تاليف ص : ٥٩)

Advertisement | Why Ads? | Advertise here

پوهنتون چینل

پوهنتون چینل درسره سبسکرایب او شریک کړئ

سبسکرایب Subscribe


Editorial Team

د واسع ویب د لیکوالۍ او خپرونکي ټیم لخوا. که مطالب مو خوښ شوي وي، له نورو سره یې هم شریکه کړئ. تاسو هم کولی شئ خپلې لیکنې د خپرولو لپاره موږ ته راولېږئ. #مننه_چې_یاستئ

خپل نظر مو دلته ولیکئ

wasiclinic.com
Back to top button
واسع ویب