برخورد رسول الله صلی الله علیه وسلم با خطا کار
حضرت عمر بن خطاب رضی الله عنه میگوید: در زمان حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم مردی بود که عبدالله نام داشت و به لقب «حمار» معروف بود، و (با گفتارش) حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم را به خنده میانداخت، حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم به جرم شرابخواری او را شلاق زده بودند، روزی او را آوردند و به خاطر ارتکاب مجدد همین جرم او را شلاق زدند، مردی از میان جمیعت گفت: خدا نفرینش کند، چندین بار است که او را شلاق میزنند، (اما باز هم از این کار دست نمیکشد) حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: او را نفرین نکنید، مگر نمیدانید که او خدا و رسولش را دوست دارد([1]).
حضرت ابوهریره رضی الله عنه میگوید: مردی را که (بر اثر نوشیدن مسکرات) مست بود نزد حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم آوردند و ایشان دستور دادند که او را شلاق بزنند، یکی از حاضرین گفت: خدا رسوایش کند، او را چه شده؟! حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: شیطان را علیه برادرتان مساعدت نکنید([2]).
و نیز از ایشان روایت شده که میگوید: مردی را که شراب نوشیده بود، نزد حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم آوردند، ایشان دستور دادند که او را بزنند، برخی از ما با دست و برخی با کفش و برخی با چادر او را زدند، و هنگامی که او برگشت مردی گفت: خدا تو را رسوا کند، حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: چنین نگویید و شیطان را علیه او یاری نکنید([3]).
و در روایتی دیگر آمده که حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم به اصحاب گفتند که او را سرزنش و ملامت کنید، مردم به او روی آورده و گفتند: از خداوند نترسیدی، از رسول خدا صلی الله علیه وسلم حیا نکردی …، و سپس رهایش کردند، حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم در آخر فرمودند: (برایش دعا کنید و) بگویید: پروردگارا! او را ببخش، پروردگارا بر او مرحمت فرما، بعضی مردم با کلماتی افزون بر این نیز برایش دعا میکردند([4]).
در روایتی دیگر آمده: هنگامی که آن مرد برگشت، برخی گفتند: خدا تو را رسوا کند، حضرت پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: چنین نگویید، شیطان را علیه او مساعدت نکنید، بگویید: خدا بر تو رحم کند([5]).
از مجموعه این روایات برداشت میشود که مسلمان گرچه به معصیتی مبتلا گردد، اما باز هم اصل اسلام و اصل محبت خدا و رسول با او باقی میماند و نباید آن را از او نفی نمود، و همچنین نباید بر او چنین دعایی کرد که شیطان را علیه او مساعدت کند، بلکه باید برای او دعای هدایت، مغفرت و رحمت نمود.
برگرفته شده از کتاب:شیوه های نبوی در برابر اشتباهات مردم
([1])- رواه البخاری، فتح: 67780.
([2])- فتح: 6781.
([3])- فتح: 6777.
([4])- ابوداود کتاب الحدود، باب الحد فی الخمر 4 / 620، ش: 4478، صحیح سنن ابی داود، ش: 3759.
([5])- مسند احمد 2 / 300، احمد شاکر در باره این حدیث گفت: اسناده صحیح المسندات: احمد شاکر، ش: 7973.