آلودگی صوتی – تحقیق
اینکه ما در جوامع پيشرفته و صنعتی و يا در حال پیشرفت و صنعتی شدن زنده ګی میکنیم اګرچه این پیشرفتها باعث رفاه زنده ګی انسانها ګردیده است اما باعث از بوجود آوردن یک سلسله مشکلات هم ګردیده است که از آلودګی آب هوا و خاک ياد آوری کرده میتوانیم همینطور آلودګی هوا، خاک و آب اثر ناګوار مستقیم و یا غیری مستقیم خود را به انسانها و یا موجودات دیګر میګذارد به این معنی که اګر هوا، خاک و یا هم آب آلوده باشد سبب بوجود آمدن امراض ګوناګون خواهد شد ولی اګر هوا، آب و خاک صاف و در حالت طبیعی خود باشد، آسیبی که از اثر آلودګی این همه متوجه موجودات است هيچ ګاه مواجه به آن نخواهد شد.
ما در اینجا از یک بخش از آلودګی هوا که آلودګی صوتی است بحث میکنیم، آلودګی صوتی که در وقت های پیش هم قابل توجه دولتها بوده ولی با پیشرفت صنعت و بوجود آمدن وسایل کارایی زنده ګی اجتماعی این موضوع توجه زیادی دولتها را بخود جلب کرده و دولتها به سطع ملی و بین المللی برای محدود کردن این پدیده کوشش ورزیده اند.
ما در این تحقیق که شامل دو فصل است در فصل اول از آلودګی، آلودګی هوا و آلودګی صوتی تعریفاتی خواهیم داشت همینطور واحد اندازه ګیری آلودګی صوتی، مثالهای آلودګی صوتی و مشکلات و امراض که از آلودګی صوتی بوجود می آید یاد آور خواد شدیم و در فصل دوم قواعد ملی و بین المللی که برای جلوګیری از آلودګی صوتی از طرف دولتها و یا سازمانهای بین المللی بوجو آده است ملاحظه خواهم داشت که اینک به توضیح هر یک از مباحث ذکر شده میپردازیم.
واژه های کلیدی: محیط زیست، آلودگی، آلودگی صوتی .
فصل اول
پیش از این که به بحث آلودگی صوتی بپردازیم خوب است در اینجا یک تعریف از آلودګی و آلودګی هوا را داشته باشیم بحث را با جواب دادن این سوال که آلوده ګې و آلودګی هوا چیست؟ شروع میکنیم:
آلودګی را می توان اینګونه تعریف نمود: تغیر نامطلوب درخواص کیمیاوی، فزیکی و بیو لوژیکی هوا، آب یا زمين که باعث در معرض خطر قرار ګرفتن سلامت، بقا و فعالیت هایی انسان و یا سایر موجودات زنده می شود می توان آلودګی نامید،
قانون محیط زیست افغانستان هم آلودګی را در ماده چهارم خود اینګونه تعریف نموده است آلودگی: تغيير مستقيم يا غير مستقيم خواص فزيکی، حرارتی، کيمياوی يا بيولوژيکی محيط زيست است که بالاثر دفع و انتشار مواد مضره براستفاده درست اثر وارد نموده وباعث ايجاد وضعيت پرخطر برای صحت، مصؤنيت و رفاه عامه يا محيط زيست گرديده و يا منجربه نقض شرايط ، حدود يا قيودی شود که اجازۀ آن تابع احکام اين قانون ميباشد.
حال هم تعریفی از آلودګی هوا که عبارت از اوضاع نا خوشایندی است که به نحو باعث اخلال زنده کی روزمره ګردیده و باعث تخریب محیط اجتماعی، بیولوژيکی و سیستم هایی ایکوسیستم می ګردد.
پس می توان ګفت که پخش يا ایجاد هر صدای نامطلوب و زیانبار که منبع آن فعالیت انسانی بوده آلودګی صوتی نامیده می شود، آلودګی صوتی به دو نوع میباشد:
۱ـ آلودګی صوتی اجتماعی ۲ـ آلودګی حرفه یی.
واحد اندازه ګیری آلودګی صوتی
برای اندازه ګیری آودګی صوتی دو نوع واحد وجود دارد که عبارت اند از (CPS) یعنی Cycle/second و DB یعنی دیسی بل استند که فرکانس شنوایی انسان از 20 تا 20000 سایکل بر سیکنت که معادل است با 20 تا 120 دسی بل یا (DB) میباشد، محاوره عادی افراد 30 تا 60 (DB) میباشد در حالیکه شدت صوت یک طیاره جیت در حال نشستن به زمین 180 DB میباشد شدت صوتی بالاتر از 180 دی بی آلودگی صوتی 
نامیده میشود همینطور وجود صداها به شدت 50 تا 60 دی بی جهت ایجاد مزاحمت برای خواب کافی است و کسیکه در این شدت صدا خواب کند بعد از بیداری احساس خستگی میکند.
چند مثال از آلودګی صوتی
صدای لوازم خانه، صدای بلند میوزیک، ترافیک زمینی و ترافیک هوایی، استفاده از ماشین آلات و فعالیت هایی دراز مدت.
اینکه آلودګی صوتی مستقسماً بر وجود انسانها تاثیر میګذارد درسالهایی آخر آلودګی صوتی نه تنها به عنوان یکی از مصادیق مزاحمت که عنوان یک خطر بهداشتی جدی نیز مورد شناسایی قرار 
ګرفته است.
وسیله یی که شدت صوت را مشخص میسازد دی سی بل نامیده میشود زمانیکه صوت به ۷۰- ۸۰ دی سی بل برسد آلودګی صوتی نامیده میشود .
مشکلات و امراض که ناشی از آلودګی صوتی بوجود می آید عبارتند از مشکلا قلبی، قطع و کاهش ارتباطات، پریشانی، سردرد ها، کری و کاهش شنوایی، افزایش تصادفات، افزایش فشار خون، عصبی شدن، بی دقتی کم حافظګی، اضظراب و اختلال در خواب.
فصل دوم
فصل دومجلوګیری از آلودګی صوتی
۱ـ قواعد جلوګیری از آلودګی صوتی در حقوق ملی :
قصد کنترول وکاهش آلودګی صوتی به عنوان مزاحمت عمومی بر می ګردد به دوران روم باستان که در آن زمان شهروندان از صدای سایش چرخهای آهنی و ارابه ها به سنګ فرش ها به ستوه آمده بودند، این وضع باعث شد تا آنها قوانین را برای کنترول این آلودګی وضع نمایند.
در قرون وسطی در بعضی از شهرهای اروپا هم برای خواب آسوده سکنه تردد آسبها و کاسکه ها را در شب ممنوع کردند بعد هم در سال ۱۹۳۴ کشور سویس برای حفاظت شهروندان خود در برابر آلودګی صوتی تردد ګذشت و ګذار موتر های سنګین و تردد در روز یک شنبی را منع قرار دادند.
ایالات متحده امریکا برای کنترول سر وصدا و برای اینکه یک محیط عاری از سر و صدا داشته باشد برا رفاه همه امریکای ها قانون را در سال ۱۹۷۲ تصویب نمود اين قانون وضع شده۱۹۷۲ در امریکا اجازه داد تا استاندرد های انتشاری صدای فدرال برای محصولات تجاری تعین شود، همچنین در سال ۱۹۷۷ دولت را به تعین استاندردهای مناسب سطوح آلودګی صوتی اجتماعی و استاندرد های آلودګی صوتی ناشی از ماشین آلات از قبیل تجهیزات عمرانی وسایل حمل ونقل و تجهیز الکترونیک فرا می خواند.
ماده هشتم و بیست و هفتم قانون محیط زیست افغانستان هیچ فرد حق ندارد تا عملی را انجام دهد که موجب آلودګی محیط زیست شود ((هیچ شخص حق ندارد که باعث آلودگی زیاد محیط زیست گردد. هرگاه مطابق به احکام این قانون مقداری از آلودگی امر مجاز با اصلاً اجتناب ناپذیر باش، در آنصورت مکلف است تا آنرا به حد اقل ممکن کاهش بدهد. حدود آلودگی زیاد در لوایح جداگانه مشخص میگردد. )) و در ماده بیست و هفتم قانون محیط زیست افغانستان چنین آمده است: (هيچ شخص حق ندارد آلوده کنندۀ رادر محيط زيست تخليه نموده يا سبب آلوده ساختن محيط زيست گردد و يا اجازه دهد که محيط زيست ( زمين، آب و هوا) تا حدی آلوده شود که تأثيرات سوء آن بالای محيط زيست يا صحت انسان جدی باشد، مگر اينکه جواز نامه کنترول زباله ها را مطابق حکم ماده سى ام اين قانون در دست داشته وطبق آن عمل نمايد.)
همچنین ماده سیزدهم این قانون هم از تطبیق پروژه ها و پلان های که به محیط زیست تاثیرات ناګوار وارد بکند ممنوع اعلان میکند:( انجام فعاليتها يا تطبيق پروژه ها و پلان های که بالای محيط زيست تأثيرات سوء وارد ميکند جواز ندارد مگر اينکه حکم مندرج مادۀ هجدهم اين قانون در زمينه رعايت گرديده باشد.)
قواعد جلوګیری از آلودګی صوتی در قوانین بین المللی
۱ـ سازمان جهانی صحت WHO:
این سازمان که نهاد تخصصی سازمان ملل متحد میباشد که مسائل مربوط به صحت در سطح بین الملل بحث می کند صریحأ به این موضوع نپرداخته اما در ماده ۲ اساسنامه مصوب۱۹۴۸ خود سلامت را اینګونه تعریف نموده است:
این به این معنی است که سلامت يا سلامتی صرف شامل نبودن بیماری یا ناتوانی بیست بلکی کیفیت زنده ګی نیز جز سلامت می باشد همچنان آسایش کامل جسمی، روانی وروحی خود محیط زنده ګی را در بر میګیرد که یکی از فاکتورهای آن آلودګی صوتی است که هم بر جسم و روان و هم بر محیط اجتماعی مؤثر است.
۲ـ سازمان بین المللی کار ILO:
این سازمان در راستای بهبود شرایط کار و کارګران تلاش می کند مهمترین سندی که صراحتآ به بحث آلودګی صوتی پرداخته است عبارت است از مقاوله نامه شماره ۱۴۸ سازمان بین المللی کار مورخ۲۰ ژوئن ۱۹۷۷ در باره حفاظت از کارګران در محل کار برابر حوادث ناشی از کار مربوط به آلودګی هوا، سروصدا، لرزش ها و نوسانات می باشد این مقاوله نامه تحت نام (مقاوله نامه مربوط به محیط کار) نیز شناخته میشود که در ۲۴ ماده و پنج بخش تنظیم ګردیده است، در ماده ۴ این مقاوله نامه تعهدی کلی برای دولتها جهت جلوګیری از خطرات شغلی ناشی از آلودګی هوا، صوت یا ارتشاع بار شده است، مواد ۸،۷،۶ و ماده ۹ کاهش آلودګی صوتی تعهدات دیګر کارفرمایان اشاره شده است.
۳ـ سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری ICAO:
آلودګی صوتی ناشی از هوا پیماها یکی از منابع مهمی آلودګی صوتی می باشد این سازمان دارای کمیته ویژه بررسی سروصدای ناشی از هوا پیماست (CAN) که به تعین استاندرد های پرواز در این زمینه اقدام میکند.
این کمیته در سال ۱۹۶۹ اقدام به تعین استاندردهای مجاز تولید سروصدا توسط هواپیماها نمود همچنین در سال ۱۹۷۱نیز اقدام به تعین فرایند و مراحل مختلف تست هواپیماها از جهت صدور مجوز قبلی آزمایشات قبلی نمود بندهای الف و ب اده ۹ این کنوانیسیون به محدودیت و ممنوعیت پرواز در برخی از مناطق با نواهی به علتهای نظام امنیتی یا تامین سلامت عمومی اشاره نموده است.
۴ـ سازمان استاندرد سازی بین المللی ISO:
این سازمان یک سازمان غیری دولتی بین المللی میباشد مرکز آن د ژنیو و ۱۴۷ عضو دارد، در زمینه آلودګی صوتی این سازمان کمیته ویژه بررسی سروصدا موسوم به TC می باشد.
جدول که شدت صوت را در اماکن مختلف به واحد دسی بل نشان میدهد:
نتیجه ګیری
نتایج که از آلودګی صوتی بوجود می آین واقعاُ مشکل ساز جدی برای بشریت انسانی و دیګر مو جودایت این سرزمین به شمار میرود با وجود اینکه برای قاعده مند کردن این پدیده دولتها و سازمانهای بین المللی تاحدی دست به کار شده اند قواعد و اصول را بوجو آورده است ولی تا وقتیکه برای تطبیق این اصول و قواعد اقدام جدی صورت نګیرد بوجو آوردن قواعد ضیاع وقت خواهد بود.
تحقیق کننده: څارنوال عبدالصبور مومند ماستر حقوق بین الملل
منابع:
1. آلودګې هوا و تدابیر تنظیم و کاهش آن ـ اداره تحفظ محیط زیست افغانستان ۱۳۹۰
2. دستنامه بسوی آینده سبز (رهنمون آموزشی محیط زیست و منابع طبيعی) عقرب ۱۳۹۳
3. مجله علوم محیطی ـ سال پنجم شماره اول ـ ۱۳۸۶ ـ بررسی و شناسایی جنبه هاي حقوقی آلودگی صوتی
4. قانون محیط زیست افغانستان
5. مرادی، حسن ـ حقوق بین الملل محیط زیست سال نشر ۱۳۹۲ـ جلد دوم
