اختصاصي دفاع (معافيتي عکس العمل)، واکسین او سرطان

اختصاصي دفاع (معافيتي عکس العمل):

هغه وخت پيل کېږي چې مېکروب بدن ته داخل شي. که چېرې کوم مېکروب د پوستکي او مخاطی غشا څخه تېر شي او ځان د وينې جريان ته ورسوي، په دې حالت کې اختصاصي دفاع يعنې د معافيت سېستم (Immunity Systyem) په فعاليت پيل کوي. کله چې يو څوک ناروغه کېږي په وينه کې يې مواد جوړیږي چې د انټي باډي په نامه يادیږي چې بکتريا او ويروسونه له ناروغۍ څخه خوندي ساتي.

په بل عبارت هغه شخص په احتمالي ډول لږ تر لږه تر يو وخته پورې په همغه ناروغۍ نه اخته کېږي. ځينې معافيتونه لکه د شري(سرخکان) په مقابل کې د عمر ترپايه پاتې شي، خو د رېزش د ناروغۍ معافيت ډېر کم وخت وي.

معافيت هغه وخت منځته راځي چې يوڅوک په يوې ناروغۍ اخته شي. د هرې ناروغۍ لپاره ځانګېي انټي باډي وي، مث ًلا: هغه انټي باډي چې د شري ناروغۍ لپاره په بدن کې منځته راغلې وي، د پوليو )فلج( د ناروغۍ لپاره کومه ګټه نه لري. د اختصاصي دفاع په باره کې به په دولسم ټولګي کې پوره ډول معلومات لاس ته راوړئ.

واکسين (Vaccine)

 د اتلسمې پېېۍ تر پای پورې هي(وک د ناروغيو توليدوونکو عواملو په باره کې نه پوهېدل. په دې وخت کې د Edward Jenner په نامه يو پوه د چيچک )Small Pox( د ناروغۍ په باره کې مطالعه وکېه. په دې ناروغۍ اخته کسان، مېه کېدل. ډېر لږ کسان به چې ژوندي پاتې کېدل، بيا هيڅکله په دې ناروغۍ نه اخته کېدل.

دا مطلب د ناروغۍ په مقابل کې معافيت دی. جينر له دې مطلب څخه کار واخېست او د لومېي ځل لپاره يې دناروغيو څخه واکسين جوړ کېل. واکسين د يوې ناروغۍ ضعيف شوي مېکروب يا زهر دي چې د روغ شخص بدن ته پيچکاري کېږي کله چې واکسين د وينې جريان ته ننوځي بدن يې په مقابل کې مبارزه کوي او انټي باډي جوړوي چې دغه انټي باډي په حقيقت کې يو ډول پروټين دي.

أن د شخص په بدنک تريو عمر پورې أن ځين د عمر ترپای پورې پاتې کېږي. البته واکسين دومره قوي نه وي چې شخص د سختې ناروغۍ يا د مرګ حالت ته ورسوي. يوازې د بدن د مقاومت لامل ګرځي. ډېرې ناروغۍ خطرناکې او د ناروغ د ژوندي پاتې کېدو چانس ډېر لږ وي. ساينسپوهان همېشهپهدېفکرکوواودي،داسموادجوړکېيچدانسانبدند بېلابېلو ناروغيو په وړاندې غښتلي کېي په دې کار کې يو څه بريالي شوي هم دي چې واکسين د همدې موادو له جملې څخه دي.

سرطان (Cancer)

حجرې ډېر دقيق او منظم تکثر کوي، خو کله کله په ځينو حجرو کې د تکثر عمل ډېر چټک رامنځته کېږي چې د کنترول وړ نه وي. دا کار د سرطاني حجرو د منځته راتګ سبب کېږي. سرطان د چنګاښ معنا لري.

سرطاني حجرې کولی شي د وينې جريان او لمفاوي سېستم ته ياد بدن نورو برخو ته داخل شي او حياتي فعاليتونه مختل کېي، په تېرو لوستونو کې مو ولوستل چې په عادي ډول سرطاني حجرې د T حجرو په واسطه له منځه ځي، خو په ځينو وختونو کې د T حجرات نشي کولی هغه له منځه يوسي.

نو له دې کبله د سرطان ناروغي منځته راځي. تر اوسه پورې ددې ناروغۍ له کبله زيات شمېر انسانان له منځته تللي دي. د سرطان د ناروغۍ د درملنې لپاره زيات کوښښونه شوي دي او اوس هم روان دي، مث ًلا: په دې وختونو کې د سرطان په ناروغۍ اخته يو شمېر خلک د جراحۍ د عمل يا د وړانګو او ځانګېو درملونو په واسطه تداوي کېږي. وړانګې او درمل د سرطاني حجرو وده ورو کوي.

د نصاب کتابونه

Editorial Team

د واسع ویب د لیکوالۍ او خپرونکي ټیم لخوا. که مطالب مو خوښ شوي وي، له نورو سره یې هم شریکه کړئ. تاسو هم کولی شئ خپلې لیکنې د خپرولو لپاره موږ ته راولېږئ. #مننه_چې_یاستئ

خپل نظر مو دلته ولیکئ

د ښوونکي لارښود کتابونه
Back to top button
واسع ویب