علت ریزش گل و محصول چیست؟

عموما” در سالی که درختان سیب و یا ناک پر از شکوفه گل می شوند همه آنها تبدیل به میوه نشده و ریزش می کنند. این اختلاف بسیار گل و میوه امری طبیعی محسوب می شود. طبق تحقیقات پرفسور Friedrich چناچه 4 تا 6 درصد گلها در سیب و ناک و 10 تا 20 درصد گلها در گیلاس و آلو و زردآلو به میوه تبدیل شوند در آن سال محصول خوبی در انتظار باغداران خواهد بود. در ادامه نتیجه گرفت که رابطه مستقیم بین تعداد دانه در درون میوه سیب و ریزش میوه آن وجود دارد.
چنانچه تعداد دانه های درون میوه بالغ بر 2 عدد گردد، بعلت کمبود میزان هورمون مترشحه این میوه‎ها ریزش حاصل می کنند و اگر همه دانه های درون میوه که حداکثر به 10 عدد میرسند تکامل پیدا کنند بعلت کوچک بودن دانه ها باز هم میزان تولید هورمون کم شده و سبب ریزش میوه می گردد و اگر دانه ها حد متعادل بین 5 تا 7 دانه باشند ریزش کمتر و در نهایت محصول بیشتر خواهد بود.

حالا اگر سایر عوامل تاثیر گذار در رسیدن میوه سالم را در نظر نگیریم ، عامل ریزش میوه مهمترین قسمت در برداشت و عرضه محصول به بازار خواهد بود. در مقام مقایسه بین قیمت فروش میوهای ریزش کرده یا به لصطلاح باد ریز با میوه های چیده شده ، تقریبا” اختلاف قیمت سه برابری وجود دارد.

علل ریزش محصول

برای ریزش بیش از حد میوه درختان دلایلی وجود دارد و این ریزش عامل مهم در تعیین مقدار محصول قابل برداشت می باشد. همه میوه ها در بیشتر شرایط دچار ریزش مستمر بعد از گلدهی نمی شوند.و عوامل زیادی از جمله موارد زیر دخیل هستند :

  • عوامل محیطی ( باد شدید ، دمای کم و یا زیاد ، رطوبت … )

  • ژنتیکی ( ارقام حساس و یا مقاوم به ریزش … )

  • هورمونی ( اثرات هورمون اکسین ، سیتوکنین ، جیبرلین … )

  • برخی آفات و بیماری ها ( مانند کرم سیب و پوسیدگی مغز میوه … )

  • نوع تغذیه ( عناصری چون نایتروجن . ، بر … )

بطور کلی محققان شایع ترین دلیل ریزش میوه را عدم تلقیح مناسب در زمان گرده افشانی میدانند. و وفور م میوه در درخت و باغ را ، همین عامل لقاح تعیین میکند. حتی ریزشهای بعدی نیز در اثر عدم لقاح مناسب ارزیابی میکنند . بطوریکه عدم القاح موجب ریزش صد در صدی میوه میشود و القاح ناقص با توجه به ساختار گل در درخت سیب که میبایست ده عدد تخم یا دانه در داخل میوه تشکیل شود با وجود کمتر از 5 تخم ، ریزش میوه در تابستان حتمی خواهد بود. بدین جهت سایر عوامل موثر در ریزش را که عوامل خارجی در بالا ذکر شد در اهمیتهای بعدی قرار خواهند گرفت.
بطور کلی میتوان مراحل ریزش میوه سیب و حتی ناک را در موارد زیر خلاصه کرد:

مرحله اول ریزش :

ریزش میوه در مرحله اول در درختان سیب بلافاصله بعد از ریختن گلبرگها شروع شد. و به مدت 2 تا 3 هفته ادامه می‎یابد. در این مدت مخصوصاً میوه هایی ریزش می کنند که از لحاظ تعداد دانه های تشکیل شده بسیار کم و با اینکه عمل تلقیح در آنان بطور ناقص انجام گرفته باشد در اکثر مواقع در این حالت زمان بسیاری از میوه ها بر اثر خود تلقیحی یا عدم تلقیح ریزش می نمایند.

2- مرحله دوم ریزش یا ریزش میوه در ماه جوزا

ریزش دوم میوه در درختان سیب و ناک که بنام ریزش در ماه جوزا موسوم است بیشتر مورد توجه قرار می گیرد زیرا در این زمان میوه تقربیاً به اندازه یک نخود بزرگتر شده و در حدود چند هفته بعد از ریزش اول شروع میشود، و به مدت 2 تا4 هفته ادامه پیدا می کند. شروع این ریزش چند هفته بعد از ریزش اول است و به مدت 2 تا 4 هفته ادامه پیدا می کند شدت ریزش در این مرحله بسیار زیاد بوده مخصوصاً در بعضی از ورایته ها اعداد زیادی از میوه های تشکیل شده خود را از دست میدهند. بدون شک دراین مرحله ریزش علاوه بر اثر کمبود مقدار هورمون های لازم عوامل دیگر مانند مواد غذایی آب و پایه نیز رول مهمی باز می کنند.

3- ریزش قبل از رسیدن کامل میوه:

این ریزش 2 تا 3 هفته و گاهی چند روز قبل از رسیدن کامل سیب درخت مشاهده می گردد. علاه بر فاکتور های خارجی مانند کم و یا زیادی آب، ضعف و یا قدرت باردهی بیش از حد درخت، کم و یا زیاد بودن مواد غذایی، افزایش درجه حرارت ناگهانی و خشکی بیش از حد عوامل ارثی نیز بستگی دارد.

پژوهشگران عقیده دارند که یک سری هورمون و تنظیم کننده های رشد در نوک جنین و بذر ترشح ، و باعث میشوند که دم میوه به درخت چسبیده و میوه وجنین از درخت مادری تغذیه نمایند و به رشد و نمو خود ادامه دهند ؛ این مواد اگر به هر علتی ترشح نشوند و یا غلظت این مواد در داخل نسج درخت کم شود درخت حس میکند که جنین تکامل یافته و شروع به تشکیل لایه جداکننده در دمگل میوه مینماید که نهایتا” میوه ریزش می کند.

جلوگیری از ریزش میوه با هورمون پاشی:

تحقیقات ثابت کرده است محلولپاشی هورمون های مصنوعی می تواند ریزش سیب را از درخت کنترل کند .

انجنیر صفت الله عزیزی

Afghan School Textbooks

Advertisement | Why Ads? | Advertise here

پوهنتون چینل

پوهنتون چینل درسره سبسکرایب او شریک کړئ

سبسکرایب Subscribe


Editorial Team

د واسع ویب د لیکوالۍ او خپرونکي ټیم لخوا. که مطالب مو خوښ شوي وي، له نورو سره یې هم شریکه کړئ. تاسو هم کولی شئ خپلې لیکنې د خپرولو لپاره موږ ته راولېږئ. #مننه_چې_یاستئ

خپل نظر مو دلته ولیکئ

wasiclinic.com
Back to top button
واسع ویب