رهنمود های اسلام برای تربیت کودک
مقدّمه
همه جوانب تربیتی انسان از دیدگاه اسلام با اهمیت است. در این گفتار موجز برخی از آموزه‌های اسلام در تربیت انسان را برای خوانندگان گرامی بر می‌شماریم:
تربیت فراگیر:
اسلام به فطرت انسان عنایت ویژه‌ای دارد و هیچ یک از جنبه‌های آن را نادیده نمی‌گیرد. در تربیت اسلامی به همه نیازهای فرد حتی جزئی‌ترین آنها پاسخ داده می‌شود.
توازن:
در تربیت اسلامی بین جسم، عقل و روح، حقیقت و خیال، واقعیت و غیب، فرد و جماعت توازن برقرار است. الله تعالی در آیه 143 سوره بقره به این امر اشاره فرموده است: [بی گمان شما را ملت میانه رویی قرار داده‌ایم]. هر کس راه الله تعالی را بپیماید به این توازن در زندگی خود دست می‌یابد و در غیر این صورت سردرگم و پریشان می‌شود.
مثبت بودن:
انسان در عرصه زندگی نقش مثبتی ایفا می‌کند و این مثبت بودن او بر اساس خواسته الهی و نیرویی است که فرد را به سمت جلو سوق می‌دهد. او با استفاده از این ویژگی در آبادانی زمین می‌کوشد و خود و اجتماعش را از فنا و نابودی می‌رهاند.
واقعیت‌گرایی: در منهج تربیتی اسلام با انسان مطابق با واقعیت بشری و متناسب با توان او رفتار می‌شود و خواسته‌ها و نیازهایش مورد توجه قرار می‌گیرد: {الله تعالی هیچ کس را جز به اندازه توانش تکلیف نمی‌کند}(بقره: 186). وظایفی که از توان او خارج است بر او تحمیل نمی‌شود و در عین حال با وجود ناتوانیش رها نمی‌گردد و نقاط قدرت و ضعفش در نظر گرفته می‌شود. از آنجایی که بشر دارای استعداد بالقوه است و توانایی پیشرفت دارد، اسلام او را به حرکت به سمت آرمان مطلوب تشویق می‌کند.
بنابر این در می‌یابیم که اسلام به همه جوانب تربیت شخص مسلمان و نیز کودک مسلمان از نظر اعتقادی، عبادی، اخلاقی، جسمی، روحی و عقلی توجه دارد.
اهمیت بنای عقیده کودک
خواهران گرامی!
در این نوشته تلاش شده است تا مفاهیم بنیادین مرتبط با تربیت کودکان به ویژه آنچه را در سنین پایین در تربیت آنان لازم است به شکلی ساده و متناسب با باورهای اسلامی در اختیار شمار قرار گیرد تا با کمک آنها بتوانیم فرزندانی مؤمن و نسلی نو منطبق با آرمان‌های قرآنی و سیره و سنت نبوی پرورش دهیم.
ـ ایمان به مثابه انگیزه و محرکی است که مسلمان را در همه زمینه‌ها به فعالیت وا می‌دارد، او چون دارای مقصدی است، می‌کوشد به آن مقصد برسد (الله مقصد ماست)
ـ مؤمن رابطه خویش را با الله، مردم و خود بهبود می‌بخشد.
ـ در کار خود مهارت می‌یابد، زیرا عقیده، وجدان بیدار را در انسان می‌پروراند.
خواهر عزیزم!
هر چقدر در بنای عقیده فرزندت متناسب با قدرت درکش سریع اقدام کنی ریشه‌های عقیده را در او قوی‌تر کرده‌ای. به یاد داشته باش که این جنبه از تربیت اسلامی باید در سنین کودکی پرورش داده شود.
اما این پرسش مطرح می‌شود که این مهم چگونه محقق می‌گردد؟
امام محمد غزالی در این باره چنین می‌گوید: «حفظ مطالب سرآغاز کار است، سپس باید آنچه را آموخته است، درک کند و بفهمد. کم کم همه چیز برای او روشن می‌شود. پس از اینها عقیده، یقین و تصدیق به او آموخته می‌شود.»
فراموش نکنیم که این عقیده همان فطرت است؛ «هر کودکی بر اساس فطرت (پاک) آفریده شده و این پدر و مادر است که او را یهودی، نصرانی یا مجوسی می‌سازند». لازم به ذکر است که در این حدیث گفته نشده است که او را مسلمان می‌کنند؛ زیرا فطرت همان اسلام است که دین یکتاپرستی نیز هست.
برای اینکه مادر بتواند با زبان ساده و به اندازه قدرت درک کودک عقیده سالم را به او بیاموزد باید این معانی عقیده را مد نظر قرار دهد:
-ارکان ایمان
الف ـ ایمان به الله تعالی:
1ـ آموختن این رکن بلافاصله پس از تولد با گفتن اذان در گوش سمت راست و گفتن اقامه در گوش چپ او آغاز می‌شود تا کودک کلمه توحید را بشنود و شیطان از او دور گردد.
2ـ آموختن «لا اله الا الله» به کودک،
رسول الله (ص) فرمود: “زبان کودکانتان را با گفتن کلمه لا اله الا الله باز کنید”، هر مادری باید تلاش کند که کلمه توحید را به فرزندش بیاموزد.
مادران باید در هر کاری الله را به یاد داشته باشند و زمانی که او را شیر می‌دهند دعای پیش از غذا را بخوانند. مشاهده می‌کنیم کودک شیرخواره هرگاه که این دعا را از مادرش شنید متوجه می‌شود که زمان شیر خوردن است و دهانش را باز می‌کند.
مادر عزیز! فراموش نکن که پیش از شیر دادن مشخص کنی نیت تو از شیر دادن چیست؟ کما اینکه عبد الله بن عمر به همسرش سفارش می‌کند و می‌گوید: ” بکوش که هدف تو از شیر دادن کسب ثواب از آفریدگار توانا و دانا باشد و اینکه با این کار خلقی را زنده کنی که بعدها الله را بپرستند و او را بندگی کنند”.
همچنین در خلال بازی با کودک کلمات توحید، تسبیح، حمد و شهادت را برایش بخوان یا هنگامی که می‌خواهی او را برای خواب آماده سازی، آیه‌های قرآنی ـ از جمله سوره ملک ـ را برایش تلاوت کن که او به محض شنیدن قرآن آرام می‌گیرد و به خواب می‌رود.
ابن قیم می‌گوید: «بکوش کلمه لا اله الا الله و محمد رسول الله را به او القاء کنی تا نخستین کلمه‌ای که کودک به زبان می‌آورد کلمه توحید باشد و اولین چیزی که می‌شنود، شناخت الله سبحان و پرستش او باشد که باری تعالی از بالای عرش خود به آنها می‌نگرد و سخن آنها را می‌شنود و در هر حالی با آنهاست.»
3ـ پس از آنکه کودک توانست حروف را تکرار کند آموزش کلمه «لا اله الا الله محمد رسول الله» و تسبیح را به صورت شمرده شمرده آغاز کنیم، کودک پس از مادر این کلمات را تکرار می‌کند و پس از مدتی می‌تواند به صورت کامل آنها را ادا کند. مادر برای آموختن این مفاهیم آنها را با صدای زیبا و به شکل سرود برای کودک بخواند. دعاهای پیش از خوردن غذا و پس از آن و نیز دعای هنگام خواب را نیز می‌توان به این شکل به کودک یاد داد.
موارد ذکر شده را می‌توان از زمان تولد تا دو یا سه سالگی ادامه داد. مادر نباید آموزش عقیده را برای این سن نادیده بگیرد و جز در صورت ضرورت آن را به دیگری واگذار نکند؛ زیرا کودک با محروم شدن از آن، چیزهای زیادی را از دست می‌دهد. برخی از کودکان که کمتر از شش ماه دارند هنگامی که کلمه “لا اله الا الله” را می‌شنوند انگشت تشهد خود را بالا می‌گیرند. این همان چیزی است که از مادر آموخته اند.
4ـ هنگامی که کودک زبان گشود و به آسانی سخن گفت و دعاها و تسبیحات را حفظ کرد حفظ سوره‌های کوتاه قرآن را با او آغاز می‌کنیم و هر سوره را به معنی مشخصی ربط می‌دهیم: مثلاً ؛”الله احد را به اخلاص”، قصه سوره “فیل را به ابو لهب و کوچ قریش” و نشانه‌های روز” قیامت را به القارعة، زلزله” به همراه شرح ساده‌ای از معانی عقیده در هر سوره.
5ـ شناخت الله تعالی:
ـ از کودکی به او می‌آموزیم که خداوند سبحان بر بالای آسمان‌ها بر تخت عرشش مستقر است، حرف ما را می‌شنود و ما را می‌بیند،{هیچ چیزی همانند خداوند نیست و او شنوا و بیناست}(شوری: 11). و او عالم، شنوا، بینا و تواناست.
ـ الله تعالی آفریدگار و روزی دهنده است و به همه جزئیات هستی نظارت دارد (توحید ربوبی).
ـ نعمت‌های الله تعالی از جمله حواس، ساختار بدن، خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها را برای او بر می‌شمریم و به او می‌آموزیم که این نعمت‌ها مستوجب محبت الله، اطاعت و سپاسگزاری است و از این نعمت‌ها حتی خرده‌های نان حفاظت کند.
ـ به کودکمان بیاموزیم که در زیبایی‌های آفریده‌های الله تعالی مثل مناظر طبیعی (غروب خورشید، بارش باران، سبزی طبیعت، موج‌های دریا یا شکل‌های ماه) بیندیشد، هنگامی که کودک به این مناظر می‌اندیشد و از مادرش کلمه “سبحان الله” را می‌شنود و می‌بیند که مادر این پدیده‌ها را به الله متعال ربط می‌دهد و آن را از نعمت‌های الله تعالی و نشانه‌های رحمت او به بندگان ذکر می‌کند، بی‌تردید تحت تأثیر این رفتار مادر قرار می‌گیرد.
6ـ آموزش نام‌ها و صفات نیک خداوند
در خلال مواقع مختلف زندگی نام‌های “الرحمن”، “الرحیم”، “السمیع” و “البصیر” را به همراه معانی آنها به او بیاموزیم تا در مسیر عبادت الله از این اسماء کمک بگیرد. می‌توان این اسم‌ها را از طریق سرود به او یاد داد. کتابی در زمینه اسماء الله الحسنی برای کودکان نوشته شده است که معانی اسم‌ها نیز در آن شرح داده شده است که می‌توانیم از آن استفاده کنیم.
7ـ هدف نهایی از این شناخت را به کودکانمان بیاموزیم که برخی از آنها عبارتند از:
ـ اطاعت از الله تعالی و عبادت او در نهان و آشکار است.
ـ می‌خواهیم کودک بداند که الله تعالی در کتاب خود و از زبان رسولش (ص) امر فرموده است که مورد بالا در همه امور زندگی به کار گرفته شود.
-اما چگونه؟ “عاشق مطیع معشوق است”،” شناختی پس ملتزم باش”.
ـ برای او الگو باش، برایش شرح بده چرا این کارها را انجام می‌دهی، تلاش کن رفتارهایت را به نیت و اطاعت از الله و رسول او مرتبط سازی. بکوش امر و نهی‌های خود به او را با الله و پیامبرش ربط دهی، مثلا: ” فلان کار را انجام بده؛ زیرا الله تعالی این گونه گفته است و پیامبر (ص) آن را انجام داده است”، ” همسایگان را اذیت نکن تا خداوند تو را دوست داشته باشد”.
ـ ابتدا حلال و حرام سپس واجبات و سنت‌ها را به او بیاموز و بر اهمیت سنت در زندگی‌اش تأکید کن.
8ـ ناظر دانستن الله تعالی بر نفس (وجدان بیدار):
با استفاده از قصه‌هایی که در سیره و زندگی صحابه وجود دارد، این امر را به او بیاموز تا یاد بگیرد که خداوند متعال در هر زمان و هر مکانی او را می‌بیند و صدایش را می‌شنود و الله تعالی را به گونه‌ای عبادت کند که گویی او را می‌بیند.
– کودک احساس کند که الله تعالی در همه حال حافظ، یاور و پشتیبان اوست
مادر عزیز، دائماً سخنانی را تکرار کن که نشان دهد الله تعالی حافظ، یاور و پشتیبان اوست مثلاً، سرگذشت سرورمان محمد (ص) و ابوبکر (رض) را هنگامی که در غار بودند به او بگو و از او بپرس: نظرت درباره دو نفری که نفر سومشان الله است، چیست؟، داستان چوپانی را بگو که می‌گوید: “الله با من است و مرا هدایت خواهد کرد” (شعراء: 62). سرگذشت عبدالله بن سهل را برایش باز گو که در سه سالگی هنگامی که شب بیدار می‌شود می‌بیند که دایی‌اش (محمد بن سوار) در حال خواندن نماز است، او پس از پایان نماز به عبد الله می‌گوید: آیا کسی را که تو را آفریده است یاد نمی‌کنی؟ عبد الله می‌پرسد چگونه یادش کنم؟ پاسخ می‌دهد: هنگامی که در بستر خواب پهلو به پهلو می‌شوی در دلت سه بار بگو: ” الله با من است، الله ناظر من است، الله شاهد من است”. برایش بگو.
ـ هنگامی که دیدی او حتی در امور ساده از الله تعالی اطاعت و از دستوراتش پیروی می‌کند، او را تحسین و تشویق کن، اما اگر خلاف آن را انجام داد او را سرزنش نکن، بلکه راهنمایی‌اش کن. همچنین او را تشویق کن که به مناجات و دعا بپردازد.
ـ معانی ایمان را به او بیاموز یعنی معانی حاوی نصیحت، اطاعت و تنفر از گناه را برایش بیان کن و این حدیث رسول اکرم (ص) به عبد الله بن عباس (رض) را به یاد آور که ابن عباس (رض) گفت: روزی به همراه رسول الله (ص) بر حیوانی سوار بودم، ایشان به من فرمود: “ای پسر ..سخنانی را به تو می‌آموزم (که آنها را از یاد نبر): خدا را (با انجام طاعت و عبادت) حفظ کن تا تو را حفظ کند، خداوند را حفظ کن تا او را در کنارت بیابی، اگر چیزی خواستی از الله بخواه و اگر یاری خواستی از الله طلب یاری کن، بدان، اگر یک امت با هم متحد شوند تا به تو نفعی برسانند، جز آنچه خداوند برای تو مقدر کرده است، نمی‌توانند نفعی برسانند و اگر یک امت با هم متحد شوند و بخواهند به تو زیانی برسانند، جز آنچه خداوند برای تو نوشته است، نمی‌توانند زیان برسانند، قلم‌ها زمین گذاشته و کاغذها خشک شده اند”.
گفتنی است که عبد الله بن عباس در زمان وفات پیامبر (ص) تنها سیزده سال داشت، تصور کن در زمانی که این حدیث را از رسول اکرم (ص) شنیده است چند ساله بود؟ نباید بگوییم که این مفاهیم برای سن کودک سنگین یا زیاد است، می‌توان در سن بسیار کم با روشی ساده این مفاهیم را به او انتقال داد.
-مطمئن باش که ـ به خواست الله ـ نتیجه این تلاش خود را با گذشت زمان مشاهده خواهی کرد و فرزندت تقوای الهی را در ظاهر و باطن به کار خواهد بست، اما به یاد داشته باش که بیشتر از توان او کاری از او نخواهی و فراموش نکنی که هنوز به سن تکلیف نرسیده است، نظارت بر رفتارش باید اندک باشد، او گاه ممکن است رفتاری را درست انجام دهد و گاه اشتباه کند.
9ـ کودکت را طوری‌تربیت کن که به هنگام مشکلات و همه حال تنها از الله تعالی بخواهد (اگر کمکی خواستی از الله بخواه).
-به او بیاموزیم که پیش از آنکه نیاز خود را هر چند کوچک به پدر و مادرش بگوید، از الله بخواهد تا بدین طریق بر آن عادت کند. مادر باید در دعا کردن و طلب نیاز برای فرزندانش الگو و سرمشق باشد.
-سجده شکر و صدقه دادن را به فرزندت بیاموز.
ب: ایمان به فرشتگان
کودک بسیار خیالباف است و داستان‌های تخیلی را دوست دارد.
-به جای داستان‌های تخیلی مانند “سوپرمن”، احادیث رسول الله (ص) را درباره غیب و فرشتگان برای او بازگو کنیم، در قرآن کریم و احادیث، صفات، اسامی، وظایف و تخصص برخی از فرشتگان در امور خاصی آمده است. هنگامی که کودک داستان‌های فرشتگان را می‌شنود این جنبه از شخصیتش ارضا می‌شود.
ـ فرشتگان آسمان: “هیچ مکانی در آسمان یافت نمی‌شود که فرشتگان در آن سر به سجده نگذاشته باشند”.
ـ فرشتگان در حال پرواز: خروس هنگامی که آنها را می‌بیند،آواز می‌خواند، (کودک که این امر را متوجه شد و دعای مخصوص به این مورد را به او آموختیم) بلافاصله پس از شنیدن صدای خروس دعا می‌خواند.
ـ فرشتگان نگهبان: وظیفه آنها حفاظت از شخص مؤمنی است که هنگام خروج از منزل الله تعالی را یاد می‌کند.
ـ فرشتگان کاتب: در سمت راست و چپ شخص قرار گرفته اند، فرشته‌ای که در سمت چپ قرار گرفته است در نوشتن بدی‌ها درنگ می‌کند، تا به بنده فرصتی برای توبه و طلب آمرزش داده باشد.
فرشتگان حامل وحی، بر پیامبران نازل می‌شوند.
– می‌توان سرودهایی حاوی این معانی را به کودک بیاموزیم. برخی از این سرودها را در کتاب «منهاج الطّفل المسلم» یا «سفیرٌ للطّفل» می‌توان یافت.
– سرگذشت شیطان و انسان و نیرنگ‌های او به ویژه به هنگام خشم و خواندن نماز و نیز نحوه خنثی کردن این نیرنگ‌ها؛ دوری از شیطان و پناه بردن به خدا برای راندن او را برایش شرح دهیم به گونه‌ای که متناسب با سن او باشد تا از کار شیطان متنفر شود، اما نباید درباره شکل‌های شیطان برایش چیزی بگویم تا مبادا پریشان شود.
ج: ایمان به پیامبران
–
کودک را با نام پیامبران که 25 تن از آنها در قرآن ذکر شده است، به ویژه 5 پیامبر اولوالعزم، آشنا کنیم، سرگذشت آنها با قومشان را برایش شرح دهیم. حتی می‌توانیم پس از آنکه قصه‌های پیامبران را برایشان حکایت کردیم آن را ضبط کنیم تا کودکان به ویژه خردسالان آن را بارها بشنوند و پس از آغاز حفظ قرآن این داستان‌ها را در قرآن ببینند.
– می‌توانیم کتابخانه کوچکی را برای کودکمان تهیه کنیم و داستان‌های پیامبران با قومشان و نیز حیوانات (شانه به سر، اژدهاو غیره ) را در آن قرار دهیم.
شمار پیامبران بسیار زیاد است، اما تنها نام 25 پیامبر در قرآن ذکر شده است که الله تعالی برای هدایت مردم فرستاده است.
د: ایمان به کتاب‌های آسمانی
کتاب‌های آسمانی که از طریق فرشتگان به پیامبران نازل شده است؛ در این کتاب‌ها امر و نهی‌های الله تعالی به بندگانش ذکر شده است، این کتاب‌ها قانونی هستند که باید از آن پیروی کنند؛ کسی مجاز به تحریف و تبدیل آن کتاب‌ها نیست و در صورت تبدیل و تحریف، الله تعالی کتاب دیگری را نازل می‌فرماید، از جمله این کتاب‌ها زبور بر داوود، صحف بر ابراهیم، تورات بر موسی، انجیل بر عیسی و قرآن بر سرورمان محمد نازل گردید.
-در کتاب‌های آسمانی داستان‌های اقوام گذشته به منظور عبرت، پند و اندرز بندگان آمده است.
-قرآن نسخ کننده همه کتاب‌های گذشته و در حفاظت الله تعالی قرار دارد و تبدیل و تحریف آن امکانپذیر نیست و کلام الله متعال است.
-فضیلت قرآن کریم و نحوه ادای حق آن با حفظ آیات و عمل به احکامش را به کودکمان بیاموزیم.
-بکوشیم رابطه کودکمان و قرآن را مستحکم‌تر سازیم تا زمانی که آن را حفظ می‌کند.
ذ: ایمان به روز قیامت
–
ایمان به آخرت ، پاداش، کیفر و حساب و کتاب انگیزه‌ای است که مسلمان را برای انجام عمل صالح تشویق می‌کند.
-ایمان به آخرت، وجدان مسلمان را بیدار می‌کند.
– کودک را بر اساس این عقیده‌تربیت کنیم که انتظار پاداش کامل را در دنیا نداشته باشد و اگر در حق او بدی کردند، انتظار نداشته باشد که الله تعالی ستمکار را تمام و کمال مجازات کند. دنیا را محل عمل و آخرت را محل جزا بداند.
– درباره بهشت زیاد با او گفت و گو کنیم، درباره اوصاف، قصرها، درختان و رودهایش بگوییم، اینکه ساکنان آن نه غمی می‌بینند و نه دردی احساس می‌کنند، مکان سعادت است و خوشبختی واقعی که بذر آن سبحان الله و الحمد لله و ذکر الله است. تصویر بهشت همیشه به شکل زنده در دل او ایجاد شود و برای او این تلقی را بوجود آوریم که در بهشت هر چه را آرزو کند به دست می‌آورد، او همچنین باید بداند که زیبایی‌های واقعی بهشت را نه چشمی دیده و نه گوشی دقیقا شنیده و نه حتی به ذهن کسی خطور کرده است و آنچه برایش گفته می‌شود، تنها نمونه‌هایی از آن زیبایی‌های بی حد و حصر است. بنابر این هرگاه چیز زیبایی را در دنیا دید و آرزو کرد که در اختیار داشته باشد، این امر او را یاد بهشت اندازد.
درباره آتش جهنم به ویژه در سنین پایین به صورت اختصار سخن می‌گوییم و می‌کوشیم او را بیشتر تشویق کنیم و از‌ترساندن او خودداری کنیم. در چنین مواقعی به او می‌گویم: “اگر این کار را بکنی خداوند تو را دوست خواهد داشت و وارد بهشت می‌شوی” و از گفتن عباراتی مانند این جمله که “این کار را نکن تا خداوند از تو خشمگین نشود و در جهنم عذابت ندهد”، خودداری می‌کنیم.
نضر بن حارث می‌گوید: “از ابراهیم بن ادهم شنیدم که گفت: پدرم به من گفت: فرزندم، حدیث بیاموز؛ هر گاه حدیثی را شنیدی و آن را حفظ کردی یک درهم به تو می‌دهم. این سخن به من انگیزه داد تا بدین‌ترتیب به دنبال یادگیری حدیث رفتم.”
آموزش سیره پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و سلم
– می‌توانیم سیره رسول را به شکل روایی بخوانیم و به شکل تجسمی درآوریم (از داستان‌های تصویری کمک بگیریم).
– صفات، اخلاق، شجاعت، فداکاری و بخشش پیامبر (ص) را برای کودک بیان کنیم.
علی بن حسین (رض) می‌گوید: “ما غزوات رسول الله (ص) را مانند سوره‌های قرآن می‌آموختیم”.
-بهتر است کتابخانه کوچکی را برای کودکمان تهیه کنیم و کتاب‌های سیره رسول الله (ص) و داستان دلاوری‌ها و غزوات ایشان را به همراه کتاب‌هایی حاوی داستان زندگی صحابه بزرگوار، اخلاق، عبادات و جهاد آنها در خدا را در آن قرار دهیم؛ سلسله کتاب‌هایی درباره زندگی صحابه برای کودکان و نوجوانان و تصاویری از زندگی صحابه برای کودکان خردسال در کتاب فروشی‌ها موجود است.
تربیت کودک بر اساس ثبات عقیده
با خود خلوت کنیم و هر یک از خود بپرسیم: چرا فرزندانمان را‌تربیت می‌کنیم، چرا این همه تلاش را در راه‌تربیت آنها مبذول می‌داریم و به تحصیلات، سلامت جسمانی و دینی آنها اهمیت می‌دهیم؟
کودکان امروز امیدهای فردا و نسلی هستند که وظیفه به دوش گرفتن پرچم “لا اله الا الله ” را به خواست خداوند برعهده خواهند گرفت، سخن عبد الله بن عمر به همسرش را به یاد می‌آوریم که به او گفت: ” او را شیر بده چرا که امید داری از الله تعالی پاداش بگیری و با شیر خود خلقی را احیا کنی که الله را بپرستند و او را بندگی کنند”.
ما باید فرزندانمان را برای رویارویی با مشکلات معاصر و حتی فراتر از آن، توطئه‌ها و نقشه‌هایی که دشمنان اسلام می‌کشند، آماده کنیم. بیاییم درباره این حدیث بیندیشیم و نیت خود را تجدید کنیم:
شعبی روایت می‌کند که: در روز احد یکی از زنان شمشیر را به دست پسرش داد، اما او قدرت حمل آن را نداشت، بنابراین زن شمشیر را به بازوی پسرش بست، سپس او را به نزد پیامبر (ص) آورد و گفت: یا رسول الله! این پسر من است می‌خواهم در دفاع از تو مبارزه کند، پیامبر (ص) به پسر گفت: ” فرزندم..این گونه بگیر، فرزندم ..این گونه بردار، پسر به جنگ رفت و جراحت سنگینی برداشت، وقتی او را به نزد پیامبر (ص) آوردند، رسول الله فرمود: ” فرزندم..درد داری؟ گفت: نه ای رسول الله”.
چگونه آغاز کنیم؟
-داستان‌هایی درباره فداکاری صحابه بزرگوار، جهاد و تلاش آنها برای شهادت در راه الله و خوشحالی آنها برای کسب این افتخار را برایش شرح دهیم. از صفات شهید و مقام و منزلت او در آخرت و اینکه شهید تنها کسی است که در روز قیامت دچار عذاب نمی‌شود، برایش سخن می‌گوییم.
– از سرودهای حماسی و جهادی زیاد استفاده کنیم و به او بفهمانیم که مرگ در راه الله بزرگ‌ترین آرزوی ماست.
– در حضور فرزندمان همیشه این دعا را تکرار کنیم: “بار پروردگارا مقام شهدا را نصیبمان گردان”.
-اگر خواستیم گهگاهی او را مجازات کنیم به جای ناسزا در حقش دعا می‌کنیم که خداوند او را در زمره شهیدان قرار دهد و فردوس برین را نصیب او گرداند.
بی‌تردید هنگامی که فرزندت در کودکی به پختگی دینی رسید در تمام عمرش در برابر ناملایمات واکسینه می‌شود و به آسانی سختی‌ها را پشت سر می‌گذارد.
وشته: سمیه مصطفی مشهور
ترجمه: مریم پورعینی
