رئیس دولت اسلامی حضرت امیرالمؤمنین عمر بن خطاب رضی الله عنه در برابر رؤساء سمیناری ترتیب می دهند. در این سمینار فرمانداران و فرماندهان سپاه اسلام حضور بهم می رسانند … در این سمینار حضرت رئیس جمهور و خلیفة بر حق رسول خدا خطابی ایراد فرمودند. که در آن آمده است : (الا وَإِنِّي لَمْ أَبْعَثْكُمْ أُمَرَاءً , وَلا جَبَّارِينَ , وَلَكِنْ بَعَثْتُكُمْ أَئِمَّةَ الْهُدَى يُهْتَدَى بِكُمْ فَأَدِرُّوا عَلَى الْمُسْلِمِينَ حُقُوقَهُمْ ، وَلا تَضْرِبُوهُمْ فَتُذِلُّوهُمْ ، وَلا تَحْمَدُوهُمْ فَتَفْتِنُوهُمْ ، وَلا تُغْلِقُوا الأَبْوَابَ دُونَهُمْ فَيَأْكُلَ قَوِيُّهُمْ ضَعِيفَهُمْ).

«بدانید که من شما را دستور دهنده و ستمگر و مجبور کننده بر مردم نفرستادم، و لیکن من شما را به عنوان پیشوایان هدایت دهنده فرستادم، تا مردم در کارهایشان به شما اقتدا کنند، پس حقوق مسلمانان را بپردازید، و آنها را نزنید که دلشکسته و ذلیل خواهند شد، و زیاد آنها را مدح نکنید که به فتنه خواهند افتاد، و درها را بر روی آنها نبندید که در آن صورت قلدران ضعیفان را از بین خواهند برد».
پس از آن همه ملت را مورد خطاب قرار داده فرمود:

(أیها الناس، إنی أشهدکم علی أمراء الأمصار، إنی لم أبعثهم إلا لیفقهوا الناس دینهم، ویقسموا علیهم فیئهم، ویحکموا بینهم، فإن أشکل علیهم شئ رفعوه إلیَّ).
«ای مردم! من شما را بر امیران خود در همه جا گواه می گیرم، من آنها را نفرستادم مگر به این خاطر که مردم را در دین خود آگاه سازند و اموال را میانشان تقسیم کنند و میان آنها به عدالت داوری کنند سپس اگر در مسائلی مشکلی پیش آمد مرا با خبر کنند.

این قسمتی از سخنرانی آن بزرگ مرد در میان نمایندگانش می باشد که باز هم قسمتی از آن را که در پیش گذشت از نظر می گذرانیم: (ولا تغلقوا الأبواب دونهم، فیأکل قویهم ضعیفهم …) «دروازه‌های خود را بر روی مردم نبندید که در آن صورت اقویا ضعیفان را پایمال خواهند کرد.

اکنون ما به این قسمت از سخنرانی حضرتش محتاجتر از سابق هستیم که در اجتماع خود جهانخوارانی را می بینیم که خون مستضعفین را می مکند. و مستضعفین را می بینیم که در زیر چکمه های مستکبرین له شده و فریاد رسی ندارند … و نمی دانند که به کجا پناهنده شوند … ضعیفان غارت شده اند … و آنان مستضعفینی هستند که به دست فراموشی سپرده شده اند … چطور زندگی می کنند و چگونه می خوابند و فرزندان خود را چگونه تربیت می کنند؟».
ارتجاع مستبد و ظالم میان آنها و اجتماع سدهایی گذاشته، که ناله آنها به حاکم و یا به فریاد رس دیگر نرسد. در اجتماع ما افراد زیر سلطه هستندکه حقشان ضایع شده و زمینخواران و ستمگران حق آنان را ضایع کرده اند و فئودالیزم سیاه، رقت و آثار شوم و سیاه خود را بر جای گذارده است. پس وقت آن رسیده که اصلاح به این افراد برگردانیده شود.

آنجا تغییرات و خدماتی است که دولت باید برای برقراری عدالت اسلامی به نفع افراد مستضعف انجام دهد. و لیکن مصیبت آنها عمیقتر از آن است که با خدمتی اندک جبران شود. آنها احتیاج به خدمت زیادتری دارند … بسیار زیاد.

آنها نیاز به کسی دارند که پرده را از میان آنها و حکومت بردارد و به آنها آزادی بیان بدهد تا بتوانند مستقیماً دعواهای خود را عنوان بنمایند. چون قدرتمندان از زمانی بسیار دور آنها را خورده اند!!

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

از کتاب: بعضی از خطبه های عمر رضی الله عنه