حسد در قرآن و حدیث
حسد در قرآن کریم:
(1) الله متعال می فرماید:« قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ مِن شَرِّ مَا خَلَقَ وَمِن شَرِّ غَاسِقٍ إِذَا وَقَبَ وَمِن شَرِّ النَّفَّاثَاتِ فِي الْعُقَدِ وَمِن شَرِّ حَاسِدٍ إِذَا حَسَدَ»[سورة الفلق]. یعنی: بگو پناه مىبرم به پروردگار سپيده دم ، از شر آنچه آفريده ، و از شر تاريكى چون فراگيرد ، و از شر دمندگان افسون در گرهها ، و از شر [هر] حسود آنگاه كه حسد ورزد.
(2) همچنان فرموده است:« وَدَّ كَثِيرٌ مِّنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَوْ يَرُدُّونَكُم مِّن بَعْدِ إِيمَانِكُمْ كُفَّاراً حَسَدًا مِّنْ عِندِ أَنفُسِهِم مِّن بَعْدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمُ الْحَقُّ»[ البقره: 109]. یعنی: بسيارى از اهل كتاب پس از اينكه حق برايشان آشكار شد از روى حسدى كه در وجودشان بود آرزو مىكردند كه شما را بعد از ايمانتان كافر گردانند پس عفو كنيد و درگذريد تا خدا فرمان خويش را بياورد كه خدا بر هر كارى تواناست.
(3) و فرموده است:« أَمْ يَحْسُدُونَ النَّاسَ عَلَى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِن فَضْلِهِ فَقَدْ آتَيْنَآ آلَ إِبْرَاهِيمَ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ وَآتَيْنَاهُم مُّلْكًا عَظِيمًا»[النساء: 54]. یعنی: بلكه به مردم براى آنچه خدا از فضل خويش به آنان عطا كرده رشك مىورزند در حقيقت ما به خاندان ابراهيم كتاب و حكمت داديم و به آنان ملكى بزرگ بخشيديم.
(4) و فرموده است:« وَلاَ تَتَمَنَّوْاْ مَا فَضَّلَ اللّهُ بِهِ بَعْضَكُمْ عَلَى بَعْضٍ لِّلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبُواْ وَلِلنِّسَاء نَصِيبٌ مِّمَّا اكْتَسَبْنَ وَاسْأَلُواْ اللّهَ مِن فَضْلِهِ إِنَّ اللّهَ كَانَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا»[نساء:32]. یعنی: و زنهار آنچه را خداوند به [سبب] آن بعضى از شما را بر بعضى [ديگر] برترى داده آرزو مكنيد براى مردان از آنچه [به اختيار] كسب كردهاند بهرهاى است و براى زنان [نيز] از آنچه [به اختيار] كسب كردهاند بهرهاى است و از فضل خدا درخواست كنيد كه خدا به هر چيزى داناست.
حسد در سنت نبوی:
(1) انس بن مالک رضی الله عنه –روایت می کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: « لا تباغضوا، ولا تحاسدوا، ولا تدابروا ، وكونوا عباد الله إخوانًا.» یعنی: با هم بدبینی نداشته باشید، با یکدیگر حسد نورزید، به همدیگر خود پشت نکنید، بندگان خدا و با هم برادر باشید.
(2) قیس می گوید: از عبدالله بن مسعود شنیدم که می گفت: پیامبر خدا -صلی الله علیه وسلم- فرموده است:« جز در دو چیز حسد جواز ندارد».
دیدگاه امام نووی و ابن جوزی و دیگران آن است که حسد به طور مطلق وجود ندارد.