آیا گرفتن تابعیت کشورهای غیر اسلامی جایز است؟
سوال: آیا اختیار نمودن تابعیت کشورهای غربی و اروپایی شرعاً جایز است؟
بیشتر افرادی که اقدام به این کار کرده‌اند، می‌گویند که به خاطر فرار از
شکنجه و تهدید و زندان مجبور به ترک کشورشان شده‌اند. برخی دیگر می‌گویند وقتی در کشور اصلی‌شان احکام شرعی و حدود اسلامی به درستی اجرا نمی‌شوند چه فرقی بین کشور خودشان و یک کشور خارجی غیراسلامی است!، مخصوصا زمانی که کشوری که تابعیت آن را اختیار کرده‌اند مدافع و پاسدار حقوق شهروندی آنان باشد.
جواب:
این کار بنابر اختلاف مکان، احوال و اهداف افراد به صورت‌های ذیل متفاوت می‌باشد:
1ـ اگر مسلمانی این عمل را به خاطر رهایی از مشکلات و تهدیدهای مالی و جانی در کشورش انجام می‌دهد و جای امن دیگری ندارد، جایز است، به این شرط که در زندگی عملی‌اش بر دین پایبند بوده و از منکرات موجود در آنجا دوری کند.
2ـ این حق هر شخصی است که خود را از هر نوع ظلمی حفاظت نماید، بنابراین تا وقتی که پناهگاهی جز یک کشور غیراسلامی نیابد، هیچ مانعی برای ترک وطن ندارد. البته این هم زمانی است که فرایض دینی را انجام دهد و از منکرات و محرّمات پرهیز کند. همچنین این هجرت اگر برای کسب معاش باشد و در کشوری جز کشورهای غیر اسلامی امکان آن فراهم نشود با شرایط فوق‌الذکر جایز می‌باشد. اگر این اقدام به نیت دعوت دادن اهالی آن کشور(غیر اسلامی) به اسلام و یا رساندن احکام شرعی به مسلمانانی که ساکن آن کشور هستند، انجام گیرد، نه تنها جایز می‌باشد بلکه چنین شخصی مستحق ثواب نیز می‌باشد.
ولی اگر در کشورش وسایل ضروری مهیا باشد و فقط به خاطر خوش‌گذرانی و رفاه زندگی، ترک وطن کند این عمل وی از کراهیت خالی نیست، زیرا خود را در معرض منکرات جامعه و افت دینی و اخلاقی قرار می‌دهد و تجربه ثابت کرده است که به زودی تحت تاثیر فرهنگ غیردینی این کشور قرارا می‌گیرد، بر همین اساس در احادیث آمده است که از سکونت در محله‌های کفار پرهیز شود.
اگر تابعیت کشورهای غیراسلامی به خاطر افتخار به آن کشور باشد، یا آن را بر بقیه تابعیت‌ها ترجیح دهد، گرفتن چنین تابعیتی حرام و ناجایز است.
______________
ماخذ
[ معام السنن امام خطابی شرح سنن ابوداود:3 437- تهذیب السنن3437-
تکمله رد المحتار لابن عابدین185- بحوث فی قضایا فقهیة للعثمانی 1 331
نگارش یافته توسط sunnionline
