د محاسبې معنی
محاسبه څه ته وايي؟
الف: محاسبه په لغت کې: محاسبه یا حسبه په حساب او شمار دلالت کوي لکه چې وایې احتسب بکذا: اذا اکتفی به: یعنې کله چې کفایت وشي په هغه سره، واحتسب علی فلان الامر: انکره علیه: منع یې کړ په هغه باندې. واحتسب الاجر علی الله: أدخره لدیه: الله (ج) سره یې أجر ذخیره کړ.
د حسبه نوم له احتساب څخه دی او احتساب په هغه فعل کې استعمالیږي چې د الله (ج) په وړاندې پرې حساب کیږي.
ب: په اصطلاح کې محاسبه د فقهاؤ په نظر: په نیکو امر کله چې ترک یې ښکاره شو او له بدیو څخه منع کله چې فعل (عمل) یې ښکاره شو.
نو حسبه د امر بالمعروف او نهي عن المنکر له باب څخه ده. (۷: ۱۷۴)
او دا حسبه یا محاسبه عامه ده پر خپلوانو، پردیو، مسلمانانو، غیر مسلمانانو، حاکمانو، قاضیانو او د مختلفو دندو پر خاوندانو ترسره کیږي خو مونږ دلته یوازې د حکامو څانګه تر څیړنې لاندې نیسو.