سوال: من میخواهم بدانم که اسلام عزیز راجع به شعر و شاعری چه فرموده است. و هم چنان شاعران مانند مولانا جلاالدین بلخی، حافظ شیرازی، سعدی، استاد خلیلی و دیگر شاعران که وجود داشتند و خواهند داشت از نظر اسلام چه تصور باید داشت.
از شما میخواهم مهربانی کرده به تفصیل برایم بیان کنید و اگر کدام کتاب الکترونیک در این مورد دارید لطف کنید برایم بفرستید.

با احترام
احمد احمدی

جواب:

وعلیکم السلام ورحمة الله وبرکاته
شعر نوعی از سخن گفتن است، که خوب آن خوب وبد آن بد می باشد، وشعر در ذات خود به اجماع علماء مباح است، ولی بر محتوی ومطلب آن حکم می شود، اگر درآن سخنان خوب گفته شده بود، خوب است واگر درآن سخن های بدی بکار برده شده بود، بد است. ابن قدامه رحمه الله در کتاب خود المغنی می گوید:”وليس في إباحة الشعر خلاف، وقد قاله الصحابة والعلماء…” ا.هـ
ترجمه: در مباح بودن شعر هیچ اختلافی وجود نه دارد، وبعضی از صحابه و جمعی از علماء شاعر بودند.
وبسیاری از صحابه در نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم شعر می خواندند، وروایات زیادی در صحیحین بر این امر گواهی میدهد، ودر بعضی از مواقع رسول الله صلی الله علیه وسلم به صحابی بزرگ وشاعر رسول (حسان بن ثابت) امر می نمود تا شعر بخواند.

ودر قرآن کریم وبعضی از احادیث که شعر تقبیح شده، آن شعری است که درآن دروغ، وچرندیات باشد، واکثر شعراء در شعر خود دروغ می گویند، بدی ها را خوب جلوه میدهند، در باره فسق، شراب، ودیگر گناه ها به شکل نیکو سخن می گویند، پس این نوع شرع حرام بوده و شاعر آن گنهکار می باشد.

الله جل جلاله می فرماید: (والشعراء يتبعهم الغاوون ألم تر أنهم في كل واد يهيمونوأنهم يقولون ما لا يفعلون* إلا الذين آمنوا وعملوا الصالحات وذكروا الله كثيراً وانتصروا من بعد ما ظلموا) [الشعراء:224-227]

ترجمه: شاعران کسانی هستند که گمراهان از آنان پیروی می‌کنند. () آیا نمی‌بینی آنها در هر وادی سرگردانند؟ () و سخنانی می‌گویند که (به آنها) عمل نمی‌کنند؟! () مگر کسانی که ایمان آورده و کارهای شایسته انجام می‌دهند و خدا را بسیار یاد می کنند، و به هنگامی که مورد ستم واقع می‌شوند به دفاع از خویشتن (و مؤمنان) برمی‌خیزند (و از شعر در این راه کمک می‌گیرند)؛ آنها که ستم کردند به زودی می‌دانند که بازگشتشان به کجاست!

در اول این آیات به شاعرانی بدگویی شده است که آنها هوس رانی می کنند، وسخنانی بدی را در شعر می گنجانند، ودر آخر به شاعرانی اشاره شده است که آنها از الله جل جلاله می ترسند، ایمان دارند وسخنان نیکو می گویند.

پس شعر خوب است وشعر بد بد، همچان از شعرای که شما نام برده اید همه ی آنها مسلمان وانسان بودند، وانسان هم خطا می کنند، وکسانی هستند که بعضی از شاعران را مقدس نموده آنها را معصوم می پندارند، که اینطور نیست، مثلا حافظ شعر خوب گفته ولی اکثر شعرهای او از هوسرانی صحبت می کند، که خوب نیست، به همینطور همه ی شاعران.
والله اعلم

اصلاح انلاین

• 
• 
• 
• 
• 
• 
•