يكى از شيوه هاى آسان و اثربخش وكارآ درجلب توجه مردم وآماده سازى آنها به پذيرش دين اسلام بهره گيرى از روش تسامح و برخورد نرم است، خداوند در اين مورد مى فرمايد: ادْعُ إِلِى سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُم بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِينَ (سوره نحل آيه 125).
ترجمه: با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به [شيوهاى] كه نيكوتر است مجادله نماى در حقيقت پروردگار تو به [حال] كسى كه از راه او منحرف شده داناتر و او به [حال] راه‏يافتگان [نيز] داناتر است.
از شاخص هاى بى همانند دعوت اسلامى آنست كه  همه توده ها را طرف خطاب قرار مى دهد و به همه به يك نگاه مى بيند و همه را به سوى ارزش هاى اسلامى فرا مى خواند.
به همين خاطر است كه يكى از مستشرقين مى گويد “كه به مجرد وارد شدن شخص زنجى به اسلام به شخصيت و كرامت خود پى مى برد و قبل از آن كه به اسلام روى برد خويشتن را برده تصور مى كرد ولى اكنون خود را آزاد مى داند”.
چون آنگه شخصى به اسلام بگرود او ديگر انسان عادى نيست، خود را مكلف مى داند كه اين شرف و ارزشى كه بهره اش گرديده است را به ديگران برساند.

وجوه امتياز تاجر مسلمان:

و يكى از امتيازات و از مواصفات برجسته تاجران مسلمان آنست كه در كنارتجارت،هيچگاه از تطبيق اسلام در عرصه هاى مختلف زندگى خود ، دريغ نمى ورزند.
اين تاجران مسلمان با خصايص نيكوى صدق، امانت، اخلاص و اعمال شايسته توانستند به دلهاى مردم راه يابند و انديشه ها و افكار را تسخيرنمايند.
تاجران مسلمان تنها به تجارت و سودمادى بسنده نمى كردند بلكه ايشان در حقيقت دعوتگران و اصلاح سازان جوامع بشرى بودند، با فعاليت هاى دينى خود چراغ را درهمه جا روشن كردند و درفش دعوت اسلام را در همه جا برافراشتند و نور را برافروختند و نمونه هاى عملى در عرصه هاى اعمال نيكو قرارگرفتند و متقداى مردم شدند.
و امتيازديگرا ين تجارمسلمان آراسته بودند به زيور تواضع و فروتنى بود و همه معاملات و دادستدهاى شان براساس محبت، تواضع و احسان بود.
و از ويژگى هاى ديگر تاجران مسلمان آنست كه در سرخط تمام زندگى شان، پديده هاى زيباى صبر، اخلاق خجسته و رفتار و گفتارنيكو قرار دارد و اين شاخص ها عامل برآن قرار گرفت كه طرف احترام و اعتماد همگان قرار گيرند.
تجارمسلمان توانستند كه با آراسته بودن به اين مواصفات، دعوت اسلام را به اطراف دنيا برسانند و گروه ها و ملت ها به دعوت شان جواب مثبت گويند. اين حقيقتى است كه نه تنها مسلمان و دوست بلكه دشمن به آن گواهى مى دهد.
احمد محمد عقيلى در كتابش ” التجارفى نشرالدعوة الاسلامية” مى نويسد: تجار مسلمان توانستند كه با شناخت از عادات و عنعنات مناطق مختلف جهان و فراگرفتن زبان شان در دلهاى آنها راه يابند و دين را به اين وسيله براى شان برسانند.

دراين شك نيست كه تاجران عزيز و هدفمند مسلمان به اثر بيشتر خلط بودن با طبقات گونه گون مردم مى توانند كه از موقع استفاده كرده نهال دعوت را درميان آنها غرس نمايند.
يكى از مديران دستگاه نشر مسيحيت در زمينه نشر دين توسط تاجران مسلمان مى گويد: ” عامل اساسى رشد و بيشرفت دين در عرصه انتشار آن به ساحات مختلف جهان اين است كه تاجران مسلمان هميشه در ميان ملت مى باشند واز آنها خود را دور احساس نمى كنند. و دوم اينكه رسالت مهم و اساسى اسلام ايجابى بوده و زودفهم است. او  در ادامه حرفهاى خود مى گويد: مسلمان هيچگاه به تفكيك ميان سفيدپوست و سياه پوست باورمند نيست و معيارارزش نزدشان رنگ نمى باشد، آنها با سياه پوستان ازدواج مى كنند  و با آنها يكجا مى نشينند و مى خورند پس جاى شگفت نيست كه زنجى آنگاه اسلام را فراچشم خود قرار دهد باورمند مى شود كه اسلام دين سياه پوستان است”.
تجارمسلمان به اين حقيقت پى برده است كه از وجبات مهم هرمسلمان اين است كه ارتشى و سربازدين خود باشد در تمام اوقات و در همه مواضع، به همين منظور، تاجران مسلمان از يكسو به تجارت مى پرداختند تا بدين وسيله رزق حلال به دست آورند و از سوى ديگر، به تجارت معنوى با خدا مى پرداختند كه پرچم به دست دعوت اسلامى بودند و دراين عرصه تلاش و همت بخرچ مى دادند.

در ميان تاجران مسلمان كسى نبود كه به نفع و سود تجارت خود توجه مى كرد، ولى از فعاليت ومنافع دعوت اسلامى انصراف مى ورزيد و هرجاى كه رحل سفر مى بستند فراروى شان، در كنار منافع مادى از رهگذر پرداختن به تجارت، منافع دعوت اسلامى نيز مجسم بود  وآن را پيوسته دنبال مى كردند.
تاجران مسلمان در پهلوى اين كه خود حامل پرچم دعوت بودند، از راه هاى ديگرى نيز به نشر و تقويت بنيادهاى اسلامى مبادرت مى ورزيدند، يعنى اينها حوايج و نيازمندى هاى مادى علما وفقها را برآورده مى ساختند، همانند اعمار مدارس، فراهم سازى زمينه هاى تدريس و خريد زمين براى ساخت مسجد و مكان زندگى طالبان علم و رويهمرفته، با امكانات خود، برخى از متعلمين و طالبان علم را به دانشگاه ها و مراكزتعليمى كشورهاى ديگر روان مى كردند و آنها را تمويل مى نمودند.
در هركجاى ازجهان تاجران مسلمان رخت اقامت مى انداختند در آنجا كتابخانه ها، مساجد، مدارس و … اعمار مى كردند و به توده هاى مستضعف دست كمك پيش مى كردند.بناء، بين تجارت و دعوت پيوند و رابطه محكمى وجود داشت و اين ارتباط به اساس عقيده و باور اسلامى بود و به همين وسيله مسلمانان برگ امتياز را پيوسته به دست داشتند و اين حقيقتى است دشمنان اسلام نيز شهادت مى دهند و حق همان است كه  دشمن به آن شهادت دهد. (فالحق ما شهدت به الاعداء)

رسالت تجارمسلمان امروزه چيست؟

بى شك آنچه كه در گذشته مايه عزت آفرين و انگيزه امتياز تاجران مسلمان قرارگرفته بود، امروز نيز همان پديده مايه و پايه عزت يابى وكسب امتياز است و آن عامل عبارت از آن است كه تاجران مسلمان در اين
شرايط حساس و خطير علمبردار و پيشتاز كاروان دعوت باشند، از يكسو خود به نشر دين بپردازند و از سوى ديگر، با امكانات مادى دست داشته خويش در زمينه اعمارمساجد، مدارس و تقويت بنيادهاى دينى و جريان
هاى اسلامى و دستگاه ها وكانال هاى كه كار دين را مى نمايند تلاش ورزند و بدين سيله رسالت دينى خويش را ادا كنند.
تجارمسلمان مى توانند كه افزون بر زكات فرضى، با صدقات نفلى و كمك هاى جوان مردانه  ودلسوزانه خويش جلو تهاجمات فكرى و فرهنگى بيگانگان را سد نمايند و ملت مسلمان خود را ازاين توفان بنيادبرافكن نجات دهند.
تاجران مسلمان به اين آگاه باشند كه دعوتگر و تقويت بنيادها و مراكزدعوتى و اصلاحى يكى از واجبات دينى شان بوده و مكلفيت شرعى دارند كه در كنار اين كار قرارداشته باشند و تلاش مقدورنمايند.
به مثل آن كه شاهد هستيم كه تاجران مسيحى و يهودى با ثروت وامكانات خود ازافكار وانديشه هاى منحرف و فرسوده خود پاسدارى مى نمايند و در جبهه اسلام ستيزى قرار دارند يا تاجران و ثروتمندان سيكولر امروز در راستاى تقويت مراكز شر وشرافكن و فسادگستر و دين ستيز قرار دارند، تاجران مسلمان مكلفيت دينى دارند كه همانند آنها بل از آنها بيشتردرسنگرتقويت مراكز نشر دين و تحكيم بنيادهاى اصلاحى و حركت هاى كه واقعاً براى اسلام فعاليت مى كنند قرار داشته باشند و با امكانات مادى و معنوى خويش براى تمام وعده ها، مكرها و شعارهاى دروغين استعمار جواب رد دهند، استعمارى كه با پول و ثروت خود در صدد انديشه شكنى اسلام و نشر افكارخود برآمده است و تلاش مى نمايد.
مناسب نيست كه انسان مسلمان قطع نظر ازآن كه تاجر باشد يا غيرتاجرازاين مسئوليت خود يا غافل باشد يا هم از كنارآن بى اعتنا رد شود.
خداوند در وصف تاجران مسلمان مى فرمايد: رِجَالٌ لَّا تُلْهِيهِمْ تِجَارَةٌ وَلَا بَيْعٌ عَن ذِكْرِ اللَّهِ وَإِقَامِ الصَّلَاةِ وَإِيتَاء الزَّكَاةِ يَخَافُونَ يَوْمًا تَتَقَلَّبُ فِيهِ الْقُلُوبُ وَالْأَبْصَارُ . لِيَجْزِيَهُمُ اللَّهُ أَحْسَنَ مَا عَمِلُوا وَيَزِيدَهُم مِّن فَضْلِهِ وَاللَّهُ يَرْزُقُ مَن يَشَاءُ بِغَيْرِ حِسَابٍ (سوره نورآيه ها37و38)

مردانى كه تجارت و داد و ستدى آنان را از ياد خدا و برپا داشتن نماز و دادن زكات به خود مشغول نمى‏دارد و از روزى كه دلها و ديده‏ها در آن زيرورو مى ‏شود مى‏هراسند تا خدا بهتر از آنچه انجام مى‏دادند به ايشان
جزا دهد و از فضل خود بر آنان بيفزايد وخدا هر كه را بخواهد بى‏حساب روزى مى ‏دهد.و همين كه رسول الله صلى الله عليه وسلم مى فرمايد: التجاريحشرون مع النبيين و الصديق و الشهداء، يعينى تجار با
انبيا و صديقان و شهدا حشرمى شود، همان تجارى است كه داراى همين امتياز باشد كه ثروت و خودش در خدمت دين قرار داشته بشند ودر قبال فكروانديشه خويش احساس مسئوليت نمايند.
بى ترديد مردان خدا همانهاى هستند كه پيوسته با امكانات مادى و معنوى خود به منظور توسعه خير و گسترش ارزشهاى اسلامى و اداى فرايض الهى تلاش مى ورزند و به پيمانه ى توان سدى را فراروى منكرات
وناهنجارى ها ايجاد مى نمايند و زمينه سازى براى تقويت بنيادى هاى خير ومجال سازى براى تربيت و تعليم نسل جوان مى نمايند و بدين وسيله مشتى محكم به دهن استعمار ودستگاه هاى شرافگن و فساد گستر مى زنند نباء، مردان الهى با هرنوع داشته هاى خود در راه پروردگارمى رزمند و تلاش مى ورزند.

اگر امروز تاجران مسلمان در اين عرصه احساس مسئوليت نكنند و علمبردار دعوت قرار نگيرند ودر راستاى اعمار مدارس و مراكزدينى و تقويت جريان هاى اسلامى نكوشند، بدون ترديد كاروان دعوت و بنيادهاى دعوتى در سقوط و درگردابه بحران گيرمى آيد و سيرتداوم فعاليت مراكز اسلامى متوقف مى شود ودشمن خوب تر از اين مجال براى ريشه كنى ارزش هاى اسلامى وگسترش افكار و باورهاى خود استفاده مى نمايد.

اين حقيقتى است آفتابى و نيازى به شرح و بسط ندارد

تاجران مسلمان به اين باور مند باشند كه در روز رستاخيز نخستين كسانى كه درحضور پروردگارمحاكمه و محاسبه خواهند شد به خاطراين قضيه، همين توانمندان مادى خواهند بودكه احساس مسئوليت در قبال دين خود نكرده باشند وازكنار جريان ها و مراكز اسلامى بى اعتنا رد شده باشند و تنها ناظر و تماشاه گر بوده باشند.