وسایل و برنامهها برای دعوت جوانان
جوانان دیدهبانان و پاسبانان امت هستند. حافظ ابن کثیر رحمه الله در ذیل آیه ۱۳ سوره کهف {إِنَّهُمْ فِتْيَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ..}میفرماید: «همانا جوانان زودتر به سوی حق روی میآورند و در مسیر حق رهنمون میشوند نسبت به بزرگسالان، زیرا بزرگسالان مدت مدیدی را در دین باطل فرو رفته و قسمتی از عمر خویش را در گمراهی به سر بردهاند.»
بیگمان جوانان نگهبانان امت هستند، زیرا مسؤولیت آینده به ایشان متوجه میشود، پس اگر امت در تربیت و پرورش جوانان کوتاهی نمود، در آینده نسلی را تقدیم خواهد نمود که ایشان نگهبان و پاسبان امت نخواهند بود.
نخست- وسایل دعوت جوانان غیر ملتزم:
1. ترکیز بر اهمیت موضوعات عقیدتی و عبودیت الله سبحانه و تعالی و محبتش در زندگی، از خلال نمونهها و چالشهای عملی که در زندگی جوانان کنونی قرار دارد، نمونههای مثل پیروی از شهوات، روا دانستن محرمات، پدیدار شدن گروه شیطان پرستان، دشنام دادن دین و ارزشهای دینی و دیگر موارد.
- بر آوردن نیازهای جوانان در خرید کتابها و مراجع علمی و ترغیب و تشویق ایشان که هنگام خرید کتاب، با متخصص همان رشته مشوره صورت گیرد. (از مطالعه پراکنده و بدون برنامه پرهیز شود).
-
در تمام برنامههای دعوتگران، و هر فعالیت دعوی و یا در جدول سخنرانیها و خطبهها اگر چه وسایل متعدد و گوناگون باشد، میباید بهرهي و نصیبی برای جوانان باشد، و باید فرصتی برای جوانان داده نشود مگر این که پیام دعوتگری به آن برسد. اگر چه در منطقهی دوری هم باشند.
-
ایجاد کمیتهها و انجمنهای در مراکز دعوتی، مساجد، ادارات تعاونی متخصص در دعوت جوانان؛ و کاوش خواستهها و موضوعات جوانان و پیگیری امور شان، و برآورد راهکارهای مقدماتی برای امورآنها و تقسیم دعوت جوانان هر منطقه بر حسب مراحل و داشتن تصور واضح از اهداف هر مرحله و وسایل آن.
-
فعال نمودن نقش بارز متخصصین و کاردانان خبره، با تجربه و دیندار امور تربیتی، جهت تنویر اذهان جوانان با ارائۀ آرای روشنگرانه و استفاده از تجارب شان در توجیه و رهنمونی جوانان و دعوت ایشان.
-
نیاز به کار پیوسته برای طرح عمیق و اصیل اسلامی جهت زدودن نابسامانیها و مشکلات جوانان منحرف و سرگردان، و ازدیاد این طرحها و برنامهها در کتابخانهها، ثبتکردنیها و سایتها، تا این که آواز و ندای اسلام در بین هزاران صوت دیگری که قبلاً سبقت را در گمراهی و به فساد کشاندن جوانان ربوده است، شنیده شود. اگر چه الحمد لله در این زمینه کوششهای صورت گرفته است ولی مجال فراخوانی جوانان آن قدر گسترده است که نیاز به کوششهای زیادتری دارد.
-
بیان مظاهر انحراف جوانان به صورت خلاصه و مجمل توسط دعوتگران راستین، زیرا که بیان مظاهر انحراف برای قناعت دادن جوانان، نیازی به تفصیل و تشریح زیاد و وصف دقیق نیست؛ بلکه بیشتر نیاز به وصف راهکارها، تحلیل عوامل فساد و دوری از آنها میباشد.
-
معرفت و شناخت خواستههای درونی جوانانی که توسط دعوتگران فراخوانده میشوند، خواستههای مثل تمایلات، عیبها، اخلاق و سرشت و دیگر موارد درونی، شناخت این خواستهها کار را برای دعوتگر آسان میکند تا بتواند به راحتی بر آن نفود کند.
-
ایجاد مراکزی در هر منطقه برای جوانان (مراکز دایمی، یا مراکز موسمی ـ تابستانی، بهاری ـ کتابخانهها) که به فعالیتهای فرهنگی، اجتماعی و ورزشی جوانان اهتمام ورزد.
-
کار ویژهی در کتابخانهها که روایات، داستانهای ویژهی جوانان به شکل جذاب برای شان بیان نماید. مثل: (80 عاماً بحثاً عن مخرج (۸۰ سال در جستوجوی رهایی)، جبل التوبة (کوه توبه)، دموع على سفوح المجد (اشکهای ریخته شده بر صفحات مجد و عظمت)، القافلة معاناة شاب ( کاروان مشکلات جوانان و …)
-
فعال نمودن حلقات حفظ قرآنکریم در مساجد، و محبوب گردانیدن آن در نفوس جوانان از خلال بیان قوی، جذاب، و متابعت و تعامل نیکوی آموزگاران دروس حلقات.
-
دعوت به صورت گسترده در اماکن و تجمعات عمومی جوانان ( اماکن تفریحی، قهوهخانهها، رستورانتها، انترنتکلپها و…) از خلال پخش نوارها و سیدیها و بیان سخنرانیها کوتاه.
-
غنیمتشمردن ایام شادی و رختصیها برای نزدیک شدن به جوانان از خلال بر پا داشتن محافل سرگرمی برای هر منطقه که در بر گیرنده (مسابقهها، نشاطات و صرف غذای شب و…) باشد.
انا استفاده از فرصتهای گردهمآییهای خانوادگی و قومی به شکل دورهای برای برنامههای جوانان. -
پرنمودن وقت فراغت جوانان و رشد مهارتهای آنان، مثل: (دورههای آموزش کامپیوتر، ورزشهای رزمی برای دفاع شخصی، اسبسواری، کمکهای اولیه و …) و این کارها را به وسیله مراکز تخصصی با مصارف پایین بایستی انجام داد.
-
سفرهای حج عمره به شکل گروهی و استفاده از نظام جدید عمره.
-
آماده نمودن استادهای متخصص در تربیت، تا به حل مشکلات جوانان بپردازند و با وسایل همچو (تلفون همراه، ایمل آدرس و …) همیشه به دسترس باشند.
-
چاپ مجلههای مخصوص برای جوانان که اهتمامش به امور ایشان باشد و کار برای نشر این مجلات در بین جوانان.
-
استفاده از فرصتها و نشاطات در مدارس و مکاتب (محاضرات، مسابقات، دیدارها، تفریحها و…)
-
هنگامی که در یک جوان فراست و زیرکی دیده شد که در دعوت بایستی به آن توجه ویژه صورت گیرد، یا به خاطر اهلیت آن در کارهای خیر و یا داشتن اهلیت و توانایی و مواهبی که ممکن بتوان در مسیر خیر از آن کار گرفت، میباید تعدادی که از چهار تن تجاوز ننماید از افراد شایسته و ملتزم انتخاب شوند و در یک سیر تفریحی و رحله کوتاه تنظیم شوند، این کار بسیار تاثیرگذار خواهد بود برای جوان و برداشتن موانعی که ممکن بین این فرد و افراد ملتزم و دعوت وجود داشته باشد.
-
دیدارهای ویژهی با جوانان و مصارحت با ایشان و نشستهای فردی همرای شان و تقدیم دعوت برای آنان و سپس اخذ تعهدی از ایشان برای دید و بازدیدها و گفتوگوهای دوستانه.
-
در وهلهی تغییرات نخستین او را به محیط جدیدی منتقل نمودن تا به راحتی بتواند به ارزشهای اخلاقی ملتزم شود.
دوم: وسایل دعوت و تربیت جوانان ملتزم
1. اهتمام و توجه به جوانان جهت حفظ نصوص قرآنکریم و سنت و علوم شرعی و ادب، زیرا ایشان در آینده خطیبان و دعوتگران راه دعوت اسلامی خواهند بود. و بزرگترین توشهی دعوتگران هم محفوظات مضامین گوناگون میباشد.
- آگاهانیدن جوانان ملتزم به فقه مدیریت ذاتی و درونی و همچنین اجتهاد و کوشش در عبادات.
- استفاده از فرصتها در مجال اعتکاف و مخیمهای تابستانی در تربیت جوانان و مواظبت و مراقبت در عبادات، نوافل و غیره.
-
تشکیل گروههای کاری و کمکرسانی از جوانان و هماهنگی ایشان با دیگر مؤسسات کمک رسانی داخلی جهت توزیع خوراک و پوشاک.
ذی راهاندازی عمومی و اعطای جوایز نفیسی برای آنها در مجالهای ذیل:
• حفظ کامل قرآنکریم و یا چند جزء آن.
• حفظ احادیث نبوی صلیاللهعلیهوسلم (اربعین نووی، گزیدهی از احادیث ریاض الصالحین).
• خلاصه نمودن کتاب.
• تحقیق اجتماعی در مورد یکی از مشکلات اجتماعی.
با این نظرداشت که هر مجالی ممکن است از مستواهای مختلفی تشکیل یافته باشد.
- استفاده از جوانان متخصص در مجالهای کامپیوتر، انترنت برای پشتیبانی از سایتهای اسلامی و اهل علم، که دارای سایت مخصوصی هستند.
-
ایجاد بخش خاصی در مساجد برای مشارکت جوانان فرهنگی و توجیه کننده.
-
تشکیل حلقات علمی، دارای منهج علمی مشخص و گسترده تا به تدریج از آن دانشآموزان و اهل علم، با تربیتعالی تقدیم جامعه شوند.
-
یار و رفیق شدن با جوانی که بخشی از تربیت را فراگرفته است و میدان دادن برایش تا داشتههای خود را برای دیگران عطا نماید و دادن استقلال شخصیت برایش تا وابسته به مربیاش نباشد و همچنین فراموش نمودن مربی فضل و احسانش بر او. و عدم نگریستن به او به طور همیشه من حیث یک دانشآموز.
-
تنوع در تربیت علمی و عملی جوانان و رعایت اعتدال و میانهروی در نقد، دوری از نقدهای شکننده و خوردکننده، غیر مدارسه شده در قضایای فکری و علمی.
-
برای این که جوانان دچار زیان روحی نشوند و از کارهای خیر و التزام رویگردان نشوند، بر ما لازم است تا ملاحظات و انفعالات خویش را حفظ کنیم، و در رقابتها و تنفیذ برنامهها بسیار با مرونت و مهربانی با ایشان بر خورد نماییم، مثلاً نباید از جوانی خشمناک شویم و از وی دوری نماییم به خاطر این که وی با مجموعه و گروهی ملتزم دیگری رفته است (و این یک اشتباه غیر بخشودنی است.)
-
برای کسب برنامههای مختلف و تربیت جوانان باید از شمولیت برنامهها کار گرفت و به تربیت عقلی و ذهنی که باعث رشد نیروی عقلانی او میشود، اهتمام ویژهي ورزید.
اصلاح انلاین