په ۱۹۸۰ کال په نړۍ کي ۲۵۰ مليونه انسانان تر اندازې زيات چاغ ول. په ۲۰۰۸ کال د دغو انسانانو شمېر ۹۰۴ مليونو ته ورسېد او دغه شمېر د لا زياتېدو په حال کي دی. دا په داسي حال کي چي چاغوالی يا زيات وزن د بندونو د ناروغيو، د زړه او فشار د ناروغيو، سرطان، جنسي کمزورۍ او بې اولادۍ، د ملا د دردونو، شکرې ناروغۍ او د دماغي سکتې او نورو زيات شمېر خطرناکو ناروغيو تر ټولو لوی عامل ثابت سوی دی.
په زياته بیا هغه هيوادونه او ټولنې چيري چي د مړېدو له پاره انسانان په زياته اندازه يو اړخيز خوراک خوري پکښي چاغوالی زيات دی. يو اړخيزه خوراک د بېلګي په توګه دا دی چي لويه برخه يې وچه ډوډۍ، وريژي، مکروني يا ورته څيزونه وي او پکښي ويټامنونه، مينرالونه، پروټين او نور اړين غذايي توکي کم وي. په داسي صورت کي بې وزلي هم د دې لامل کيږي چي انسانان چاغ سي ولي چي هغوی په نس وږي نه وي خو د غذايي توازن له مخي يې بدن وږی وي.