شیوه رسول خداﷺ برای فرونشاندن غوغا و خاموش‌گردانیدن فتنه

حضرت پیامبر ﷺ در اوضاع متعددی اینگونه عمل کردند، و هنگامی که نزدیک بود میان مسلمانان جنگی درگیرد، آن حضرت ﷺ (برای آرم‌کردن اوضاع) مداخله نمودند، آنگونه که حضرت عایشه ل در باره حادثة افک می‌فرماید: حضرت پیامبر ﷺ به منبر رفتند و فرمودند: ای مسلمانان! چه کسی از شما مرا در برابر مردی که اذیت و آزارش حتی به اهل من رسیده، پشتیبانی می‌کند؟ من از اهل خود تاکنون جز خیر چیزی دیگر ندیده ام، و آنان (منافقین) از مردی نام می‌برند که تاکنون از او مورد بدی مشاهده نکرده ام و او بدون من هرگز در منزل من وارد نشده است، حضرت سعد بن معاذ رضی الله عنه از تیرة بنی عبدالاشهل برخاست و گفت: یا رسول الله من برای این کار آماده ام، اگر آن مرد از قبیلة من (اوس) باشد خودم گردنش را می‌زنم، و اگر از برادران خزرجی ما باشد هرچه شما در مورد او دستور بفرمایید، آنگونه خواهیم کرد، حضرت سعد بن عباده رضی الله عنه بزرگ خزرج مرد صالحی بود، اما تعصب قومی بر او غالب آمد و به سعد گفت: به خدا قسم تو دروغ می‌گویی، آن شخص را نمی‌کشی و بر کشتنش قدرت نیز نداری، و اگر آن مرد از قبیله تو می‌بود دوست نمی‌داشتی که او را بکشی، حضرت أسید بن حضیر که عموزاده سعد بود، برخاست و به سعد بن عباده گفت: تو دروغ می‌گویی قسم به خدا اگر آن مرد از قبیلة ما باشد حتماً او را خواهیم کشت، تو منافقی و از منافقان جانبداری می‌کنی، دو قبیله اوس و خزرج برآشفتند و نزدیک بود باهم بجنگند، حضرت پیامبر ﷺ بر منبر ایستاده بودند، و مدام آنان را به سکون و آرامش دعوت می‌دادند تا این که آرام گشتند و سکوت نمودند( ).

حضرت پیامبر ﷺ برای برقراری صلح بین قبیله بنی عمرو بن عوف، نزد آنان تشریف بردند و آنگونه که در صحیحین آمده به ابتدای نماز با جماعت نیز نرسیدند، در روایت نسائی از حضرت سهل بن سعد ساعدی رضی الله عنه روایت شده که وی می‌گوید: میان دو گروه از انصار اختلافی بروز کرد حتی یکدیگر را با سنگ نیز زدند، حضرت پیامبر ﷺ آنجا رفتند تا میان آنان صلح برقرار نمایند، وقت نماز فرا رسید و حضرت بلال رضی الله عنه اذان گفت و به انتظار حضرت پیامبر ﷺ نشست، اما ایشان تشریف نیاوردند، نماز اقامه شد و حضرت ابوبکر رضی الله عنه جلو رفت …( ).

و در روایتی از امام احمد / از حضرت سهل بن سعد رضی الله عنه اینگونه آمده است: مردی نزد حضرت پیامبر ﷺ آمد و به ایشان خبر داد که در میان قبیله بنی عمرو بن عوف جنگی درگرفته و یکدیگر را با سنگ زده اند، حضرت پیامبر ﷺ برای برقراری صلح نزد آنان تشریف بردند …( ).
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
از کتاب: شیوه‌های نبوی در برابر اشتباهات مردم