ریا ، اصغر شرک
په عبادت سره دقدرت، مقام او احترام ترلاسه کولو ته “ریا” وایي، ریا حرامه اوریاکار دالله بد ایسي، او دا خبره په قران او حدیثو ثابته ده قرانکریم وایي: فويل للمصلين الذين هم عن صلاتهم ساهون الذين هم يراءون [ الماعون : 4 ، 6 ] هغو لمونځ کوونکو ته د جهنم کنده ده چې له لمانځه نه غافله وي، هغه چې ریا کوي، په دې اړه نور ډیر ایتونه هم شته، لکه د منافقینو په اړه چې قرانکریم وایي: وإذا قاموا إلى الصلاة قاموا كسالى يراءون الناس. (النساء: 142)، کله چې دوی لمانځه ته پورته کیږي په سستي سره پورته کیږي خلکو ته ځانونه ورښکاروي، له ایت نه معلوميږي چې ریا د منافقانو ځانکړی خوی او خصلت ده.
په یوه قدسي حدیث کې راغلي رسول الله صلي الله علیه وسلم وایې: يقول الله عز وجل من عمل لي عملا أشرك فيه غيري فهو له كله وأنا منه بريء ، وأنا أغنى الأغنياء عن الشرك . رواه مسلم ، وفي رواية ابن ماجه : فأنا منه بريء وهو للذي أشرك . الله جل جلاله وایي: څوک چې له ماسره په عمل کې څوک شریک کړي هغه عمل د ده دی زه ورنه بیزاره یم، زه له شرک نه بیزاره یم . د بل حدیث په یوه برخه کې راغلي دي رسول الله صلي الله عليه وسلم وايي: إنَّ أَخْوَفَ مَا أَخَافُ عَلَيْكُمْ الشِّرْكَ الْأَصْغَرَ قَالُوا وَمَا الشِّرْكُ الْأَصْغَرُ قَالَ : الرِّيَاءُ . رواه احمد. يعني زه په تاسو باندي له کوچني شرک نه ډیر ویریږم، هغوی ورته وویل: یارسول الله کوچنی شرک څه شی دی؟ هغه ورته وویل: ریا ،
عمربن الخطاب رضي الله عنه یو سړی ولید چې سریې ټیټ نیولی و ده ورته وویل: ای دټیټ سر واله غاړه پورته کړه ، تقوي په زړونوکې ده نه په ټیټ سرکې ، الله دي پر موږ ورحمیږې ، زموږ زمانه هم ریاکارانو په سر اخیستی دی او آن خوشاله خټک لا ویلي دي:
دور د اورنګ دی د ریا زاهدان ډېر دي
پټه په لستوڼي د شرابو ډک مینا وړه
ریاکاري هغه سپک او ټیټ خوی دی چې ریاکار انسان نه انسانان خوشاله کولی شي او نه خدای خوشاله کولی شي یواځي د ده په ریاکاري باندي له پوهیدلو مخکي غافل خلک دروهلی شي نو ریاکارن ټول دروهونکي، فريبګر اوټګان دي الله دي موږ له دي سپک خوی نه وساتي .
حامد افغان
