د وينې لوړ فشار (Hypertension)

هايپرټينشن چې موږ ورته د وينې لوړ فشار وايو زياتره وخت له ارتيريوسکلروزز سره یو ځای وي. د وینې لوړ فشار د زړه کار ستونزمن کوي او د زړه د حملې،‌ زړه د سکتې او د پښتورګي د فعالیت د له منځه تللو په څیراختلالات رامنځته کوي.‌

د اکليلي شريانونو څخه رامنځته شوې د زړه ناروغۍ چې د زړه عضلاتو ته د وينه رسونکو شريانونو ناروغي ده د ۱۵-۵۹ کلنو کسانو لپاره د مړينې دویم لوی سبب جوړوي. د اکليلي شريانونو د ناروغي او د زړه سکته ۳۰۰ رامنځته کوونکي عوامل لري.‌ چې تر ټولو لوی عوامل یې تنباکو او الکولو څخه استفاده، د وينې لوړ فشار، د کوليسټرول لويه کچه، د فزيکي فعالیتونو نشتوالی، ناوړه خوراک او څربي ده. د خطر ځينې عوامل بدليدلی شي؛ چې د بدليدونکو عواملو په نامه ياديږي. خو ځينې نور يې د بدليدلو وړ نه دي. او يو لړ یې منځنی حالت لري چې نيمه بدليدونکو عواملو په نامه يې يادوي.

د ارتريوسکلروزز او لوړ فشار درملنه د استراحت، تمرين او په غذايي رژيم کې بدلون راوستل دي.‌ ښايي ډاکتران د وينې د فشار د راټيټولو، د زړه د پياوړي کولو او د انتان او وينې د غوټې د مخنيوي لپاره بيلابيل درمل وکاروي. او‌ په وخيمو حالاتو کې ښايي يو جراح د عملياتو له لارې غوټه لرې کړي او يا پر ناروغۍ اخته یو او يا زيات رګونه تبديل کړي.

د دوراني سيسټم نور اختلالات په زړه او يا د وینې په رګونو کې د نقص د پيښيدو له کبله رامنځته کیږي.‌ د بيلګې په توګه، د روماتيزم تبه ښايي د زړه د منځ هغه والونه تخريب او يا زيانمن کړي چې د زړه په منځ کې وينه کنټرولوي.‌ له زيږون وړاندې د زړه او د وينې د رګونو نا بشپړه پراختیا د زړه د داسې ناروغیو سبب کيږي چې د زړه ذاتي ناروغي congenital heart disorders يې بولي.‌ ځينې تخریبات او زيانونه د جراحي له لارې جوړيدی شي.