د رحمتونو پیغمبر
د رحمت العالمین صفت
رحمه للعالمین داسې یو صفت دی چې د نړۍ ټول ذیروح که هغه واړه، لوی، ښځینه، نارینه، نږدې، لرې، دوست، دښمن او هر څوک وي پکې شامل دي او دغه رحمت په هېڅ یوه ځانګړې زمانه او خاص ځای پورې محدود نه دی بلکي دا یو داسې رحمت دی چې د قیامت تر ورځې پورې به دوام کوي. دا هغه رحمت دی چې په طبیعي توګه د پيغمبر (ص) په خبرو، کردار او اعمالو کې څرګند شوی دی او دغه رحمت داسې نه دی چې یوازې په تصنعي توګه د پیغمبر (ص) په ځینو ورځنیو چارو کې د هغه نمونې ښکاره شوې دي. پيغمبر (ص) فرمایلي دي چې ژباړه یې داسې ده: «زموږ له ډلې څخه نه دي هغه څوک چې زموږ په کشر شفقت و نه وکړي او زموږ د مشر احترا و نه کړي.» الترمذي. که رښتیا هم په انساني ټولنه کې د مشر او کشر حقوق و پېژندل شي او په سمه توګه مراعات شي نو د داسې یوې ټولنې ټول نارینه او ښځینه افراد به په لوړو اخلاقي معیارونو سمباله شي او د ژوند په چارو کې به داسې بری تر لاسه کړي چې مثال یې په نړۍ کې نه دی تېر شوی. همدارنګه پيغمبر (ص) نه یوازې د ټولنې په عادي انسانانو بلکي په هغو کسانو هم مهربانه وو، په مهربانه او نجات بښونکې لهجه به یې خبرې ورسره کولې او د خلاصون لاره به یې ورته په ګوته کوله چې د خپلې ګناه یا خطا اعتراف به یې کاوه. ابو هریره (رض) د پیغمبر (ص) څخه روایت کوي چې یوه ورځ د پيغمبر (ص) سره ناست وو، په دې وخت کې یو سړی راغی او ویې ویل: « اې رسول الله هلاک شوم» پیغمبر (ص) ورته وویل: «ولې څه در شوي دي؟» سړي وویل: « ما د خپلې مېرمن سره په داسې حال کې یو ځای والی وکړ چې فرضي روژه مې په خوله وه» پیغمبر (ص) ورته وویل: «آیا غلام یا وینځه لرې چې آزاد یې کړې؟» سړي ورته وویل: «نه» پيغمبر (ص) ورته وویل: «آیا دوې مسلسلې میاشتې روژه نیولی شې؟» سړي ورته وویل: «نه» پیغمبر (ص) ورته وویل: «آیا شپېتو مسکینانو ته ډوډۍ ورکولی شې؟» سړي ورته وویل: «نه» په دې وخت کې پیغمبر (ص) له مجلس څخه ولاړ، موږ همدلته وو چې یوه داسې خلته یې راوړه چې په هغه کې خرماوې وې. بیا یې وویل: «سوال کوونکی څه شو؟» سړي ورته وویل: «هغه زه یم» پيغمبر (ص ) ورته وویل: «دا واخله او خیرات یې کړه» سړي وویل: «آیا هغه چا ته یې ورکړم چې له ما څخه فقیر دی اې رسول الله؟ په خدای قسم دی چې د دې تورې ځمکې تر منځ زما له اهل څخه بل څوک بېوزله او فقیر نشته.» په دې وخت کې پيغمبر (ص) داسې و خندل چې د مخ غاښونه یې ښکاره شول او بیا یې وویل: « د خپلې کورنۍ غړو ته یې ورکړه» البخاري، کتاب الصوم.
په رښتنې بڼه رحمت او داسې یو تعامل چې له ګڼو پوښتنو سره سره سوال کوونکی له هېڅ راز سختۍ سره نه مخ کوي، له سوالونو څخه یې د ستړیا احساس نه کوي او هغه ټولې لارې چارې په خندنۍ ژبه ورته ښيي چې یو مظلوم او عاجز سړی څرنګه له خپلې ګناه څخه پرې نجات موندلی شي. همدارنګه بیا د پوښتنو په آخر کې خپله ځي نوموړي ته خرماوې راوړي او کله چې د سوال کوونکي له خراب اقتصادي حالت څخه خبرېږي نو په موسکا او خندا ورته وایي چې ولاړ شه، خرماوې د خپلې کورنۍ غړو ته ورکړه.
لکه څنګه چې د انسانانو په دنیوي ژوند کې د پيغمبر (ص) د مبارک سیرت هره برخه د رحمتونو وړانګې له ځان سره لري، په همدې توګه په اخروي ژوند کې هم پيغمبر (ص) د مومنانو لپاره د رحمت سمبول دی او خدای (ج) ورته د مسلمانانو د شفاعت مقام ورکړی دی. نو د پایلې په توګه ویل شو چې د پيغمبر (ص) دنیوي ژوند د نړۍ د ټولو موجودو انسانانو او ذېروح لپاره رحمت دی او په آخروي ژوند کې د هغه چا لپاره د خدای په دربار کې شفاعت غواړي چې د حق لاره یې نیولې وي او په دنیا کې یې غوره اعمال سر ته رسولي وي.