د انسان د بدن هډوکي ډولونه او طبقې
د انسان د بدن هډوکي Human bones
هډوکي يا عظام د انسان اسکليټي سيسټم جوړوي .غټ يا کاهل شخص ٢٠٥ هډوکي لري او ماشومان بيا د ٣٠٠ هډوکوسره دنيا ته راځي .چي وروسته د ماشوم د عمرپه زياتيدوسره د يوتعداد هډوکو د يو ځاي کيدو څخه د هډوکو په شمير کي کموالي ليدل کيږي .نوموړي ٣٠٠ هډوکي د دويم ترايميسټر څخه په نمو شروع کوي چي لمړي د غضروفو په شان بيا يو دبل سره يو ځاي کيږي او د هډوکي شکل ځانته اختياروي چي دغه حالت د (Ossification)پنوم ياديږي .او باالاخره ٢٠٦ ته يي شميررسيږي .
هډوکي څلور ډوله دي:
١- اوږده هډوکي :کوم چي قوي ،متکاثف او لږه انحنا لرونکي دي .
٢- لنډ هډوکي :کوم چي سپک دي .
٣- هموارهډوکي :کوم چي د متکاثف او اسفنجي هډوکو د يوي طبقي څخه متشکل دي .
٤- غيرمنظم هډوکي :چي د تکاثف لرونکو او اسفنجي هډوکو طبقي په مختلف تناسب سره لري .
٢- لنډ هډوکي :کوم چي سپک دي .
٣- هموارهډوکي :کوم چي د متکاثف او اسفنجي هډوکو د يوي طبقي څخه متشکل دي .
٤- غيرمنظم هډوکي :چي د تکاثف لرونکو او اسفنجي هډوکو طبقي په مختلف تناسب سره لري .
هډوکي يودبل سره د مفاصلوپه وسيله سره يو ځاي کيږي او انساني اسکليټ جوړوي .
هډوکي لاندي طبقي لري :
١- Periosteum : يوه نازکه متکاثفه پرده چي د اعصابو او ويني د رګونونه جوړه شويده .او د هډوکي په تغذيه کي رول لري. ٢- Compact Layer : د هډوکي يوه سخته طبقه ده .چي په اکسري کي ليدلاي شي .او د Cancellous زياتي طبقي لري . ٣- Cancellous : دغه طبقه تر Compact طبقي لاندي قرارلري .چي د ټينګوالي په لحاظ تر Compact هډوکو سست دي . ٤- Bone marrow :لاندني طبقه د هډوکي تشکيلوي چي د ګاټه جيلي شکل لري او د ويني د حجراتو په جوړيدو کي ونډه لري.
د حاملګي په ١٣ الي ١٦ اوني کي د ماشوم د بدن غضروف په هډوکو بدليدل شروع کوي .چي کيداي شي په اکسري کي د هډوکي شکلونه وليدل شي .چي تقريبا تر ٢٥ کلني پوري هډوکي تکميل اونوره نمو نه کوي .د هډوکو په تغذيه کي کلسيم او پروټين دواړه عمده رول لري .همدارنګه د لمرشعا ،فاسفورس ،ويټامين ډي ،ويټامين سي او تمرين د هډوکو لپاره مهم دي .ددي دپاره چي هډوکي سالم وساتل شي نو د بايسکل ، موټرسايکل چلولو په وخت کي بايد Helmets استعمال شي چي يو مخصوصه خولي دي .او د نورو سپورټي لوبو لپاره بايد مخصوص لباس واغوستل شي .
د عمر په ٢٠ کلني کي د هډوکو تر منځ يوخاليګاه ليدل کيږي چي د Hyaline غضروفو پنوم ياديږي چي د عمر په تيريدو سره په همدغه ناحيي کي نورغضروفي حجرات اضافه کيږي او د Ossification يا د هډوکي د جوړيدو عمليه سرته رسيږي او هډوکي د مفصل په لور نمو کوي چي بالاخره د مفصلي سطحي ته د رسيدو سره د هډوکي نمو پاي ته رسيږي او نورهډوکي نمو نه کوي چي تقريبا تر ٢٥ کلني پوري دا دوره رسيږي .د هډوکو پراخوالي د Osteoblast حجراتو پوسيله صورت نيسي چي د هډوکو په باندني طبقه را پيچل کيږي او بالاخره سختيږي او په همدي شان د هغوي د پراخوالي سبب کيږي .