۱- هورمون ها :–

  عواملیکه بالای جوانی دانه یا اکنه در روی و بدن تاثیر کم دارند شامل:

۱- خوراکه های چرب :–

خوردن خوراکه های چرب تاثیر کم بالای جوانی دانه یا اکنه داشته و یا اصلا تاثیری ندارند. اما اشخاصیکه در محیط های چرب مانند آشپز خانه کار میکنند. چربی های آلوده با بخار در جلد نفوذ کرده و منافذ ریشه مو را مسدود مینمایند و زمینه اکنه را مهیا میدارند.

۲- جلد کثیف :– جلد چرک و آلوده باعث جوانی دانه یا اکنه نمی شود ولی میتواند یک زمینه باشد. در حالیکه شستن و کیسه زدن (ساییدن جلد) بیش از حد پوست همراه با صابون و مواد کیمیاوی است که جوانی دانه یا اکنه را بدتر می کند. پاک کردن و شستن عادی و معمول پوست برای حذف روند عادی چربی و حجرات مرده جلدی میتواند موثر باشد.

۳- وسایل آرایش:- در هراس نباشید که وسایل آرایش سبب بدتر شدن جوانی دانه یا اکنه می شود. نه خیر خود وسایل آرایشی کدام تاثیر بد ندارد ولی اگر این وسایل چرب باشند البته که تاثیر بد میگذارد.

اعراض و علایم:

اعراض و علایم جوانی دانه یا اکنه اعراض و علایم جوانی دانه یا اکنه مربوط به شدت مرض و نوع آن میباشد و اینها عبارتند از:

۱- جوانی دانه یا اکنه های که سر سفید (Whiteheads) دارند از باعت بند شدن منافذ جلدی بوجود مییایند.
۲- جوانی دانه یا اکنه های سر سیاه (Blackheads)، در این حالت سر جوانی دانه یا اکنه باز شده و مواد چربی به تماس هوا آزاد آمده و از همین جهت رنگ نصورای را بخود میگیرد.
۳- جوانی دانه های کوچک سرخ رنگ (papules) که سخت و برآمده میباشد
۴- جوانی دانه یا اکنه های که حاوی چرک در قسمت نوک خود میباشند (pustules) و معمولا سر آن رنگ زرد مایل به سبز دارند.
۵- جوانی دانه یا اکنه های بزرگ، سخت، دردناک (nodules) که در زیر سطح جلد قرار داشته و بشکل یک گره و برآمده میباشد.
۶- جوانی دانه یا اکنه های خیلی دردناک، چرکین (cystic lesions) که در زیر جلد قرار داشته و مانند یک کیسه خیلی کوچک چرکین میباشد.

  تداوی جوانی دانه:

تداوی جوانی  هدف از تداوی جوانی دانه یا اکنه سه چیز میباشد:

۱- کنترول کردن جوانی دانه یا اکنه
۲- جلوگیری از صدمات جلدی و بجا گذاشتن داغها و فرورفتگی در جلد
۳- جلوگیری تا حد ممکن از داغ زخمهای جوانی دانه یا اکنه تداوی جوانی دانه یا اکنه زمانی نتیجه خوب میدهد که چربی پوست کاهش ، سرعت از بین رفتن حجرات جلدی کاهش پیدا نماید ، انتانات بکتریایی تداوی و التهاب جلدی کاهش داده شود یعنی همه این چهار عامل ذکر شده، هم زمان انجام داده شود این میتود در اکثر تداوی های جوانی دانه یا اکنه های روی و سایر نقاط بدن تجویز می شود.

اگرچه در ۴ تا ۸ هفته اول نتیجه مطلوبی شاید مشاهده نشود و حتی ممکن است پیش از شروع به بهبودی، ممکن است جوانی دانه یا اکنه بدتر نیز شود واما در هر حالتی تداوی جوانی دانه یا اکنه بصورت زیر صورت میگیرد.

۱- تداوی موضعی ساده اکنه :–
این تداوی شامل استفاده از محلول ها و محصولات طبی می شوند که با کاهش دادن چربی جلد، از بین بردن بکتریاها و بهبود دفع سلول های مرده همراه بوده و سبب بهبودی اکنه می شوند. این تداوی برای اکنه های ضعیف و معتدل مفید می باشند.

۲- تداوی موضعی تجویزی اکنه :– اگر اکنه ها به تداوی های ساده موضعی جواب ندهد و بعد از استفاده از آنها بهبود نیابد، داکتر این تداوی را برای مریض در نظر میگیرد که شامل استفاده از ادویه های ترکیبی و یا طیف مختلفی ادویه ها و محلولاتی هستند که با استفاده از آنها اکنه های روی و سایر نقاط بدن بهبود می یابد.

۳- تداوی با های آنتی بیوتیک ها :– در صورتیکه اکنه از انواع معمول و شدید باشد، ممکن است دوره کوتاهی آنتی بیوتیک نیز برای مریض تجویز شود.

۴- تداوی بوسیله ایزوترتینوئین – برای تداوی اکنه های که تبدیل به کیست شده باشند، تنها تجویز آنتی بیوتیک ها کافی نیست ویا آکنه های که به تداوی های معمولی جواب نمی دهند، در آن صورت از این نوع ادویه ها استفاده می شوند. از آنجا که این ادویه ها اثرات جانبی جدی دارند، مریض باید در طول دوران استفاده از این دوا مرتبا برای کنترول نزد داکتر خویش مراجعه نماید.

۵- تجویر تابلیت های صد حاملگی :– در صورتیکه خانمها ویا دختر خانمها بی نظمی های هورمونی داشته باشند بعضی از این ادویه ها می توانند با تنظیم هورمونها در بدن در بهبودی اکنه در خانمها کمک نمایند.

۶- لیزر درمانی و نور درمانی :– در این نوع تداوی توسط اشعه لیزر به غدوات چربی ساز جلد آسیب زده شده و در نتیچه ترشح چربی کاهش پیدا مینماید. در تداوی نوردرمانی بکتریا های که باعث التهاب اکنه شده اند مورد هدف قرار داده شده و از بین برده می شوند تا اکنه ها مجال بهبودی پیدا کنند.

۷- تداوی لایه برداری یا پی لینگ نیز یکی دیگر از روش های تداوی اکنه میباشند. به همین گونه تداوی های دیگری نیز وجود دارد که نظر به نوع اکنه و شرایط و حالت مریض تجویز می شوند…..

داکتر بکتاش وفاء