توصيف روبرو

دين مقدس اسلام مسلمانان را امرمي نمايد تا صفا ، صميميت ، محبت و دوستي آنان قلبي و با اخلاص كامل باشد ، ومطابق اين اصل از محبت هاي فريبكارانه و سخنان چاپلوسانه در ظاهر پرهيز نمايند بسياري از توصيف هاي ظاهري ، مدح وستايش اشخاص در مقابل شان روي اهداف دنيوي بوده ، وگاهي هم از منافقت و دو رويي سرچشمه  ميگيرد  ، بسياري منافقان چاپلوس ميباشند ، درمقابل كسي را توصيف ميكنند ، با اودست دوستي وبرادري ميدهند ، درمجالس و محافل و ياهم در نشست هاي خاص خود شان  او را آنقدر توصِف که او را  از حد انسانيت به درجه ملايكه ها ميكشانند ، ولي به مجرد خارج شدن از مجلس و يا غيابت شخص مقابل فورا به بد گويي او دست ميزنند ،  اين چاپلوسي و مداحي داراي اضراري ميباشد كه عبارت اند از :

1-سبب زيادت  غرور و تكبردر شخص مقابل ميشود:كسانيكه شخصي را درمقابلش مدح و توصيف مينمايند،او را مغرور ميسازند، وبسياري اوقات بعضي از پادشاهان ظالم تعدادي از مداحان را آورده براي غرورو تكبر به سخنان دروغين و توصيف هاي منافقانه شان مردم را فريب ميدادند .

2- منافقت و دورويي گوينده : غالبا مردمان منافق صفت براي كسب منفعت دنيوي كسي را در مقابلش توصيف مينمايند ، و هرگاه آن شخص از مجلس خارج شد فورا به عيب گويي آن مي پردازند ، اين چنين اعمال منافقانه شايسته يك مسلمان با اخلاق نميباشد

3- اشخاص چاپلوس و مداحان دروغين كسي را به نيكي و بهتري توصيف ميكنند و اين كار بسيار قبيح و نا جايز است زيرا كسي را بالاي خداوند(جل جلاله)تزكيه نمودن كاري خوبي نيست ، انسان چي ميداند كه آيا اين شخص داراي چنين اوصاف حقيقي ميباشد ، آيا او در نزد خداوند (جل جلاله) در جمله نيكان ميباشد و يا خير ؟
در شريعت اسلامي حكم است كه هرگاه شخصي بخواهد كسي را توصيف نمايد بايد بگويد كه من در موردش چنين گمان  دارم  ، ولي و اورا بالاي خداوند (جل جلاله) تزكيه نكند ، زيرا او نميداند که اين شخص درنزد خداوند (جل جلاله) چقدر نيک و يا بد است .

به اساس اين دلايل دين مقدس اسلام چاپلوسي ومدح نمود ن ظاهري را تقبيح نموده است:حضرت مقداد رضي لله عنه )ميفرمايد که حضرت محمد(صلى الله عليه وسلم) ارشاد فرمودند:هرگاه مداحان را ببينيد درروي شان با خاک بزنيد .( بروايت مسلم ) حضرت ابي بکرة ( رضي الله عنه ) ميفرمايد که شخصي درمقابل حضرت محمد ( صلى الله عليه وسلم ) کسي را مدح نمود پيامبر( صلى الله عليه وسلم )ارشاد فرمودند :واي برتو! گردن برادرت را بريدي (اين سخن را سه مرتبه بيان داشت سپس فرمود)هرگاه کسي ازشما ميخواهد که حتما کسي را توصيف نمايد بايد بگويد که من گمان ميکنم که او چنين شخص است و خداوند(جل جلاله) خودش  چنين حسابش کند :
الا تا نشنوي مــدح سخنگوي           كه اندك مايه نفعي از تو دارد
كه گر روزي مرادش بر نياري          دوصد چندان عيوبت برشمارد
در كلستان سعدي آورده است كه : (يکي را از بزرگان بمحفلي اندر همي ستودند و در اوصا ف جميلش مبالغه ميکردند سر بر آورد و گفت من آنم که من دانم :
شخصت بچشم عالميان خوب منظرست             وزخبث با طنم سر خجلت فتاده پيش
طاووس را بنقش و نگاري که هست خلق           تحسين کنند و او خجل از پاي زشت خويش

ياداشت : اصلا مسأله چاپلوسي ومنافقت به نيت انسان تعلق ميگيرد ، وغالبا اين چاپلوسي در حضور شخصيت هاي بزرگ و قدرتمند صورت ميگيرد ، وياهم براي نيت فريبکاري و استفاده هاي شخصي از چاپلوسي کار گرفته ميشود  ولي كسانيكه زيردستان و شاگردان خود را به نيت نيک بخاطر انجام كارهاي نيك شان ، زحمت كشي در دروس ، انجام وظيفهء بشكل درست و قانوني  با الفاظ نيك ، تقديم جايزه ، و درجه هاي خوب  ، تقديرنامه و غيره تشويق نمايند كار خوب و پسنديده اسلامي است .

دردين مقدس اسلام حكم است كه هرگاه كسي را دوست داشته باشيد برايش بگوييد كه ترا دوست دارم تا صميت ، اخوت ، برادري و صفا در ميان مسلمانان بيشتر شود .

 عبدالظاهر داعی استاد پوهنحی شرعیات پوهنتون کابل.