انواع وفا
وفاداری دارای اقسام زیادی است که ما در اینجا به ذکر چندقسم مهم آن اکتفا می نماییم:
1ـ وفا با خداوند جل جلاله: در ميان خداوند و بنده اش عهد بزرگ و مقدسی و جود دارد، اين که فقط او را عبادت نمايد، و هيچ چيز را با او تعالی شريک نسازد، و از عبادت شيطان و پیروی راه وروش او اجتناب ورزد. خداوند جل جلاله مي فرمايد:« أَلَمْ أَعْهَدْ إِلَيْكُمْ يَا بَنِي آدَمَ أَن لَّا تَعْبُدُوا الشَّيْطَانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ»[ يس: ٦٠ ] یعنی:« اى فرزندان آدم مگر با شما عهد نكرده بودم كه شيطان را مپرستيد؛ زيرا وى دشمن آشكار شماست ».
2ـ وفا به عهد و پيمان: اسلام به احترام عهد و پيمان و اجراي شروط متفقه توصيه ميکند، رسول الله ـ صلي الله عليه و سلم ـ مي فرمايد: (الْمُسْلِمُونَ عِنْدَ شُرُوطِهِمْ) مسلمانها بر شرطهاي خويش پاي بند هستند. (بخاري). از همین روی بود که پیامبر ـ صلی الله علیه وسلم ـ در تمام پیمانهایی که با مخالفین خود می بست آن را کاملا مرعی می داشت، مثلا زمانی که در حدیبیه با سران مکه صلح نمود به تمام شروط صلح پابند ماند، تا آن که مشرکین خود خلاف ورزی کردند وآن گاه بود که به فتح مکه اقدام کردند.
3ـ وفا در ترازو و پيمانه: مسلمان در وزن کردن باید و فادار بوده و آن را کم نکند؛ زيرا خداوند فرموده است:« وَيَا قَوْمِ أَوْفُواْ الْمِكْيَالَ وَالْمِيزَانَ بِالْقِسْطِ وَلاَ تَبْخَسُواْ النَّاسَ أَشْيَاءهُمْ وَلاَ تَعْثَوْاْ فِي الأَرْضِ مُفْسِدِينَ »[ هود: ٨٥] یعنی:« و اى قوم من، پيمانه و ترازو را به كمال عدالت بدهيد و حقوق مردم را كم مدهيد و در زمين به فساد سر برمداريد».
4ـ وفا به نذر: مسلمان به نذر خود وفادار می باشد در صورتي که اين نذر در کار هاي خير باشد، و در غير آن و فاداري به آن جواز ندارد. خداوند متعال در وصف بندگان خداوند و نیکو کاران می فرماید« يُوفُونَ بِالنَّذْرِ وَيَخَافُونَ يَوْمًا كَانَ شَرُّهُ مُسْتَطِيرًا» [ الإنسان: 7]یعنی:« [همان بندگانى كه] به نذر خود وفا مىكردند و از روزى كه گزند آن فراگيرنده است مىترسيدند».
5ـ وفا به وعده: مسلمان به وعدۀ خود و فا نموده و خلاف آن، عمل نمي نمايد، چون مي داند که خلاف ورزي از وعده، و زيرپا نهادن آن، از خصلتهاي منافقين است چنانچه آن حضرت ـ صلي الله عليه وسلم ـ مي فرمايد: (آيَةُ الْمُنَافِقِ ثَلَاثٌ إِذَا حَدَّثَ كَذَبَ وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ وَإِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ » یعنی:« نشانه هاي منافق سه چيز است: هرگاه سخن زند دروغ مي گويد، و اگر با کسي وعده نمايد خلاف ورزي مي کند، و اگر برايش امانتی سپرده شود خيانت ميکند»[ متفق عليه]