
په اسلام کې د ښځې آزادی
اسلام د ښځو لپاره ځانګړي حقوق او د ژوند په بیلابیلو برخو کې ځانګړي موقعیتونه ټاکلي دي. په اسلام کې د ښځو آزادی یوازې په دې نه ده چې دوی له ټولنیزو مسئولیتونو څخه آزاد شي، بلکې په حقیقت کې اسلام د ښځو لپاره د آزادۍ یوه داسې مفکوره وړاندې کوي چې دوی ته یې په خپل کور، ټولنه او ټولنیز ژوند کې مهمه ونډه ورکوي، په داسې حال کې چې د هغوی کرامت او عزت خوندي پاتې شي.
اسلام د ښځو لپاره هغه ازادي وړاندې کوي چې نه یوازې د دوی د فردي ژوند احترام کوي، بلکې د ټولنې لپاره هم مثبت اغیزې لري. په دې توګه، د اسلام پر بنسټ د ښځو آزادي یوازې د هغوی په شخصي ژوند پورې محدود نه ده، بلکې دا د ټولنې د پرمختګ، د ښو اخلاقو او د فردي مسوولیتونو په لور هم یو ګام دی.
۱. اسلام او د ښځو حقوق
اسلام د ښځو لپاره هغه حقوق چې دوی په پخوانیو ټولنو کې نه درلودل، ورکړي. ښځې په اسلام کې د ټولو حقوقو لپاره برابرې دي لکه:
-
حق تعلیم: اسلام د ښځو لپاره د زده کړې او پوهې اخیستو حق ورکوي. د پېغمبر صلی الله علیه وسلم په حدیث کې راغلي دي چې: «د هر مسلمان، که نر او که ښځه، لپاره د علم غوښتنه فرض ده.»
-
حق کار: ښځې په اسلام کې د خپل ځان لپاره کار کولو او د عاید ترلاسه کولو حق لري. هغوی کولی شي په خپل ډول کار وکړي، که چېرې دا کار د دیني او ټولنیزو ارزښتونو سره سم وي.
-
حق انتخاب: ښځه د خپل ژوند شریکه (شوهر) انتخابولو حق لري. اسلام ښځو ته د واده د انتخاب بشپړ حق ورکړی دی.
۲. د ښځو کرامت او عزت
اسلام د ښځو کرامت ته خورا زیات ارزښت ورکوي. د قرآن او سنتو په اساس، ښځې باید د عزت او درناوي سره ودرول شي. د قرآن مبارکه کتاب په ګڼو ځایونو کې د ښځو د حقوقو په اړه روښانه احکام لري، او پیغمبر صلی الله علیه وسلم هم تل ښځو ته په درناوي او عزت سره چلند کولو ته اهمیت ورکړی دی.
۳. د ښځو د ازادۍ حدود
په اسلام کې ازادي یو ځانګړی مفهوم لري. په اسلام کې ازادي یعنې هغه آزادي نه ده چې په کې انسان د خپل دین، اخلاقو او ټولنیزو ارزښتونو څخه غافل شي. اسلام ښځو ته د آزادۍ ډاډ ورکوي، خو د دې آزادۍ د حدودو تعریف د دیني اصولو، اخلاقو او ټولنیزو قوانینو په چوکاټ کې دی. د ښځو آزادي باید د ټولنې د امن او روغبړ په اړه مسؤلیت لرونکی وي.
۴. د ښځو په اسلام کې ځای
اسلام ښځو ته د کورنۍ په جوړولو، اولادونو ته د تعلیم ورکولو، د خانداني اړیکو په پیاوړتیا او د ټولنې په پرمختګ کې یوه مهمه ونډه ورکوي. د ښځې ځای یوازې د کورنۍ د مادې تأمینولو کې نه دی، بلکې هغه یو فعال غړی دی چې په ټولنیزو، اقتصادي، او سیاسي چارو کې هم برخه اخیستلای شي. د اسلام په تاریخ کې د ښځو ډېرې مشهوره شخصیتونه شتون لري چې د علم، سیاست، او ټولنیز خدمتونو په برخه کې یې مهمه ونډه لرله.
۵. اسلام او د ښځو د ازادۍ توازن
په اسلام کې د ښځې ازادي یوازې هغه مهال ممکنه ده کله چې دا ازادي د ټولنیزو اصولو او د دیني احکامو سره سم وي. اسلام د ښځو لپاره د دوی شخصیت، عزت او کرامت ته زیات ارزښت ورکوي، او په دې توګه ښځه د ټولنې یوه مهمه او محترمه برخه ده. اسلام د ښځو په ازادي کې د توازن پیژندنه کوي، ترڅو هغوی د خپلې آزادۍ څخه په سم لاره ګټه واخلي.
۶. اسلام او د ښځو د ټولنیزو رولونو ملاتړ
اسلام د ښځو لپاره نه یوازې د فردي آزادیو حقونه تعریف کړي، بلکې د هغوی په ټولنیز رول کې هم پراخه برخه ورکوي. د قرآن او حدیث له مخې، ښځې د کورنۍ او ټولنې په جوړولو کې مهمه ونډه لري. ښځه د یوه ښه مور، یوې غوره همسرې، او یو کارګرې ښځې په توګه د خپل ټولنې په پرمختګ کې برخه اخلي.
په دې لړ کې، اسلام د ښځو لپاره ځانګړې وظایف او مسوولیتونه ټاکلي، په داسې حال کې چې هغوی ته د ښه ژوند او د خپلو حقونو د ترلاسه کولو فرصتونه هم ورکړي دي. ښځه کولی شي په خپله مسلکي برخه کې هم پرمختګ وکړي، خو د دې لپاره باید د ټولنیز او دیني حدودو په چوکاټ کې خپلې هڅې وکړي.
۷. اسلام د ښځو لپاره د پوهاوي وده ورکوي
اسلام د ښځو تعلیم او پوهه ته زیات اهمیت ورکوي. د اسلام د لومړي پېغمبر صلی الله علیه وسلم یوه مشهوره وینا دا ده چې «د علم طلب پر هر مسلمان فرض دی، که نر او که ښځه». دغه وینا د ښځو لپاره د تعلیم او پوهاوي حق ته اشاره کوي. په اسلام کې د ښځو تعلیم نه یوازې د هغوی فردي پرمختګ لپاره اړین ګڼل کیږي، بلکه د ټولنې پرمختګ لپاره هم ډېر مهم دی. د ښځو پوهنه او تعلیم د ټولنې د جوړولو او له ستونزو سره د مقابلې لپاره یوه حیاتي برخه ده.
۸. اسلام او د ښځو د اقتصادي استقلال ملاتړ
اسلام ښځو ته د اقتصادي خپلواکۍ حق ورکړی دی. د اسلام په بنسټ کې ښځه حق لري چې خپل مال ولري، تجارت وکړي او د خپلو عایداتو څخه ګټه پورته کړي. ښځه کولی شي د خپل ځان لپاره عاید پیدا کړي، که هغه د یوې مسلکي دندې له لارې وي یا د تجارت له لارې. اسلام د ښځو اقتصادي خپلواکي ته پراخه زمینه برابروي، او دا د هغوی د ټولنیز موقف او خپلواکې په وړاندې د یو مهم ګام په توګه ارزول کیږي.
۹. اسلام او د ښځو د امنیت تضمین
اسلام د ښځو د امنیت او عزت ساتلو ته ځانګړې توجه کړې ده. د اسلام له نظره، د ښځو د عزت او کرامت په وړاندې هر ډول تېری، ظلم او سپکاوی د ټولو مسلمانانو لپاره حرام او ناپسند دی. اسلام د ښځو د امنیت ساتلو لپاره ځانګړي قوانینو وضع کړي دي، لکه د دوی د حقوقو په اړه د مختلفو احکامو رامنځته کول چې د ښځو د فزیکي، رواني او اجتماعي امنیت خوندي کولو لپاره ګام اخلي.
د قرآن مبارک کتاب او د پیغمبر صلی الله علیه وسلم د سنتو مطابق، ښځه باید د ټولنې په هر اړخ کې درناوی شي، او هغه دې ته اړ نه شي چې د خپلې ښځینۍ له امله د ظلم او تېري ښکار شي. دا د ټولنیز انصاف او د ښځو د حقوقو یوه بنسټیزه برخه ده.
د اسلام د ښځو لپاره عمومي نظر
اسلام د ښځو د ازادۍ په اړه یوه متوازنه او د احترام لاره تعقیبوي. په اسلام کې د ښځو لپاره ازادي د ټولنیز، اقتصادي، او کلتوري د هغو حدودو تر چوکاټ لاندې ده چې د ټولنې د سولې او پرمختګ لپاره اړین دي. اسلام د ښځو لپاره داسې یو سیسټم وړاندې کوي چې په کې د دوی شخصیت، عزت، حقوق، او آزادي د ټولو ځانوړتیاوو سره سره خوندي کیږي.
د ښځو د حقونو په اړه اسلام بې ساری نظر وړاندې کوي، چې نه یوازې د دوی د فردي پرمختګ او ازادۍ په اړه فکر کوي، بلکې د ټولنې په ښه والي او پرمختګ کې هم برخه اخلي. اسلام د ښځو د شخصیت او کرامت خوندي کولو لپاره یو داسې جوړښت وړاندې کوي چې ټولنه د هر اړخیزې عدالت او برابري په لور لارښونه کوي.
په اسلام کې د ښځو ازادي هغه آزادي نه ده چې د اخلاقي، ټولنیز او دیني اصولو خلاف وي. بلکه، اسلام د ښځو لپاره یوه داسې آزادي وړاندې کوي چې د دوی کرامت، عزت او شخصیت خوندي کوي. د ښځو حقوق او آزادي د اسلام په بنسټ کې مهمې برخې دي چې د ښځو لپاره یو باعزته او محترم ژوند تضمینوي. اسلام د ښځو د ازادۍ لپاره یو پراخ او متوازن سیستم وړاندې کوي چې د ټولنې، کورنۍ او فرد لپاره مفید او ګټور وي.