توانایی جذب دیگران موضوعی ایست که شخصیت داعی با وجود آن کامل میشود و از نیاز های راه دعوت به شمار می آید حتی تا جایی که ممکن است دعوت با آن سیر و ادامه پیدا کند، توانایی های انسان را شامل شده و آنها را به کار اندازد.

راه دعوت راه طولانی است دعوتی که مردم را متنفر میکند و در جذب افراد سختی و خستگی را به خود راه نمی دهد کامیابی بر وی نوشته نخواهد شد چگونه موفق شود در حالیکه از چشم ارزش افتاده و به نزد مردم پست و فرومایه است

جذب دیگران:

یعنی توانایی صاحب دعوت ( داعی ) در جذب مردم و پیوست دادن شان به کشتی دعوت، داعی موفق و کامیاب، توانا است که دعوت و فکره خویش را به مردم رسانده با وجود اختلاف سرشت شان در بین شان موثر واقع شود.
کسی که در کاروان دعوت قرار داشته و توانایی حد اقل جذب دیگران را ندارد نه تنها که از احتواء مردم به دعوتش عاجز مانده بلکه به دعوت، ناپسند واقع شده و دعوت را به تنگی و سختی رو برو می سازد زیرا هدف اساسی شامل کردن دیگران به دعوت این است که با دعوت به دشمنی نپرداخته و آن را در زندگی خویش کنار نگذارند

بناء شخص به هر درجه از توان برسد و امکانات زیادی را به دست داشته باشد نمی تواند که به این پایگاه و مرتبه برسد جز اینکه دل های دیگران را جذب خود کرده و محبت شان را به دست بیاورد.

پس چگونه دیگران را دوست داشته باشیم و به قلب های شان راه پیدا کنیم تا آغازی برای جذب و شامل کردن شان به شکل کامل در پروسه ی دعوت باشد؟
هر دعوتگر آرزو دارد تا بهره ی از حب دیگران را به دست بیاورد اما باید گفت هر آرزوی که می کنیم در یافتن آن مشکل است و هنگامی به آرزوی خود به شکل کامل خواهیم رسید که میل حقیقی و صادقانه ی رسیدن به قلوب و نفوس دیگران در ما موجود باشد و سپس به خاطر رسیدن و تحقق این هدف به وسایلی روی آوریم که قرار ذیل است

چگونه دوستی دیگران را به دست آوریم؟

1- شناخت کامل دیگران
در هنگام ملاقات با برادرانت معرفی کامل از ایکشان به دست آور، اگر چه که او از توطالب آن نباشد این وصیت است که امام شهید حسن البناء در رابطه با معایشت و همزیستی روی آن تاکید دارد تا اینکه همه در بوته ی اخوت، انس و تقرب ذوب شوند و این مهم در میان افرادی که با یکدیگر تعارف و شناسایی ندارند به وجود نخواهد آمد. مگر چگونه می شود به انسانی تقرب جست که آشنا نیستی که چه چیز اورا در تنگنا و چه چیز باعث فرحت او می شود چه چیز او را خوشحال و چه چیز او را ناراحت و سرگردان میسازد. بدون شک تعارف با این خصوصیات ما را کمک می کند تا با طبیعت های دیگران برخورد خوبی داشته باشیم.

2 خود را از دیگران بالاتر نشماریم
از دیگر چیزهای که باعث نفرت همسالان و نزدیکان از یکدیگر می شود همانا تلاش در دخالت کردن در موضوعاتی است که در نزد شخص از موضوعات سری و خصوصی به شمار می رود کوشیدن در داو طلب شدن و شناخت حاصل کردن به مشکلات شخص و شروع کردن به نصیحت وی نیز از همین دسته است. بنابر این لازم است که از این نوع تصرفات فاصله گرفت و در امور شخصی دیگران دست اندازی و دخالت نکرد تا اینکه از وی خواسته شود.

3- کنار گذاشتن انتقاد زیاد
نقد کردن بیش از حد اطرافیان و آشنایان در بدست آوردن دوستی، محبت وعلاقه شان تاثیر منفی دارد زیرا کسی که مورد انتقاد قرار می گیرد خودش را در مقام دفاع قرار داده و با تمام قوت خویش می کوشد که درست بودن خودش و اشتباه دیگران را ثابت سازد پس همانا نقد زیاد، بزرگی و شان شان را مورد جرح قرار داده و در مقابل کسی که به نقدشان می پردازد احساس منفی در ایشان به تحرک می آید.

4- معامله ورفتار پسسندیده با دیگران
دوستی یعنی بخشش در قدم اول و سپس درویدن. کسی که در تعامل خویش با دیگران بد بوده و بزرگی شان را رعایت نمیکند و به تقدیر شخصیت شان نمی پردازد و سپس انتظار دارد که دیگران وی را دوست داشته و به خود نزدیک سازند بدون شک خطا رفته است. به خاطر درک اهمیت این مسئله خوب است که خود را مورد سوال قرار دهیم که ای نفس! آیا تا به حال مظلوم و ستمدیده ی را کمک کردی؟ آیا به امداد و یاری مصیبت زده ای رسیده ای؟ آیا بر انسان تنگ دست و درویش آسان گرفته ای؟
سپس بکوش تا حادثه ی غم انگیز و دشواری که به تو روی آوره بود بیاد بیاوری که چقدر نیاز به کمک دیگران داشتی. احساس وشعورت را در برابر کسانی که در این حادثه با تو غمخواری کردند بیاد آور. همانا بدون شک انگیزه های محبت، مودت و تقدیردرانسان همیشه باکسی همراه است که نیکی وی به ما رسیده یا در وقت محنت و سختی در پهلوی ما قرار گرفته است.

5- اجتناب از غیبت
هر انسان مزایا و مشکلاتی دارد نکته های منفی و مثبت در هر انسان وجود دارد، در روی زمین انسانی یافت نمی شود که منزه از تمام عیوب باشد به زبان آوردن سخن سوء از دیگران اثر زشت و ناگواری بر نقش دوستی به جا می گذارد و اعتماد را در بین دوستان متزلزل می سازد، و می ترسند سخنی را به زبان بیاورند مبادا که رای و نظر توبا نظریات ایشان متفاوت بوده و ایشان را به زشتی یاد کنی چنانچه دیگران را به جلو شان به بدی ذکر میکردی.

6- پذیرش التماس
پیامبر صلی الله علیه وسلم برای ما آموختند که خواهش وعذر برادران مومن خویش را بپذیریم.
بدون شک از روش های که دعوت گر را در جذب دیگران و به دست آوردن محبت شان کمک می کند و آن چیزی که ثمره ی خوبی برای دعوت در پی دارد پذیرفتن عذرهای برادران است در نظر گرفتن این مهم احساسات دوستی و محبت را در قلوب ونفوس دیگران زنده می کند زیرا ما عذر و درخواست شان را پذیرفتیم و با ایشان نه از جهت نظر خود بلکه با دیدخودشان وطبقی که می خواستند تعامل کردیم.

7- چهره بشاش داشتن
پیامبر صلی الله علیه وسلم این چنین ما را آموزش میدهند: “تبسمك في وجه أخيك صدقة” لبخندت به چهره برادرت برای تو صدقه محسوب می شود.
“لا تحقرن من المعروف شيئًا ولو أن تلقى أخاك بوجه طلق”.. هيچ کار خوب و پسنديده را حقير مشماريد، هر چند با برادرت به چهرهء گشاده روبرو شوي.
بدون شک تروش رویی سبب فوری نفرت دیگران، استعداء و پخش روحیه ترس و خوف در قلوب دیگران می شود.

روی همین ملحوظ کسی که میخواهد محبت و رفاقت دیگران را به دست بیاورد بر وی لازم است که در فکر و آهنگ خود و ملاقات با دیگران توازن به وجود بیاورد و در ملاقات خود با ایشان روحیه ی برتری طلبی را کنار بگذارد.

گروهی از بشر هستند گمان شان بر این است که چهره در هم کشیدن و رو تروش کردن رایج، در حقیقت به نمایش گذاشتن قوت شخصیت بوده و ضرورتی است تا اینکه دیگران به دیده ی احترام به وی بنگرند اما واقعیت غیر این است.
کسی که خواهان جلب دوستی دیگران است بر وی لازم است که چهره ی خود را با لبخند پهناوری مزین و پر کند.

بدون شک اگر ما این وسایل را روی هم قرار دهیم و به قلوب دیگران راه بیابیم به زودی افرادی را بدست خواهیم آورد و ایشان را به بهترین شکل آماده و جذب خواهیم نمود تا اینکه از رجال فکر و اندیشه شده و از جمله ی بر افراشته کنندگان لواء فکر و اندیشه باشند.

بقلم: عبد الصمد الفقي
مترجم: عبدالملک فاضلی