
سرخکان چيست؟
اين بيمارى يکى از اسباب عمده مرگ و مير در ميان اطفال بشمار ميرود که توسط تزریق واکسين ضد سرخکان از آن جلوگيرى به عمل آمده ميتوانيد. بيشترين مرگ و مير سرخکان از سبب اختلاطات این مرض میباشد که شامل: کورى، التهاب يا آبسه دماغ، اسهال شديد و کمبود آب، التهابات گوش و سينه و بغل هستند.
سرخکان چگونه شيوع مى يابد؟
در میان اطفال. به راحتی از شخصی به شخص دیگر سرایت میکند. ويروس سرخکان در قطرات و افرازاتی موجود میباشد که از بينى و دهن يک شخص مصاب, هنگام سرفه و يا عطسه زدن خارج ميشود.اين بيمارى هنگام سرايت میکند که شخص ديگر اين قطره ها را تنفس و یا از غذاهای ملوث شده توسط این ویروس استفاده نمایند و يا سطوحی را لمس کنند که اين قطره ها در آنجا وجود داشته باشد. این مرض اکثراً درمیان کسانی دیده میشود که واکسین نشده باشند. وقتی کسی واکسین سرخکان را گرفته باشد به این مرض ندرتاً مصاب میشوند .
اعراض و علايم مرض سرخکان چيست؟
نخستين علامه سرخکان اکثراً داشتن تب بلند است که ضم آن اعراض و علائم دیگر آن شامل حالات ذیل میباشد :
• بخارات ( اندفاعات ) جلدی
• سرفه
• افرازات بینی
• سرخی چشم
اولین نشانه این مرض تب بلند است که همراه با آبریزی بینی، سرفه، اندفاعات جلدی، سرخی و چرک گرفتن چشمان درهنگام صبح واندفاعات جلدی ایکه بعد از سه یا چهار روز تب، در روی جلد مریض دیده میشود که اکثراً از پشت گوش و یا ازصورت شروع میشود و آهسته آهسته در مدت دو یا سه روز، در پاها تظاهر مینماید. در برخی واقعات استثنایی کسانیکه واکسین سرخکان را گرفته باشند، باز هم میتوانند مبتلا به این مرض شوند یعنی اینکه بدن معافیت را درمقابل این مرض، کسب نمی کند. تطبیق واکسین سرخکان در دو دوره (سن 9 ماهگی و 18 ماهگی ) تطبیق میگردد و بدن درمقابل این مرض معافیت کسب نموده و طفل را از مصاب شدن به این مرض وقایه می نماید.
کسی که یکبار به این مرض مبتلا شده باشد دیگر هیچگاه به این مرض مبتلا نمیشود. سرخکان بیشتر اطفال زیر سن پنج سال را مصاب میسازد و در اکثر کشورها، سبب عمده مرگ و میر اطفال را از سبب سوء تغذی و سینه بغل تشکیل میدهد. این مرض در بزرگسالان هم دیده شده مخصوصاً کسانی که معافیت بدنشان پایین بوده. بخصوص مریضانی که دوای ضد سرطان را اخذ می نمایند، و کسانی که مبتلا به اچ آی وی ( ایدز) باشد نیز مصاب میگردند .
از سبب اینکه سرخکان یک مرض ساری است بخصوص در چهار روز قبل از ظاهر شدن اندفاعات جلدی (بخارها) و پنج روز بعد از آن. یعنی در جریان 9 روز سرایت میکند. درین نه روز طفل باید در اطاق جداگانه باشد و تماس با او هم کمتر باشد. اکثر والدین، طفل را پرهیز میدهند که این یک عمل بجا نمیباشد چون خود سرخکان، اشتها را بسیار کم می سازد، معافیت را پایین می آورد و طفل را ناتوان میسازد و وقتی اشتها کم باشد و در کنار آن به طفل، پرهیز داده شود سوء تغذی را به بار می آورد که یکی از اختلاطات عمده سرخکان همین سوء تغذی است. پس در وقت سرخکان طفل باید درخانه گرم و با هوای مرطوب باشد، مایعات زیاد برایش داده شود و غذاهای مقوی نیز به آنها خورانده شود.
واکسین سرخکان باید در سن 9 ماهگی تطبیق شود چون اکثر اطفالی که از شیرمادر تغذیه می شوند مادرشان سرخکان را سپری کرده و پیش مادرشان معافیت به وجود آمده که شیر مادرالی سن 9 ماهگی طفل را از مصاب شدن به سرخکان نجات میدهد و به همین دلیل اطفالی که با شیر مادر تغذیه میشوند کمتر مصاب به سرخکان می شوند تا اطفالی که شیرمادر نمی خورند اما اطفالی که شیرمادرشان را نمی خورند می توانند در سنین پائینتر از نه ماهگی مبتلا به سرخکان شوند.
تداوی:
تداوى خاصی براى مرض سرخکان وجود ندارد. ماهرین امور صحی جهت تسکين تب و درد – استراحت و تداوى اعراض اين مرض را توصيه ميکنند. اگر اين مرض مزمن نباشد، علايم آن معمولاً بين 7 تا 14 روز از بين ميرود. براى تداوى اين ويروس ها ضرور نيست که از انتى بيوتيک (ادويه ضد ميکروب) استفاده نمائيد، اما براى اطفال مبتلا به سرخکان بايد دو خوراک ويتامين اِى (A) داده شود. اين کار میتواند از آسيب به چشم و کورى جلوگيرى نمايد. این مرض اگر درست مراقبت نشود اختلاطی شده ( مانند سینه بغل، اسهال، عدم کفایه قلبی و سوء تغذی ) نیاز به تداوی احساس میگردد.
پیام های صحی :
• وقایه بهتر از تداوی است. پس باید تمام اطفال در سنین9 ماهگی و 18 ماهگی واکسین ضد سرخکان شوند تا از مبتلا شدن به این مرض جلوگیری شود.
• شیرمادر بهترین غذا برای کودک است. زیرا شیرمادر یک فاکتور محافظوی درمقابل بسیاری از مرضها، مخصوصاً سرخکان است که کودک را میتواند تا 9 ماه در برابر این مرض وقایه کند.
• باید حفظ الصحه شخصی و محیطی رعایت گردد.
• در صورت بروز علایمی چون تب بلند، آب ریزش بینی، سرفه های خشک، سرخی چشم، بخارهای جلدی (اندفاعات) به داکتر مراجعه گردد.
• از تداوی های خودسرانه پرهیز صورت گیرد
داکتر بکتاش وفاء