د نړۍ لوی سمندرونه
د مديترانې سمندر چې په جنوب او شمال کې د اروپا او افريقا تر منځ پروت دی له تخنيکي پلوه د شمالي اټلانټيک سمندر یوه برخه ده. د ګيبرالتر تنګه د مديترانې سمندر له شمالي اټلانټیک سمندر سره نښلوي. څرنګه چې د اوبو دا لویه برخه وچې چاپیره کړې او له شمالي اټلانټيک سمندر څخه جلا شوی دی، د نورو سمندرونو په څیر جذر و مد نه لري. د مديترانې سمندر د اوبو د مالګينتوب کچه او يا په دې اوبو کې د مالګې مقدار د اټلانټيک سمندر له پرانستې برخې سره توپیر لري. په داسې حال کې چې اټلانټيک سمندر شنې اوبه لري، د مديترانې سمندر د ژورو آبي اوبو لپاره مشهور دی.
شمالي سمندر هم د اټلانټيک سمندر يوه برخه ده. شمالي سمندر د لويې برتانیې د وچې په ختیځ کې پروت او د اروپا له لويديځ ساحله پورې امتداد لري چې سکنډينويايي هیوادونه لکه ناروې، سويډن، ډنمارک او ورسره د جرمني، هالند او بلجيم هیوادونه پکې پراته دي. څرنګه چې شمالي سمندر د اروپايي لویې وچې په طاق کې پروت دی له دې کبله ۳۰۰ فوټه منځنی ژوروالی لري. د شمالي سمندر د کب نيولو تر ټولو لويه سيمه يوازې تر ۵۰ – ۱۰۰ فوټه ژوره ده. په دې برخه کې سطحي اوبو او د باد زياتوالي، شمالي سمندر د اوبو پر يوه نه اټکل کيدونکې تړانګه بدل کړی دی. د شمالي سمندر طوفانونه او د سمندر د سطحې لوړوالی زیاتره وخت اروپايي ساحل ځپي. د تيلو د راويستلو ګڼ شرکتونه د شمالي سمندر د اوبو لاندې د لوړ کيفيت تيلو د زیرمو د موجوديت له کبله په دې سمندر کې کيندنې کوي.
د اټلانټيک سمندر په لويديځه خوا کې د کاريب سمندر موقيعيت لري چې د جنوب له خوا يې شمالي او جنوبي امریکا، لويديځ له خوا يې مرکزي امريکا، او د شمال او ختيځ لورته يې د ويسټ انډيز [غرب الهند] اتشفشاني ټاپوګان پراته دي. د کيوبا ټاپو چې د فلوريډا له پولې ۹۰ ميله هاخوا پروت دی د کاريب سمندر په شمالي غاړه کې ټاپو جوړوي. کاريب د نړۍ تر ټولو لويه سمندريزه حوضه بلل کيږي. د کاريب په سمندر کې تر ټولو ژوره نقطه ۲۵۰۰۰ فوټه ژوروالی لري او په کيمان ژوره کې موقيعیت لري چې د جميکا او کيوبا د ټاپوګانو په منځ کې ده. په ټول اټلانټيک سمندر کې تر ټولو ژوره نقطه د کاريب ټاپو په ختيځ کې د پيرټو ريکو ژوره Puerto Rico Trench ده چې د کاريب او اټلانټيک سمندر تر منځ پوله کې پرته ده. دا ژوره ۵۰۰ ميله اوږده او ۲۸۰۰۰ فوټه ژوره ده چې ۵.۳ ميله ته رسيږي. د کاريب سمندر د استوا لاندې اقليم لري او د شمالي نيمې کورې د ژمي په میاشتو کې د سيالانیانو د خوښې ځای دی.
دا ټول سمندرونه د مالګينو اوبو يو لوی پيکر جوړوي چې له هرې خوا او يا يې په زياتره خواو کې د وچې له خوا احاطه شوی دی. په بله وينا سمندر د مالګینو اوبو هغه پیکر دی چې د يوه نه يوه بحر برخه بلل کیږي. د سرګاسو سمندر د چاپیره سمندرونو د جذر مد له خوا احاطه شوی چې له دې سمندر سره د نورو سمندرونو د اوبو د يو ځای کیدو مخنیوی کوي. له دې کبله دا سمندر د چاپیره سمندرونو د اوبو په پرتله ډیر مالګين دی. د سرګاسو سمندر هغه سیمه ده چې د لاندې بحرونو د جذر و مد له خوا احاطه شوی دی: د ميکسيکو خليج، د شمالي اټلانټيک سمندر جذر و مد، د کناري سمندر جذر و مد او شمالي اټلانټيک سمندر استوايي جذر و مد په کې شامل دي. د یوه سمندر جذر و مد يوه ټاکلي مسير ته د سمندر د اوبو حرکت دی چې د سمندر په منځ کې د سيند په څیر بهيږي. د سرګاسو سمندر د خپلو ژورو آبي رنګه اوبو او د Seaweed په نامه يو ډول بحري ګياه د شتون له کبله مشهور دی.
