در آواني كه شيخ احمد ديدات در بستر بيماري طولاني و واپسينش خوابيده بود، نمونه ي ديگري براي مناظره و محاضره در موضوع مقارنه ي اديان در زادگاهش «هند» پديدار گرديد، وي رحمه الله هنوز جان به جان آفرين تسليم ننموده بود كه آفتاب دیگری (دکتور ذاكر نايك) در آسمان مناظره، محاضره و دعوت درخشيدن گرفت و با استفاده از وسايل جهاني شدن رسانه اي پيشرفته همچون انترنيت و شبكه هاي ماهواره اي دست به اقداماتي زد كه استادش به آنان دست نيافته بود.

ذاكر نايیك كيست؟

دكتور ذاكر نایيك (Zakir Naik) كه در 18 اكتوبر 1965م  به دنيا آمد سخنور و نويسنده ي هندي مسلمان است كه در  موضوع اسلام و مقارنه ي اديان مهارت خاص دارد، وي سند طبابت و جراحي خود را از  ولايت مهاراشترا كه در ساحل غربي هند موقعيت دارد به دست آورد، اما از سال 1991 در ميدان دعوت اسلامي و مقارنه ي اديان به گونه نيمه وقت آغاز به فعاليت نمود، براي چند سال شغل طبابت را نيز به پيش مي برد، تا اين كه در سال 1997 تصميم گرفت تا كاملاً خود را براي دعوت متفرغ سازد.
ذاكر نايیك در راستاي هدفش از فعاليت در اين مجال مي گويد: وي در تلاش است تا اساسات بزرگ اسلام را در لباس عصري زنده سازد.
وي موسس و ریيس موسسه ي تحقيقات اسلاميIslamic Research Foundation – IRF نيز مي باشد، اين موسسه بدون  هدف مادي راه اندازي شده و صاحب امتياز شبكه ماهواره اي صلح (Peace TV ) كه از بمبئي هند نشرات دارد، نيز مي باشد، جاي كه دكتور ذاكر تولد يافت و سپس به مدرسه سان بيتر عالي در همان شهر شامل شد و بعد، وارد فاكولته شد تا رشته ی طبابت ر ا در دانشگاه بمبئي به پيش برد، دكتور ذاكر اظهار مي دارد: وي از شيخ احمد ديدات كه چهل سال در مجال دعوت و مقارنه اي اديان فعاليت داشت متأثر بوده است، وي بودكه به نايیك لقب (بالاتر از ديدات) داد. و برايش هديه ي خاطره گونه را اعطا نمود و اين عبارت را بر آن قرار داد: «اي فرزندم… الحمد لله تو طي چهار سال به مواردي دست يافتي كه من در چهل سال به آن دست نيافتم«.

دكتور نایيك مي گويد: هدف وي تركيز بر جوانان مسلماني است كه از نسبت شان به اسلام اظهار شرمنده گي مي نمايند، به اين ديد كه اسلام وقتش گذشته است. وي واجب هر مسلمان مي داند تا در مورد مفاهيم نادرستي كه پيرامون اسلام از طرف  رسانه هاي غربي مطرح مي شود به ويژه بعد از حملات 11 سپبتامبر آگاهي كامل داشته باشد تا به مصاف آن برود، به همين دليل وي تمام زنده گي خود را وقف سخنراني و تاليف در باره ي اسلام و مقارنه ي اديان نموده تا شبهاتي كه به اسلام برچسب زده مي شود، را از بين ببرد. همچنان كه برخي از مقالاتش در مجلات هندي مثل (صداي اسلام)«Islamic Voice» به نشر مي رسد.

در باره ي فعاليت هاي ذكر شده دكتور نایيك؛ محقق جامعه شناس دنماركي (توماس بلوم هانسن) كه در هند اقامت دارد چنين اظهار نظر مي نمايد: «روشي كه ذاكر نايیك درصحبت هاي خود در پيش گرفته است كه با زبان هاي مختلف مسلمان ها و غير مسلمانان را به طور مساويانه مورد خطاب قرار مي دهد؛ وي را در ميان هر دو طيف چهره ی مردمي بزرگي بخشيده است، دركنار اين كه به طور مستقيم هم زمان صدها و هزاران نفر را مورد خطاب قرار مي دهد كست هاي ويديويي، ال سي دي و دي وي دي مناظره-ها و سخنراني هاي وي به پيمانه ي وسيعي از طريق شبكه هاي خانه گي به همسايه هاي مسلمانان در بمبئي پخش مي رسد، به همين ترتيب موضوعاتي همچون اسلام و علم جديد، اسلام و مسيحيت و اسلام و سيكولاريزم، از طريق شبكه ي ماهواره اي صلحPeace TV  به نشر مي رسد.
ذاكر نايیك تنها به صحبت و سخنراني بسنده ننموده بلكه تاليفاتي نيز داشته است از جمله مي توان به: 20 سوال مشهور غير مسلمانان، مفهوم اله در اديان بزرگ، قرآن و علم جديد و… اشاره نمود».

حركت ديداتي در لباس زمان:

دكتور ذاكر نایيك تنها ممثل شخص خود نيست، بلكه ممثل حركتي است كه مجموعه یي از موسسات، جمع زيادي از شاگردان ذكور و اناث خورد سال و بزرگ سال را با خود دارد كه فعاليت هاي اين موسسات در كنار كار رسانه اي به آموزش، تنظيم دروس، سخنراني و مناظره در تعدادي از شهرهاي جهان مصروف اند (بيش از 1200 خطبه، سخنراني و مناظره را تا اكنون دست آورد داشته اند)، در اين منظومه، موسسه ي تحقيقات اسلامي تأسيس يافته ي سال 1991 را با خود دارد كه با استفاده از تكنولوژي جديد به تقديم و فهم اسلام به بهترين شيوه با الهام از قرآن و سنت و با استناد به منطق و حقايق علم جديد مي پردازد، شبكه ماهواره اي صلح، سايت هاي انترنيتي با زبان هاي مختلف و وسايل مطبوعاتي را با خود دارد، اين موسسه بخش زنان را نيز فعال نموده و براي نشر دعوت و آشنايي با اسلام در ميان آنان از خلال مجموعه يی از برنامه هاي كه شامل مناقشه ها و جلسات تمريني مي شود؛ مي پردازد.
بخش زنان برنامه هاي ويژه ي اطفال را با خود دارد كه بازي ها، سي دي ها، كست هاي ويدويي و كتاب هاي مخصوص آنان را تهيه و توزيع مي نمايد.

اين موسسه موارد زير نيز در خود گنجانيده است:

•    شبكه ي ماهواره اي صلح: جديد ترين تكنولوژي عصر را براي ارائه ي برنامه هاي دَعَوِي به كار مي گيرد و 100 كشور در سراسر جهان در اروپا آفريقا آسيا و شرق اوسط را تحت پوشش  خود دارد.
•    استديوي توليد: توليدات رسانه اي متنوع براي شبكه ی ماهواره، كست هاي ويديويي و شبكه هاي خانه اي با حفظ استندردهاي فني بالا.
•    نشرات چاپي: اين توليدات به پيمانه ي وسيعي در سراسر هند به طور مجاني توزيع مي گردد و از اين مطبوعات در موسسات تعليمي در سطوح مختلف استفاده مي شود.
•    سالون مجهز با استفاده از جديدترين ابزار تكنالوژي براي تنظيم محاضره ها، كنفرانس ها، نمايشگاه ها و دوره هاي تمريني.
•    مدرسه رسمي اسلامي در بمبئي.
•    منظومه ي همه گاني.
موسسه ي تحقيقات اسلامي تنها ذاكر نایيك را به عنوان يگانه نقش آفرین در عرصه ي دعوت تقديم نداشته بلكه بيش از ده ها دعوتگر برازنده ی ديگر را نيز پيشكش نموده است، از جمله مي توان به اين بزرگان اشاره نمود:
فيض الرحمن ندوي، آثر خان، منظور شيخ..، چنانچه دعوتگراني از ميان زنان نيز تربيه نموده است؛ همچون: نائله نوراني، قدسيه رضواني، نسيم مؤمن و..
و همچنين اين مدرسه ی «ديداتي» عصري به فضل تلاش هاي «بالاتر از ديدات» و با فعاليت موسسين آن پا بر جا خواهد ماند و نسل هاي بعدي براي حمل رسالت دعوي آن را به ارث خواهند برد.