دریاچه های افغانستان

دریاچه های افغانستان از نظر ترکیب به دو دسته تقسیم می شوند:

– دریاچه های شور: آب ایستاده غزنی،دریاچه نمکزار هرات، دریاچه داغ نمدی در فراه، دریاچه اندخوی در فاریاب. علت شوری رودخانه عبور از سرزمینهای نمکی است و در اثر یکجا ماندن شور می شود.

– دریاچه های شیرین: که در آنها آبی که وارد دریاچه می شود، از قسمت دیگر آن خارج می شود، آب دریاچه دائما تجدید می شود و به صورت آب شیرین و یا با شوری کم باقی می ماند مثل بندامیر در بامیانف شیوا، چقمقتین، زرکول ( ویکتوریا ) در بدخشان.

دریاچه ها از نظر اقتصادی اهمیت زیادی دارند. در دریاچه های وسیع و بزرگ ، توسط کشتیها حمل و نقل صورت می گیرد. از دریاچه های شور نیز نمک بدست می آورند. از دریاچه های کوچک به منظور رشد و پرورش ماهی، مرغابی،و … استفاده می کنند.علاوه بر اینها دریاچه ها هوا را مرطوب و تعدیل می کنند و سواحل برخی از آنها ، مانند دریاچه بندامیر، تفریحگاه های خوبی محسوب می شوند.

برخی از دریاچه های افغانستان به شرح زیر می باشد:

دریاچه هامونهای هلمند:
دریاچه های هامون عبارتند از هامون صابری ،هامون پوزک، هامون شاپور که در موقع پر آبی به هم وصل می شوند و نظر به بارندگی فصول سواحل آن تغییر میکند. فراه رود و هاروت رود به دریاچه هامون صابری می ریزد .این دریاچه ۵۸۳ کیلومتر مربع مساحت دارد و مرز افغانستان و ایران را تشکیل می دهد . هامون پوزک که ۲۴ کیلومتر طول و ۱۹ کیلومتر عرض دارد در داخل افغانستان جاری است و خاشرود به آن می پیوندد.
هامون صابری و هامون پوزک آبهای دائمی دارند چون عمق آنها نسبتا زیاد است و از آبهای غنی زیر زمینی تغذیه می شوند .هامون شاهپور (هامون هیرمند )در خاک ایران قرار دارد.

دریاچه گودزره:
در جنوب دریاچه هامون شاپور و در جنوب ولایت – نیمروز قرار قرار دارد . این دریاچه بر اثر سرازیر شدن آبهای اضافی هامون سیستان بوجود آمده طول آن ۱۰۰کیلومتر و عرض آن بین ۱۰-۲۰ کیلومتر است . آب آن شور است و از سطح دریا ۴۵۶ متر ارتفاع دارد . در موقع کم آبی به باتلاق تبدیل می شود.

دریاچه شیوا:
در سرحد شرقی ولایت بدخشان قرار دارد . ارتفاع این دریاچه از سطح دریا ۳۰۵۰ متر است واز جمله دریاچه های یخچالی است . آب آن صاف و زلال است و در زمستان یخ می زند (۸ ماه یخبندان ) طول آن ۱۱ کیلومتر و عرض آن ۸ کیلومتر است.

دریاچه زرکول ( ویکتوریا ):
در فلات پامیر بین افغانستان و تاجیکستان واقع شده و سرچشمه آب آمودریا است. ساحل شمالی آن در تاجیکستان ۶ کیلومتر و ساحل آن ۱۰ کیلومتر است. عرض آن نیز ۴ کیلومتر است و در بیشتر ایام سال یخ می زند.

دریاچه چقمقتین:
در فلات پامیر واقع شده و رود واخان از آن سرچشمه می گیرد. طول آن از شرق به غرب ۱۷ کیلومتر و عرض آن ۲٫۵ کیلومتر است. اراضی مجاور آن سرسبز و دارای چراهگاه فراوان است و مردمان قرقیز اطراف آن زندگی می کنند.

دریاچه آب ایستاده غزنی:
در ۱۲۸ کیلومتری جنوب ولایت غزنی قرار دارد. مساحت آن ۷۴۰۰ کیلومتر مربع است و رود شور غزنی به این دریاچه می ریزد.

دریاچه نمکزار هرات:
در غرب ولایت هرات واقع شده و مرز بین افغانستان و ایران را تشکیل می دهد. آب آن شور است و بزرگترین منابع نمکی افغانستان محسوب می شود که از آن نمک به دست می آورند.

دریاچه های پنجگانه بند امیر:
در ۷۵ کیلومتری غرب شهر بامیان و ۱۷ کیلومتری شمال شرقی ولسوالی یکاولنگ ( به معنای یک تکه سبز) قرار گرفته اند. که از ۵ دریاچه ( بند ) تشکیل شده که به هم ربط دارند.

رود بلخاب از این دریاچه سرچشمه میگیرد و مسیر آن از مرکز افغانستان به سمت شمال کشور است. آب بلخاب در مزار شریف ( بلخ ) به ۱۸ نهر تقسیم می شود. این دریاچه در ارتفاع ۳۰۰۰ متری واقع شده که یکی از بلندترین دریاچه های جهان است که عمق این دریاچه ها را بوتیش فورستنر آلمانی۶۴ متر تخمین زده است. این دریاچه ها از لحاظ زیبایی فراوان در سال ۱۳۵۶ شمسی نهصد هزار نفر جهانگرد داخلی و خارجی را مجذوب خود کرده است.

آب این دریاچه ها صاف و زلال است و نام آنها عبارتند از:
بند ذوالفقار، بندغلامان، بند پنیر ( هیبت )، بند قنبر، بند پودینه
از دیگر دریاچه های افغانستان، دریاچه داغ نمدی در غرب ولایت فراه، دریاچه اندخوی در فاریاب است.

آبشارهاي افغانستان

آبشار تنگ غارو ، آبشار پنج شير ، آبشار انتهاي چوغه مابين خان آباد و قطغن، آبشار خواجه غاريچه خان ، آبشار دره غوث نجراب ، آبشار كوهدامن و آبشارهاي هزاره جات ، نورستان ، يفتل و بدخشان.