دانستنيهاي كلي افغانستان
نام عرفی: افغانستان
نام رسمی: جمهوری اسلامی افغانستان
نام بین المللی: AFGHANISTAN
دین رسمی: دین مقدس اسلام
زبان رسمی: زبان پشتو و دری (فارسی)
زبانهای رایج: پشتو ، فارسی، ازبیکی، ترکمنی ، نورستانی ، بلوچی ، پشه ای و …
موقعیت سیاسی: جنوب آسیا ، شرق ایران ، شمال و غرب پاکستان
موقعیت جغرافیایی: در جنوب غربی آسیا یبن ۲۹ درجه و ۲۲ دقیقه و ۵۳ ثانیه و ۳۸ درجه و ۲۹ دقیقه و ۲۷ ثانیه عرض البلد شمالی و بین ۶۰ درجه و ۲۸ دقیقه و ۴۱ ثانیه و ۴۷ درجه و ۵۱ دقیقه و ۴۷ ثانیه طول البلد شمالی واقع شده است.
مساحت: مساحت افغانستان ۶۵۲۲۲۵ کیلومتر مربع است.که از نظر مساحت در جهان مقام چهلم و در قاره آسیا جایگاه یازدهم را دارا میباشد. حداکثر طول آن از شرقیترین نقطه تا غربیترین نقطه جنوبی آن ۹۱۲ کیلومتر است
طول مرزهای مشترک با کشورهای همسایه: پاکستان ۲۴۳۰ ، ایران ۹۳۶ ، تاجیکستان ۱۰۲۶ ، ترکمنستان ۷۴۴ ، ازبکستان ۱۳۷ ، چین ۷۶ کیلومتر .
آب و هوا: خشک و تقریبا کم آب ، دارای تابستان گرم و زمستان سرد .
قوميت ها و نژادها: پشتو، تاجيك، هزاره، ازبك.
جغرافیای انسانی: طبق آمار سال ۲۰۰۵ دارای ۳۵ ولایت است. پرجمعیت ترین شهرهای افغانستان به ترتیب کابل ، قندهار ، مزار شریف، جلال آباد و … هستند. روابط خویشاوندی و خانوادگی در میان مردم افغانستان بسیار نزدیک وصمیمانهاست [نیاز به ذکر منبع] که نشانه عواطف و احساسات عمیق خانوادگی است. هنوز در این کشور مسائل حاد میان مردم توسط ریشسفیدان و بزرگان حل و فصل میشود.
پايتخت: ۱-از سال ۱۷۴۷ تا ۱۷۷۵ قندهار ۲-از سال ۱۷۷۵ تا اکنون کابل
روز ملي: ۱۹ آگوست ۱۹۱۹٫
تاريخ عضويت در سازمان ملل۱۹۴۶ .
نوع حكومت: فعلاً بصورت رياست جمهوري، به رياست آقاي حامد كرزاي منتخب انتخابات عمومي و آزاد سال۱۳۸۳ اداره ميشود.
مليت: افغان
مجلس نمایندگان افغانستان (ولسی جرگه): ۲۴۹ نفر
مجلس سنا افغانستان (مشرانو جرگه): ۱۰۲ نفر
واحد پول: افغاني(AFA) و هر صد هزار افغاني معادل يك لك ميباشد.
دسترسي به خدمات پزشكي: يك پزشك براي ۵۰۰۰۰ نفر افغاني.
سال مالي: اول حمل هر سال خورشيدي (۲۱ مارچ)
ساختمان ارضی: عمدتا کوهستانی و دارای دشتهایی هموار در شمال و جنوبغربی .
ارتفاع از سطح دریا: مرتفع ترین نقطه : (نوشاخ ۷۴۸۵ متر) پست ترین نقطه (آمودریا ۲۵۸ متر)
منابع طبیعی: گاز طبیعی ، نفت ، آهن ، ذغال ، مس ، کرومیت ، طلق ، باریت ، گوگرد، سرب ،روی ، نمک ، سنگ های قیمتی و زینتی.
زمین های قابل کشت: ۷۸۵۴۱٫۷۵ کیلومتر مربع
زمین آبی: ۲۳۸۶۰ کیلومتر مربع
محیط زیست: فقدان آب آشامیدنی تصفیه شده کافی ، قطع درختان جنگلی ، فرسایش خاک و استفاده از سلاحهای سنگین و استعمال مواد انفجاری فراوان در جنگ های چند ساله ، استفاده بی رویه از وسایل نقلیه و ماشین آلات در شهرها، به شدت محیط زیست را آلوده ساخته است .
جمعیت: ۲۹۹۲۸۹۸۷ نفر
ساختار سنی: (۰-۱۴ سال ۴۴٫۷%) (مرد ۶۸۴۲۸۵۷)(زن ۶۵۲۴۴۸۵ )
(۱۵-۶۴ سال ۵۲٫۹%) (مرد ۸۱۲۴۰۷۷) (زن ۷۷۱۳۶۰۳)
(۶۵ سال به بالا ۲٫۴%) (مرد ۳۵۳۱۹۳ ) (زن ۳۷۰۷۷۲)
رشد جمعیت: ۴٫۷۷%
میزان زاد و ولد: ۴۷٫۰۲ در هر هزار نفر
میزان مرگ و میر: ۲۰٫۷۵ در هر هزا ر نفر
میزان مهاجرت: ۲۱٫۴۳ در هر هزار نفر
نسبت جنسیت:
هنگام تولد: ۱٫۰۵ مرد / زن
زیر ۱۵ سال: ۱٫۰۵ مرد / زن
۱۵-۶۴ سال: ۱٫۰۵ مرد / زن
۶۵ سال به بالا: ۰٫۹۵ مرد / زن
جمع کل: ۱٫۰۵ مرد / زن
میزان مرگ و میر در هنگام تولد:
جمع کل: ۱۶۳٫۰۷ مرگ در هر هزار تولد زنده
مرد: ۱۶۷٫۷۹ مرگ در هر هزار تولد زنده
زن: ۱۵۸٫۱۲ مرگ در هر هزار تولد زنده
امید به زندگی: کل جمعیت : ۴۲٫۹ سال ، مردها : ۴۲٫۷۱ سال زن ها : ۴۳٫۱ سال
امراض عمده مسری: از طریق خوراک و آب : میکروبی و اسهال خونی ،هپاتیت A ، تیفوئید .
امراض مبتلابه: مالاریا
میزان سواد کلی: ۳۶% ، از مجموع ۵۱% مرد و ۲۱% زن (۱۹۹۹)
مهاجران بازگشته: از چهار میلیون مهاجرتاخزان(۱۳۸۴) ۲٫۳ میلیون بازگشته اند .
تقسیمات اداری: سی و چهار ولایت
استقلال: ۱۹ اگست ۱۹۱۹
تسوید قانون اساسی ۱۴ دسامبر ۲۰۰۳ تا ۴ جنوری ۲۰۰۴ . امضا ۱۶ جنوری ۲۰۰۴
سن قانونی: ۱۸ سال
نرخ رشد اقتصادی: ۸ %
درآمد سرانه: ۲۰۰ دلار
ترکیب اقتصادی: کشاورزی ۳۸% ، صنعت ۲۴% ، خدمات ۳۸% ( به جز درآمد مواد مخدر )
نیروی کار: ۱۵ میلیون نفر
افراد بیکار: ۴۰%
درصد شغل ها: کشاورزی ۸۰% ، صنعت ۱۰% ، خدمات ۱۰%
جمعیت زیر خط فقر: ۵۳% (سال ۲۰۰۳)
نرخ تورم مواد مصرفی: ۱۶٫۳ % (۲۰۰۵)
بودجه: (۲۰۰۴-۲۰۰۵) ۸۳۰ میلیون دالر امریکایی .
عواید: ۲۶۹ میلیون دلار
هزینه ها: ۵۶۱ میلیون دالر
محصولات: گندم ، میوه ها ، خشکبار ، پشم ، گوشت و پوست گوسفند ، پوست قره قل
صادرات: بر اساس آمار ارائه شده از سوی وزارت اقتصاد صادرات افغانستان در سال جاری به حدود ۵۰۰ میلیون دالر رسیده است. محصولات كشاورزي و صنايع دستي
واردات: واردات افغانستان در سال جاری (۱۳۸۴) حدود ۲/۲ میلیارد دالر تخمین شده است. نفت، كالاهاي سرمايهي، محصولات غذايي و كالاهاي مصرفي، ماشينهاي الكتريكي و غير الكتريكي.
عواید خالص در سال ۱۳۸۴ از ناحیه تجارت: حدود ۶۳۷ میلیون افغانی بوده است.
درآمد ناشی از مواد مخدر در سال ۱۳۸۴: ۲/۲ میلیارد دالر
صنعت: به مقدار کم، پارچه – صابون – مبلمان – کفش – کود شیمیایی – سیمان – قالی دست باف – گاز طبیعی – ذغال سنگ – مس
تولیدات برق: ۹۰۵ میلیون کیلو وات ساعت (۲۰۰۳)
مصرف برق: ۱۰۴۲ میلیارد کیلووات ساعت (۲۰۰۳)
واردات برق: ۲۰۰ میلیون کیلو وات ساعت
تولیدات گاز طبیعی: ۲۲۰ میلیون متر مکعب (۲۰۰۱)
مصرف نفت: ۵۰۰۰ بشکه در روز
ذخیره ثبت شده گاز: ۴۹٫۹۸ میلیارد متر مکعب (۱ جنوری ۲۰۰۲)
شرکای صادراتی: پاکستان ۲۴% ، هند وستان ۲۱٫۳% ، امریکا ۱۲٫۴% ، آلمان ۵٫۵% (۲۰۰۴)
شرکای وارداتی: پاکستان ۲۵٫۵% ، امریکا ۸٫۷%، هندوستان ۸٫۵% ، المان ۶٫۵% ، ترکمنستان ۵٫۳% ، کنیا ۴٫۷ % ، کره جنوبی ۴٫۲% ، روسیه ۴٫۲ % ، ایران ۳۱%
بدهی خارجی: حدود ۷۰۰۰۰۰۰۰۰۰ ، پنجصد میلیون دالر بدهی به بانک های توسعه ای چند جانبه دارد . (۲۰۰۴) و بقیه به کشورهای مختلف کمک کننده بعد از اجلاس « بن ».
دریافت کمک: در کنفرانس برلین (مارچ ۲۰۰۴) دریافت کننده ها متعهد شدند که برای افغانستان ۸٫۷ میلیارد دلار برای سال ۲۰۰۴ تا سال ۲۰۰۹ – در کنفرانس لندن د رتاریخ ۳۱ جنوری تا یک فبروری سال جاری (۲۰۰۶) برابر با ۱۱ تا ۱۲ جدی ۱۳۸۴ کشورها و موسسات کمک کننده متعهد شدند که برای افغانستان ۱۰٫۵ میلیارددالر برای پنج سال آینده پرداخت نمایند.
شاخص اقتصاد: ارزش توليد ناخالص داخلي در سال ۲۰۰۰معادل ۲۱۰۰۰ ميليون دلار بوده است توليد ناخالص ملي در سال ۲۰۰۱ معادل،۳ ميليارد دلار بوده است.
نيروي كار: ۱۰ميليون نفر سال (۲۰۰۰).
اشتغال: اشتغال در بخش كشاورزي %۷۰ صنعت ۱۵%، خدمات ۱۵% ميباشد.
نرخ تورم: ۳۵% درصد.
عضويت درسازمانهاي بين المللي: جمهوري اسلامي افغانستان علاوه بر سازمان ملل متحد (UN) در بانك توسعه آسيا (ADB) ، طرح كلمبو (CP) ، سازمان همكاريهاي اقتصادي (ECO ) ، كميسيون اقتصادي و اجتماعي سازمان ملل براي آسيا و اقيانوسيه (ESCAP ) ، سازمان خواروبار و كشاورزي ملل متحد (FAO) ، گروه (G-77) ، آژانس بينالمللي انرژي اتمي (IAEA ) ، بانك بينالمللي ترميم و توسعه (IBRD) ، سازمان بينالمللي هواپيمايي كشوري(ICAO) ، جامعه بينالمللي توسعه(IDA) ، بانك توسعه اسلامي (IDB)، صندوق بينالمللي توسعه كشاورزي(IFAD) ، سازمان بينالمللي كار (ILO) ، صندوق بينالمللي پول (IMF) ، سازمان بينالمللي ارتباطات دورماهوارهاي(INTELSAT) ، سازمان بينالمللي مهاجرت(IOM) ، اتحاديه بينالمللي ارتباطات دور (ITU) ، جنبش عدم تعهد (NAM) ، سازمان كنفرانس اسلامي(OIC) ، سازمان منع سلاحهاي شيميايي (OPCW) ، كميسيون تجارت و توسعه سازمان ملل متحد UNCTAD)) ، سازمان اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي ملل متحد (UNESCO) ، سازمان توسعه صنعتي ملل متحد (UNIDO) ، اتحاديه جهاني پست(UPU) ، فدراسيون جهاني اتحاديههاي كارگري WFTU)) و سازمان بهداشت جهاني(WHO) عضويت دارد.