بی اشتهایی نشانه چیست و راه های درمان آن چیست؟
بی اشتهایی یا آنورکسی(Anorexia)، از دیدگاه علم طبی، یکی از نشانههای بیماری است که کم شدن یا نبود اشتها را میرساند. بیاشتهایی در بسیاری از بیماریهای جسمی و روانی دیده میشود. بیاشتهایی ممکن است به سوءتغذیه و اختلالات ناشی از آن منجر شود. بیاشتهایی ساده نباید با بیاشتهایی عصبی که یک اختلال روانی است (که در آن فرد اشتهای خود را از دست نمیدهد، بلکه با گرسنگی مبارزه میکند) اشتباه شود.
کم خوراکی یا بی اشتهایی میتواند علل مختلفی داشته باشد که بسیاری از آنها اهمیت چندانی ندارد اما اگر بی اشتهایی به جای چند روز چند هفته طول بکشد ، این بی اشتهایی علت خاصی دارد.
و موارد که باعث بی اشتهایی میگردد عبارتند از : 1_سرطان یکی از شایع ترین دلیل بی اشتهایی
2_ایدز
3_آپاندیسیت
4_سرماخوردگی
5_مسمومیت پرتوتابی
6_نارسایی کلیه
7_نارسایی قلبی
8_بیماری کرون(Crhon disease) نوع بیماری امعائی می باشد
9_التهاب روده
10_زوال عقلی
11_افسردگی و اختلالات روانی بطور کلی، سلامت روانی نقش مهمی در اشتهای شما دارد، در هنگام گرفتاری طولانی، تنش روانی میتواند شما را به پرخوری بکشاند. ولی فشارهای کوتاه مدت معمولاً اشتها را از بین میبرند.
12_وهمچنین، مصرف برخی داروها چون آمفتامین (یک داروی محرک اعصاب است از جمله
آثار مصرف آمفتامین بیخوابی، افزایش تمرکز، کاهش خستگی و کاهش اشتها میباشد)و داروهای ضد افسردگی،ضد التهاب آنتی بیوتیک ها ،و نیز داروهای که برای کاهش وزن داده می شود بطور خلاصه اکثر دواها های که از طریق دهن استفاده می گردد به علت اینکه بالای جهاز هاضمه تاثیر میکنند میتوانند موجب بیاشتهایی شوند.
13_ پیری نیز بر روی اشتها تأثیر میگذارد. در اشخاص مسن، سازوکار بدن آهسته میگردد، وزن ماهیچهها کم میشود و ضعف جسمانی مانع فعالیت ها می شود. در رأس آنها ، کاهش احساس چشایی و ترشحات معدی قرار دارد که همه باعث بی اشتهایی میشوند.
14_گاهی نیز اتفاقی در زندگی بر اشتها تأثیر میگذارد. اگر اخیراً یک برنامه ورزشی را شروع کردهاید، ممکن است دچار بی اشتهایی شوید تا بدن خود را با نیازهای جدید تطبیق دهد. درمان بیاشتهایی به عنوان نشانهٔ یک بیماری با درمان آن بیماری صورت میگیرد. به عنوان مثال، بیاشتهایی ناشی از افسردگی با بهبود وضع روحی بیمار، و بیاشتهایی ناشی از سرطان با کیمو درمانی (chemotherapy) یا شعاع درمانی(Radiotherapy) بهبود مییابد.
اما به صورت کلی درمان بی اشتهایی:
کمی بی اشتهایی جای نگرانی ندارد. اما اگر آخرین باری را که از غذا خوردن لذت بردهاید به یاد ندارید، باید سعی کنید عادت عادی خوردن را باز به دست آورید. در اینجا مواردی را که باید به ان توجه کنید گفته میشود. 1_به اندازه بخورید.
اشتهای طبیعی دقیقاً چگونه است؟
اشتهای طبیعی خوردن به اندازهای است که وزن بدن را طبیعی نگاه میدارد. اگر اشتهای طبیعی دارید، باید انواعی از غذاها را بخورید، اشتهای زیاد به خوردن فقط گوشت یا یک غذای خاص اشتهای طبیعی نیست. اگر مرتباً خود را وادار به خوردن میکنید، این هم علامت خوبی نیست.
2_ویتامین بخورید.
خوردن روزانه مکمل مولتی ویتامین به بازشدن اشتهای کاهش یافته کمک میکند و اگر کم خوردن شما باعث سوء تغذیه شده است، مواد غذایی اضافی آسیبی به شما نمیرساند.
3_داروهایتان را کنترل کنید.
درباره احتمال اینکه داروهای مصرفیتان یا مقدار آنها باعث بی اشتهایی شده باشد سئوال کنید. داکتر شما ممکن است دارو را با داروهای دیگری که اشتها را ازبین نمیبرند تبدیل کند.
4_هر چه را که دوست دارید بخورید.
اگر غذاخوردن لذت خود را از دست داده است، برنامه غذایی خود را طوری تنظیم کنید.که ببینید کدام غذاها برایتان اشتها آور است و از آنها بخورید. اگر فقط یک غذای خاصی دوست دارید، هر قدر که میخواهید بخورید.تا اینکه ظریب اشتها بالا برود چون در اکثر مواقع خوردن بیشتر غذا باعث بدست آوردن دوباره اشتها میگردد که بعد از آن می توانید اشتهایی تان را نسبت به غذا های دیگر نیز بدست بیاورید.
5_حجم غذا را کم کنید.
غذا را با حجم کم و دفعات بیشتر بخورید. معده شما غذای کمتر را بهتر میپذیرد. 6آب زیاد بنوشید.
مخصوصا اگر برنامه ورزشی تازهای شروع کردهاید، مهمترین نیاز شما آب است. کم آبی بدن میتواند بی اشتهایی ایجاد کند. پیش از شروع تمرین و بلافاصله بعد از آن یک گیلا آب بنوشید. به علاوه هر روز شش تا هشت گیلاس آب بخورید. 7_به داکتر مراجعه نمایید.
اگر بعد از دو هفته اشتهای خود را بازنیافتید، برای معاینه کلی به داکتر سر بزنید تا بعضی معاینات و آزمایشات در حد لازم را انجام دهد. قبل از درمان باید اختلالات جسمانی تشخیص داده شود. شاید فقط به یک دوره درمان با آنتی بیوتیک برای از بین بردن یک عفونت خفیف نیاز داشته باشید. 8_سلامت روانی خود را بیازمایید.
اگر افسرده هستید، داروهای ضد افسردگی تجویز شده توسط داکتر اشتهای شما را بر میگرداند. با بازگشت سلامت روانی اشتهای شما نیز باز میگردد. 9_از متخصص کمک بگیرید.
بی اشتهایی عصبی معمولاً به درمان خانگی جواب نمیدهد و افراد مبتلا به آن باید در بیمارستان بستری شوند. معالجه آن مشکل است و نیاز به درمان شدید روانشناختی و تغذیهای دارد. ممکن است تغذیه اجباری از طریق تزریق درون سیاهرگی یا لوله معدی لازم شود..
داکتر بکتاش وفاء