انګلیسي- پښتو ژورنالیستي قاموس؛ یوه لنډه پېژندنه

سباوون ابراهیمي

لنډیز

ژورنالیستي قاموس، انګلیسي – پښتو قاموس دی، چې د قاموس پوهنې د اصولو له مخې په تخصصي قاموسونو ډله یا کټګورۍ کې راځي چې مشخص مخاطبین لري او د عامې استفادې لپاره نه کارول کېږي.دا قاموس له ځینو فني او اصولي نیمګړتیاوو سره د خپل کټګورۍ مهمه هڅه ده او ترتیبوونکي يې هڅه کړې چې دا قاموس د ژورنالیزم محصلانو، رسنیو او  ورځ پاڼو کارکونکو او ژورنالیستانو ته په درد وخوړل شي.

سریزه

دا قاموس چې  عصمت څاروان لیکلی، دانش خپرندویې ټولنې په ۱۳۸۶ لمریز کال په( ۶۰۲)مخونو کې خپور کړی دی، چې شاوخوا پکې شل زره لغات، اصطلاحات او جملات راوړل شوي دي، لیکوال هڅه کړې چې په انګلیسي ژبه کې موجود لغات، اصطلاحات او  جملات  را پښتو کړي، خو دقیق ارزول شوې نه ده، چې په پښتو کې يې استفاده شته یا نه؛ چې  دغه ویی، جمله  یا اصطلاح رښتیا هم ژورنالیستیک دی او کنه، او زموږ په ژبه کې تر کومې کچې استعمال او استفادې وړ دي.

د قاموس جوړښت:

د قاموس له نوم څخه  ښکاري چې یاد قاموس انګلیسي ــــــــــــ پښتو دوه‌ژبی قاموس دی، چې انګلیسي ویوونه یې پښتو ته ژباړلي. دا په دې مانا چې لومړی یو انګلیسي ویی لیکل شوی او د یاد انګلیسي ویي لپاره څو پښتو ویي د مانا په توګه راوړل شوي دي، نو بنا ویلی شو چې یاد قاموس انګلیسي ــــــــــــ پښتو د قاموسي ترتیب پر اساس یو لوریز او د قاموس ډول د معنا له مخې دوه ژبیز قاموس دی، چې  د انګلیسي الفبأ په ترتیب برابر شوي له Aڅخه پېل او په Z پای مومي. او په حدود دې شل زره انګلیسي ویي یې پښتو ته ژباړلي  دي. او همدارنګه د مخاطبینو د کټګورۍ له اړخه تخصصي بلل کېږي، چې خاصه برخه ترې ښه استفاده کولی شي.

مګر  په دغه قاموس کې د لیکوال په وینا اکثریت له هغو متنونو څخه راخیستي  چې په تېرو څو کلونو کې ژباړلي دي،او یوازې خبري ژبه یې پام کې نیولې داسې په عمومي ډول ټول ژورنالیزم کې کارېدونکي وییونه، جملې او اصطلاحات یې پام کې نه دي نیولي، چې هغه راوژباړي.

بېلګې:

ژمن پاتې کېدل، کلک درېدل                                                                          Abide by

شخصیت پالنه، شخصیت پرستي                                                     Cult of personality

ګنګوسې ژر خپرې شوې                                                                 The rumor soon gained currency

امر، حکم، فرمان                                                                                                       Fiat

د دې قاموس د لاغنامندي لپاره دې وییونو، اصطلاحاتو او جملات ترڅنګ هغه مشخص ژورنالیستک وییونه او اصطلاحات پکې ورزیات او د هغې کلمې له ژباړې وروسته د هغې پر اساس رغېدلي اصطلاحات او ترکیبونه هم راوړل شوي.

بله مهمه خبره، چې په انلاین ډول هم د لاس رسي وړ واوسي، خو تر اوسه پورې په انټرنیټ کې نه موندل کېږي او لوستونکي مجبور دي چې فزیکي نسخه يې تر لاسه کړي.

ماخذونه:

１. څاروان، عصمت. (۱۳۸۶ لمریز) انګلیسي پښتو ژورنالیستي قاموس. کابل: دانش خپرندویه ټولنه.

２. نورزی، عزت الله، (۱۳۹۹لمریز) د قاموس لیکنې لارښود. کابل پوهنتون: پښتوڅانګه.