آیا بدون اجازه شوهر خانم به خانه پدر رفته می تواند؟

السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته.
میخواهم در مورد رفتن خانم شوهر به خانه والدین اش بعد از ازدواج بدانم که چه نوع حقوق را دارا است و یا اگر شوهرش نخواهد که خانمش زود زود به منزل مادرش برود چه باید کرد لطفا در مورد برایم روشنی بیاندازید.
با تشکر
خواهرتان ع. ف

جواب :
الحمد لله والصلاة والسلام على رسول الله وعلى آله وصحبه أما بعد: ‏
السلام علیکم ورحمة الله وبرکاته

خواهر محترم!
زندگی مشترک همسر وخانم باید به احترام متقابل و یک تفاهم و محبت استوار باشد ، و گپ به این جا نه رسد که زن را شوهرش از کار های مباح منع کند ویاهم زن بدون ضرورت ، ویا هم در حالیکه اولاد و شوهرش به او احتیاج دارند از خانه بیرون شود.

اصل در اسلام این است که زن باید در خانه باشد ، الله جل جلاله در سوره ی احزاب آیه 33 می فرماید : ( وقرن في بيوتكن) ‏‏[الأحزاب:33] ترجمه : و در خانه‏هايتان قرار گيريد
ورسول الله صلى الله عليه وسلم می فرماید : ” لو كنت آمراً أحداً أن يسجد لغير الله ‏لأمرت المرأة أن تسجد لزوجها، والذي نفس محمد بيده لا تؤدي المرأة حق ربها حتى ‏تؤدي حق زوجها كله…”. رواه أحمد وابن ‏ماجه بسند حسن.‏

ترجمه : اگر من یکی ازشما را بغیر از الله جل جلاله به کسی دیگری به سجده امر می نمودم ، به خانم ها امر می کردم که به شوهرانشان سجده کنند ، به آن ذاتی قسم که نفس محمد در دست اوست ، زن حق رب خود را اداء نه کرده ، تا زمانیکه همه حقوق شوهرش را اداء نه نماید… .

و در حدیث دیگری آمده است که: (إذا صلت المرأة خمسها، و صامت شهرها، و حفظت فرجها، و أطاعت زوجها، قيل لها ادخلي الجنة من أي أبوابها شئت)
ترجمه : اگر زن نمازهای پنجگانه را بجا آورد و روزه رمضان را بگيرد و از زنا دوری کرده و از شوهرش اطاعت کند به او گفته مي‌شود از هر دری از درهای بهشت که می ‌خواهی داخل شو.

در مقابل زن هم بالای شوهرش حقوق فراوان دارد که باید آنرا اداء نماید ، رسول الله صلی الله علیه وسلم می گوید : {استوصوا بالنساء خيرا فإنهن خلقن من ضلع وإن أعوج شيء في الضلع أعلاه فاستوصوا بالنساء خيرا} رواه الشيخان في الصحيحين
ترجمه : با زنان، نيكو رفتار كنيد؛ زيرا زن از قبرغه ی كج آفريده شده است و وقبرغه هر چه بالا تر باشد، كج‏ تر است. پس اگر بخواهيد آن را راست كنيد، مى‏شكند و اگر آن را به حال خود بگذاريد، كج مى‏ماند. پس با زنان، نيكو رفتار كنيد.

همچنان می فرماید : أكمل المؤمنين ايمانا أحسنهم خلقا و خياركم خياركم لنسائهم
كامل ‏ترين مؤمنان، كسى است كه خوش اخلاق ‏تر است و نيك‏ ترين شما آنانند كه براى زنانشان نيكوترند

فقهاء کرام بر این متفق اند که در وقت ضرورت عاجل زن میتواند بدون اجازه شوهرش از خانه بیرون شود ، مانند آتش سوزی ، یا استفتاء کدام مسأله دینی که شوهرش در آن موضوع به او کمک کرده نه میتواند ، یا ترس دشمن وغیره.
در مورد رفتن خانم به خانه والدینش اکثریت علماء میگویند که نباید شوهر خانمش را از رفتن به خانه ی پدرش منع کند ، مگر اینکه به رفتن زنش به او کدام تاوان و ضرری میرسد و یاهم در امور خانه و اولاد کدام مشکلی ایجاد می شود ، در این حالت اگر زنش را منع کرد ، می تواند .

علمای احناف و مالکی بر این باورند که : شوهر زن را از خانه ی پدرش منع کرده نه میتواند .
قال الزيلعي في ‏تبين الحقائق: قيل لا يمنعها من الخروج إلى الوالدين إلخ. قال الكمال: ولو كان أبوها زمنا ‏‏(مريضاً) مثلاً، وهو يحتاج إلى خدمتها، والزوج يمنعها من تعاهده فعليها أن تعصيه، ‏مسلماً كان الأب أو كافراً.‏
زیلعی در تبین الحقائق میگوید : گفته شده که از رفتن به دیدن والدین زن خود را منع کرده نه میتواند .. ، کمال می گوید : اگر پدر زن مریض باشد مثلا ، و او به خدمت دخترش احتیاج دارد و شوهرش اورا منع می کند ، پس زن میتواند که بدون اجازه ی شوهرش به خانه وخدمت پدرش برود ، ولو که پدرش کافر باشد یا مسلمان.

همچنان درمدت که باید به خانه پدر خود برود علماء آرای مختلف دارند : درمذهب مالکی آمده است که باید در هفته ای یک بار برای زن خود اجازه رفتن به خانه والدینش را بدهد .

وگروهی از احناف می گویند : در یک وقت معین برایش اجازه ای رفتن بدهد ، زیرا در هر هفته رفتنش یک اندازه مشکل است، زیرا در بسیار برآمدن زن از خانه دروازه ی فتنه باز می شود .

حاصل سخن اینکه شوهر زنش را از رفتن به خانه ی والدینش منع کرده نه میتواند ، ولی باز هم می گویم که زندگی زن وشوهر باید یک زندگی محبت آمیز و استوار بر احترام متقابل باشد ، وزن باید خانه شوهرش را خانه ی اصلی خود بداند ، وهر دو طرف از الله جل جلاله بترسند وحقوق یک دیگر را زیر پا نه نمایند ، ولی اگر یک طرف در بعضی اوقات کدام ظلم و یا خطایی در حق طرف دیگری میکند ، باید از جنگ وپرخاش خود داری گردیده ومشکل ازراه تفاهم ووساطت دوستانی که قابل احترام هردو طرف اند، معالجه شود.
زندگی سعادت مندی برایتان آرزومندم
وصلی الله علی محمد وعلی آله وصحبه اجمعین
محمد شعیب قریشی

سرچینه: اصلاح انلاین