چگونه از دنیا استفاده نماییم؟

دنيا منحيث وسيله:

هرگاه دنيا منحيث وسيله براي اهداف علياي انساني که (قرب بارگاه الهي) ميباشد ، استعمال گردد، دنيا بهترين چيز در زنده گي است، نصوص اسلامي هميشه دنيا را بهترين وسيلهء سعادت انسان دانسته است؛  براي توضيح اين مطلب مثالي را بيان ميکنم: همه ميدانيم که موتر يکي از وسايل مهم زنده گي است و هرگاه موتري داشته باشيم وآن را منحيث وسيلهء زنده گي استعمال کنيم، بسياري از مشکلات ما توسط موتر حل ميگردد وازينکه در تمامي حالات زنده گي براي ما کمک ميکند، بناء هيچکسي موتر را چيز بدي گفته نميتواند، ولي بايد  در نظر داشت که زماني اين موتر به هدف مبدل گردد و براي بدست آوردن آن انسان از تمامي جنايت ها استفاده کند درين صورت موتر چيز زشتي در زنده گي خواهد بود. ويا اينکه با بدست آوردن موتر انسان به يک انسان متکبر وخود خواه مبدل شده ، به آن افتخار نموده ، وياهم خودش درخدمت موتر بوده هر وقتي آنرا صافي نموده و وقلب خود را با موتر داشته باشد ولي درهنگام ضرورت پاي پياده به شهر رود درين صورت موتر به يک هدف غلط ونادرست مبدل ميگردد ، به همين سان هرگاه دنيا به مثل اين موتر استعمال گردد عين مطلب را افاده ميکند آناني که حقيقت دنيا را درک نموده اند و دنيا را منحيث يک وسيلهء خوب استعمال ميکنند، از وقتي که در دنيا براي شان داده شده است استفاده ميکنند واز تمامي داشته هاي دنيوي منحيث وسيله استفاده ميکنند، دنيا براي آنان بهترين سرمايه است وروي همين علت گفته شده است که(الدنيا مزرعة الآخرة) دنيا مزرعه وکشتزار براي آخرت است.
همه ميدانيم که دهقان براي بدست آوردن گندم از زمين استفاده ميکند وزمين براي دهقان با ارزش است، ولي هدف دهقان ذات زمين نه بلکه حاصلات زمين است، دنيا هم مانند زمين به نزد يک مومن است، دنيا را مانند همين زمين استعمال ميکند، براي دنيا سعي وتلاش مي ورزد، ولي هدف اساسي وي محصولات دنياست که براي آخرت بدرد ميخورد.
ساحران فرعون به صدها سال مشغول کارهاي زشت وجادوگري بودند ولي هنگامي که حقيقت دنيا را درک کردند و طبيعت، جهان، وانسا ن را شناختند، ودانستند که خدايي وجود دارد که براي موسي عليه السالم معجزهء داده است همه به حقيقت تسليم شدند، آنان در نيم ساعت مسلمان شدند، درهمين نيم ساعت به اصحاب موسي عليه السلام مبدل شدند، درهمين نيم ساعت منحيث شخصيت هاي با ايمان قصهء شان براي عبرت ديگران در قرآن کريم ذکر شد. اکنون نيم ساعت عمر آنان که منحيث وسيله براي رضايت خداي عزوجل استعمال شده بود نسبت به صد سال عمر قبلي آن که منحيث هدف استعمال شده بود باارزش تر بود.
بناء، به اين نتيجه مي رسيم که دنيا بهترين وسيله براي بدست آوردن سعادت دنيا وآخرت مي گردد بشرطي که منحيث وسيله براي رسيدن اين هدف استعمال گردد. ودنيا زشت ترين موجود براي انسان ميشود هرگاه خود دنيا هدف قرار گيرد وتمامي جنايت هاي براي بدست آوردن دنيا صورت گيرد.

 2- دنيا منحيث هدف:

هرگاه دنيا منحيث هدف قر ار گيرد وتمام سعي وتلاش انسان براي بدست اوردن دنيا باشد، درينجاست که دنيا سبب فراموشي اهداف عالي انسان قرارمي گيرد که بزرگترين اين اهداف شناخت خداي عزوجل وقرب بارگاه وي است.
در اصطلاح شريعت اسلامي دنيا به اساس نامش بسيار دون وپست گفته شده است، وشايسته اين است که هدف قرار داده شود، هدف انسان بايد بسيار عالي باشد که اين بزرگي در رضايت خداي عزوجل است، وهرگاه انسان دنيا را هدف قرار دهد، هدف قرار دادن چيز پست و ضعيف  انسان را به دنائت وپستي رهسپار ميکند. زيرا درين حالت دنيا در مقابل خداي عزوجل واقع ميگردد، ومقايسه نمودن دنيا با خداي عزوجل درحقيقت دنائت وپستي دنيا را ثابت ميکند ، زيرا دنيا درمقابل خداي عزوجل يک چيز کوچک واندک وپست است.
اکنون محبت دنيا مخالف با محبت خداست ، انسان مومن خداي عزوجل را دوست دارد، با وي محبت مي ورزد و قرآن عظيم الشان ميفرمايد:
(وَمِنْ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَندَادًا يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ وَالَّذِينَ آمَنُوا أَشَدُّ حُبًّا لِلَّهِ) البقرة/165
یعنی بعضي ازمردمان بدون خدا کسان ديگري را با خدا شريک ميکنند وآنانرا مانند محبت خدا دوست ميداشته باشند ، ولي کسانيکه ايمان دارند، محبت بسياري قوي با خداوند دارند.
روي همين علت است که نصوص اسلامي هميشه براي انسان مي فهماند که دنيا را دوست نداشته باشيد ، زيرا محبت دنيا، دنيا را براي شما هدف ميسازد، بلکه خداي عزوجل را دوست بداريد ، ودنيا را منحيث وسيلهء بسيار بارارزش ومهم براي رضايت خداي عزوجل استعمال نماييد . مثلا کسانيکه خداي عزوجل را دوست دارند پول وثروت شان را در راه خدا مصرف ميکنند، ولي کساني که پول را بيشتر دوست دارند از مصرف نمودن آن حتي در راه خداي عزوجل ممانعت ميکنند.
خداي عزوجل ميفرمايد:
(زُيِّنَ لِلنَّاسِ حُبُّ الشَّهَوَاتِ مِنْ النِّسَاءِ وَالْبَنِينَ وَالْقَنَاطِيرِ الْمُقَنْطَرَةِ مِنْ الذَّهَبِ وَالْفِضَّةِ وَالْخَيْلِ الْمُسَوَّمَةِ وَالْأَنْعَامِ وَالْحَرْثِ ذَلِكَ مَتَاعُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَاللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الْمَآبِ) آل عمران /14
یعنی آراسته کرده شده است براي مردمان دوستي آرزوهاي نفس از خانمها ، فر زندان ، خزانه هاي افراشته شده از زر وسيم ، سپان نشاني شده ، چهار پايان وزراعت. (اين همه) بهرهء زنده گاني دنياست، وبازگشت به نزد خداي عزوجل است .
اين آيت شريف بيان ميدارد که براي مردم اين امور زينت داده شده تا با همه محبت نموده محبت حقيقي را فراموش نمايند، ولي بارگشت حقيقي که شايسته هدف مندي است به نزد خداي عزوجل وجود دارد وانسان را شايسته است تا با محبت به خداي عزوجل از همهء اين امور مانند وسيله استفاده نموده وبا آنها قلبا محبت نداشته  باشد.
روزي استادي براي شاگردانش درمورد محبت خداي عزوجل صحبت مينمود، يکتن از شاگردان برخواسته ونوت هزاري را پاره پاره نمود، استادش برايش گفت که منظور از محبت با خدا اين نيست که ما پول را پاره کنيم بلکه منظور اينست که پول را از قلب خود کشيده به جيب خود گذاشته وآنرا منحيث وسيله مصرف کنيم.
بناء در دين مقدس اسلام ترک دنيا مذموم مي باشد، وبيکاره بودن و از نعمت هاي خداوند دوري نمودن نيز درست نيست وبه همين سان محبت با دنيا وآن را هدف قرار دادن نيز درست نيست، بلکه دنيا منحيث وسيله ورضايت خداي عزوجل منحيث هدف انسان را به فلاح ورستگاري ميرساند.
خداي عزوجل ميفرمايد : (قُلْ إِنْ كُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِي يُحْبِبْكُمْ اللَّهُ وَيَغْفِرْ لَكُمْ ذُنُوبَكُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ)آل عمران/31
بگو(اي محمد صلي الله عليه وسلم )! اگر شما خدا را دوست داريد بناء متابعت مرا کنيد، خداوند شما را دوست ميداشته باشد، وگناهان شما را مغفرت ميکند وخداوند بخشايندهء گناهان ومهربان است .
وباز کساني را خطاب ميکند که از محبت خدا دوري نموده وازحق بسوي باطل ميروند خداي عزوجل ميفرمايد:
(وَإِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ ثُمَّ لَا يَكُونُوا أَمْثَالَكُمْ) محمد/38
یعنی واگرشما (مسلمانان) از دين رو برگردانيد قوي ديگري را جانشين شما خواهم کرد که آنان مانند شما نباشند)

نتايج وآثار هدف قرار دادن دنيا:

در عصر امروزي وقتي زنده گي کساني را مورد مقايسه قرار دهيم که دنيا را هدف قرار داده اند، بخوبي مشاهده ميکنيم که اينگونه اشخاص با وجود اينکه داراي منازل ومراتب عالي در زنده گي خويش شده اند، وسايل خوب معيشتي را دارا ميباشند ولي دنيا انانرا چنان پست وذليل ساخته است که قتل هزاران انسان، گرسنگي مليون ها انسان، خريد وفروش انسانها، انتشار مخدرات، انتشار فساد اخلاقي، انتشار امراض مختلف نخستين دست آورد هاي آنان ميباشد.
به اصطلاح اسلام اين دنيا پرستي ها انسان را به بيراهه کشانده ومحبت روز افزون دنيا پرستان به دنيا سبب شده است تا براي بدست اوردن اهداف دنيوي خويش همه را شکار خود قرار دهند.