مرض انفولانزا

آنفولانزا یك بیماری ویروسی است كه بخش‌های بالایی مجراهای تنفسی را درگیر می‌كند. این بیماری به‌ناگاه رخ می‌دهد و نشانه‌هایی مانند تب، كوفتگی و درد در بدن، سر درد، خستگی، از دست دادن اشتها، سرفه‌ی خشك و گلوی دردناك یا خشك را بروز می‌دهد. انفولانزا با سرماخوردگی تفاوت دارد؛ به طور معمول نشانه‌های آنفولانزا شدید‌تر است و بیمار اغلب نسبت به سرماخوردگی زمان بیش‌تری از كار و مدرسه بازمی‌ماند.

 

بیش‌تر مردم بدون مشكل جدی از این بیماری رهایی می‌یابند، اما گاهی بیماری به عفونت باكتریایی، از جمله عفونت گوش، عفونت سینوس‌ها یا عفونت مجراهای تنفسی(برونشیت)، می‌انجامد. البته، با نگهداری مناسب از بیمار در خانه می‌توان از این عفونت‌ها پیش‌گیری كرد. در برخی بیماران ممكن است عفونت‌های دردسر سازتری مانند نومونیا به وجود بیاید. بیمارانی كه در خطر چنین عفونتی هستند و باید در بیمارستان بسری شوند، عبارت‌اند از: بچه‌های كم سن، بزرگسالان ۶۵ ساله یا بیش‌تر و كسانی كه ناراحتی‌های پزشكی جدی دارند.

● چه چیزی آنفولانزا را به وجود می‌آورد؟
ـ دو نوع ویروس آنفولانزا، A و B ، باعث آنفولانزا می‌شوند. به طور معمول نوع A عامل همه‌گیری سالانه‌ای است كه رخ می‌دهد. این ویروس‌ها پیوسته تغییر می‌كنند و زیرنوع‌ها یا سوش‌هایی را تولید می‌كنند كه با ویروس اولی تفاوت دارند اما برخی از ویژگی‌های آن را حفظ كرده‌اند. سوش‌های ویروس آنفولانزا كه باعث آنفولانزا می‌شوند ممكن است از سالی به سال دیگر تفاوت داشته باشد.

● نشانه‌های آنفولانزا چیست؟
ـ آنفولانزا با تب، سرفه، احساس سردی همراه با لرز، كوفتگی و درد در بدن، سر درد و خستگی همراه است. این نشانه‌ها به طور معمول ۳ تا ۴ روز ادامه دارند و پس از آن ممكن است بیمار برای یك هفته‌ی دیگر یا بیش‌تر، سرفه‌های خشك، آب‌ریزش بینی و گلودرد داشته باشد. دوره‌ی كمون(شكل‌گیری)، یعنی زمانی كه فرد در معرض ویروس آنفولانزا قرار می‌گیرد تا زمانی كه نشانه‌های بیماری را بروز می‌دهد، ۱ تا ۴ روز است.
اگرچه مردم اغلب واژه‌ی آنفولانزا را برای هر نوع بیماری به كار می‌برند كه نشانه‌هایی مانند آنفولانزا دارد( مانند سرماخوردگی معمولی یا ویروس معده)، آنفولانزا یك بیماری ویروسی مجزا با نشانه‌های ویژه‌ی خود است و به‌طور معمول در زمان‌های ویژه‌ای از سال، پایان پاییز و طی زمستان، رخ می‌دهد.

● آنفولانزا چگونه تشخیص داده می‌شود؟
ـ متخصصان بهداشت به طور معمول آنفولانزا را از روی نشانه‌های آن تشخیص می‌دهند، به‌ویژه اگر موردهای مشابه زیادی از بیماری در جامعه دیده شود و مركز بهداشت منطقه شیوع بیماری را تایید كرده باشد. به طور معمول به آزمون‌های مرسوم از افرادی كه نشانه‌های شاخص آنفولانزا را دارند، نیازی نیست. به‌ندرت، با آزمون نمونه‌ی خون یا مایع بینی یا گلو، ویروس آنفولانزا را شناسایی می‌كنند.

● آنفولانزا چگونه درمان می‌شود؟
ـ مراقبت و استراحت در خانه همه‌ی چیزی است كه برای تسكین نشانه‌های آنفولانزا نیاز هست. باوجود این، داروهای ضد ویروس برای كاهش مدت زمان بیماری و شدت نشانه‌ها نیز وجود دارد. این داروها به‌ویژه برای افراد مسن و كسانی كه خطر شدت گرفتن پیامدهای بیماری در آنان بالاست، مفید هستند. مصرف این داروها را طی دو روز پس از بروز نخستین نشانه‌ها باید آغاز كرد. مصرف این داروها به دستور پزشك نیاز دارد.

● درمان خانگی آنفولانزا چیست؟
ـ استراحت، استراحت و استراحت. برای كاهش تب و سر درد می‌توانید از استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده كنید. دكانجستانت‌ها می‌توانند آبریزش بینی را كاهش دهند و از فشار و درد بافت‌های باد كرده در صورت و پشت پرده‌ی صماخ گوش بكاهند. با نوشیدن مایع و ضد سرفه‌هایی كه به تجویز پزشك نیاز ندارند، می‌توانید از سرفه‌ها بكاهید. شستن دست و صورت و پاشویه، البته نه با آب بسیار سرد، نیز به كاهش تب كمك می‌كند.

● آیا ازآنفولانزا می‌توان پیش‌گیری كرد؟
ـ شما با واكسینه‌شدن سالانه علیه ویروس آنفولانزا می‌توانید از این بیماری پیش‌گیری كنید. این واكسن به بدن شما تزریق می شود و بهترین زمان برای این كار ماه مهر و آبان است. این واكسن را به كودكان بالا‌تر از ۶ ماه و هر فردی كه می‌خواهد به پیش‌گیری از این بیمار كمك كند، تزریق كرد. این واكسن برای افراد زیر سفارش می‌شود:
۱) همه‌ی كودكان۶ تا ۲۳ ماهه
۲) همه‌ی بزرگسالان بالاتر از ۵۰ سال
۳) بزرگسالان و كودكان ۲ ساله و بیش‌تر كه به ناراحتی‌های دیگری مانند آسم، بیماری قلبی، ناراحتی‌های تنفسی یا بیماری‌های دستگاه ایمنی دچار هستند
۴) زنانی كه طی فصل آنفولانزا باردار هستند
واكسنی دیگر نیز به بازار آمده است كه نوعی افشانه‌ی بینی است و برای كودكان سالم و بزرگسالان ۵ تا ۴۹ سال مناسب است. این واكسن به زنان باردار و كسانی كه بیماری‌ دستگاه ایمنی دارند، داده نمی‌شود.

● بیش‌تر بدانیم
همه‌گیری‌ گسترده‌ی آنفولانزا درپی تغییرهای شگرفی در ویروس آنفولانزا رخ می‌دهد. این همه‌گیری حدود هر ۱۰ سال رخ می‌دهد. وقتی تغییر شگرفی در ویروس رخ می‌دهد، افرادی كه به آنفولانزا مبتلا شده‌اند، با شدن بیش‌تری بیمار می‌شوند.
ویروس سرماخوردگی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. قطره‌های كوچكی از سرفه یا عطسه‌ی دیگران، چیزهایی مانند دستمال یا هوله كه به مایع بینی یا گلوی فرد بیمار آلوده شده باشد یا تماس با دست آلوده‌ی فرد مبتلا، می‌تواند شما را بیمار كند. از این رو، شستن دست‌ها، به‌ویژه طی زمستان، سفارش شده است.
افرادی كه به ویروس آنفولانزا آلوده شوند، ۱ روز پیش از این كه نشانه‌های بیماری بروز كند تا ۵ روز پس از بروز آن، می‌توانند دیگران را آلوده كنند. بنابراین، ممكن است شما زمانی كه هنوز نمی‌دانید به این بیماری دچار شده‌اید، آن را به دیگران انتقال دهید.

دور نگه‌داشتن دست‌ها از بینی، چشم‌ها و دهان نیز به پیش‌گیری از بیماری كمك می‌كند. احتمال این كه ویروس از این راه‌ها به بدن شما وارد شود، زیاد است.

ورزش منظم، غذای مناسب، سیگار نكشیدن به پیشگری از آنفولانزا كمك می‌كند.دود سیگار به پوشش مجراهای تنفسی و شش‌ها آسیب می‌رساند و آن‌ها را به ویروس‌ حساس می‌كند.
آنفولانزا به طور معمول طی ۵ تا ۷ روز فروكش می‌كند. البته، خستگی آن ممكن است ادامه داشته باشد. گاهی ممكن است به عفونت‌های باكتریایی نیز دچار شوید كه در این صورت باید بی‌درنگ به پزشك مراجعه كنید. عفونت گوش، مجراهای تنفسی و سینوس‌ها از نشانه‌های عفونت باكتریایی است.

شما به مصرف آنتی‌بیوتیك نمی‌توانید از این بیماری پیش‌گیری یا آن را درمان كنید. آنتی‌بیوتیك‌ها برای مبارزه با باكتری‌ها مناسب هستند و روی ویروس‌ها اثری ندارند. البته، آنتی‌بیوتیك‌ها باید همواره با نظر پزشك مصرف شوند.
مصرف فراوان ویتامین‌ها، مواد معدنی، مانند قرص‌های ویتامین سی و روی یا داروهای گیاهی به درمان یا پیشگیری از آنفولانزا كمك نمی‌كنند و بهتر است به رژیم غذایی سالم توجه بیش‌تری داشته باشیم.