اسلامي عقاید ماشومانو لپاره | پوښتنې او ځوابونه
نَحْمَده ونصَلي علی رَسُوْلِهِ الكَريم !
ایمان:
پوښتنه: ته څوك يې ؟
ځواب: مسلمان.
پوښتنه: د مسلمانانو د مذهب (دين) نوم څه دى؟
ځواب: اسلام.
پوښتنه: اسلام څه ښوونه كوي ؟
ځواب: اسلام داښوونه كوي چې : خداى پاک يودى، دبندګۍ لايق يوازې هغه دى،حضرت محمد صلی الله عليه وسلم دالله تعالى بنده او رسول دى، قران كريم دخداى پاک كتاب دى. اسلام رښتينى دين دى،د دنيا او اخرت ټولې ښېګڼې اونېكې خبرې اسلام ښايي .
پوښتنه: داسلام كلمه كومه ده ؟
ځواب: داسلام كلمه داده : لا الـهَ الا اللهُ مُـحَـمَّد رَ سُول اللهُ
له خداى تعالى پرته بل دعبادت وړ(معبود) نشته محمد صلی الله عليه وسلم دالله جل جلاله رسول دى.
پوښتنه: دشهادت كلمه كومه ده ؟
ځواب: دشهادت كلمه داده : اشهـَدُ انَ لا الـهَ الا اللهُ وَحـدَهُ لاشَـرِيكَ لَـهُ وَاشهـَدُ انَ مُـحَـمَّداًعَـبدُه ورَسُولُه.
شاهدي وايم چې له الله جل جلاله پرته بل خداى دعبادت وړ نشته هغه يو دى سيال نه لري اوداشاهدي وركوم چې محمد صلی الله عليه وسلم يې بنده او رسول دى.
پوښتنه: ايمان مجمل كوم دى ؟
ځواب:ايمان مجمل دادى: امَنتُ بِـاللهِ كَمَاهُوَ بِاسـمائـهِ وَصِفَاتِهِ وَقَبِلتُ جَـمِيعَ احكَامِه.
ژباړه :ايمان مې راوړى پرالله لكه څرنګه چې دى اود هغه په هغو نومونواو صفتونو باندې مې ايمان راوړى او ټول حكمونه يې ما منلي دي.
پوښتنه: ايمان مفصل كوم دى ؟
ځواب: ايمان مفصل دادى: اَمَنـتُ بِـاللهِ وَمَلائكتـهِ وَكُتُـِبهِ وَرَسُلِـهِ وَالـيَومِ الاَخـِر وَالقـَدرَ خَـيرِهِ وَشَرِهِ مـِنَ اللهِ تَعـالي وَالبَعثِ بَعدِ الـمَوت.
ژباړه :ايمان مې راوړى پرالله جل جلاله باندې پرملائكويې اودهغه كتابونو اودهغه پررسولانو، دقيامت پر ورځې او په دې چې دښه اوبد تقدير د الله تعا لى له لوري دى او له مرګ وروسته پرژوندي كېدلو باندې .
پوښتنه: تاسې چا پيداكړي ياست ؟
ځواب: موږ، زموږ مور و پلار، اسمانونه، ځمكې اوټول مخلوق خداى تعالى جل جلاله پيداكړي .
پوښتنه: خداى جل جلاله دنيا له څه شي نه پيداكړه ؟
ځواب: په خپل قدرت اوحكم سره يې پيداكړې ده.
پوښتنه: كوم خلك چې الله تعالى نه مني هغوى ته څه وايي ؟
ځواب: هـــغوى ته كافران وايي .
پوښتنه: كوم خلك چې له الله پاک پرته دنـورو شيانو عبادت كوي او يادوه درى خدايان مني هغوى ته څه وايي؟
ځواب: داسې خلكوته (مشركان) او (كافران) وايي .
پوښتنه: مشرك بښل كيږي اوكه نه ؟
ځواب: مشرك نه بښل كـيږي،هغه به تل په ځور او عذاب كې وي.
پوښتنه: حضرت محمد صلی الله عليه وسلم څوك و ؟
ځواب:حضرت محمد صلی الله عليه وسلم دالله تعالى بنده او رسول و مونږ يې امتيان يو.
پوښتنه: زمونږ پيغمبر صلی الله عليه وسلم چېرې زيږيدلی دی ؟
ځواب: دعربو په وطن كي د (مكې معظمې) يو ښار دى، هلته زيږيدلی.
پوښتنه: پلاراونېكه يې څه نومېدل ؟
ځواب: پلار يې عبدالله او نيكه يې عبدالمطلب نومېده .
پـوښـتـنه: زموږپيغمبر صلی الله عليه وسلم په رتبه کې له نوروپيغمبرانوپورته اوکه ټيټ دی؟
ځواب: زموږ پيغمبر صلی الله عليه وسلم په رتبه كې ترټولو پيغمبرانو پورته اود الله پاک له ټول مخلوق لوړ دی .
پوښتنه: حضرت محمد صلی الله عليه وسلم ژوند چيرته تېركړى و ؟
ځواب: درې پنځوس(53)كاله يې په خپل ښار(مكه معظمه)كې تېرکړل اوبيادالله پاک له امر سره سم مدينې منورې ته مهاجر شو ،لس (10) كاله يې هلته تېر كړل او په درۍ شپيته (63) كلنۍ کې وفات شو .
پـوښـتـنه :كه چيرې يو څوك حضرت محمد صلی الله عليه وسلم نه مني هغه څرنګه دى؟
ځواب: څوك چې حضرت محمد صلی الله عليه وسلم دخداى تعالى رسول نه بولي هغه هم كافردى .
پوښتنه: دحضرت محمد صلی الله عليه وسلم دمنلو مطلب څه دى ؟
ځواب: دحضرت محمد صلی الله عليه وسلم دمنلو مطلب دادى چې:سړى په دې باور ولري چې هغه صلی الله عليه وسلم دخداى پاک رالېږلی استازی دى اوپه دې عقيده ولري چې له خداى پاک وروسته ترټول مخلوق غوره دى اوله ده سره مينه ولري، اوپه سنتو يې عمل وکړي .
پوښتنه: داڅه معلومه شوه چې حضرت محمد صلی الله عليه وسلم دالله پاک پيغمبردى؟
ځواب: داسې ښه كارونه يې وكړل اوداسې ويناوې يي خلكوته وکړې چې له پيغمبرپرته يې بل څوك نه ښوولاى اونه هم كولاى شي .
پوښتنه: داڅرنګه معلومه شوه چې قرانكريم دخداى پاک كتاب دى ؟
ځواب: حضرت محمد صلی الله عليه وسلم فرمايلي دي: قرآن كريم د الله پاک كتاب دى او پر مايې نازل كړى.
پـوښـتـنه: قرآنكريم پر پيغمبر صلی الله عليه وسلم په يوه واراو كه لږ لږ نازل شوى دى؟
ځواب: هو! لېږلېږنازل شوى، كله يوايت، كله دوه،كله څلور اآياتونه او كله هم بشپړسورت، څومره به چې ورته اړتياوه هغومره به نازلېدل .
پوښتنه: په څومره وخت كې ټول قران كريم نازل شو.؟
ځواب: په درويشت (23) كاله كې .
پوښتنه: قران كريم څه ډول نازلېدى ؟
ځواب: حضرت جبرائيل عليه السلام به راغى پيغمبر صلی الله عليه وسلم ته به يي اّيت يا سورت تيراوه، ده صلی الله عليه وسلم به اوريدى، ياداوه به يې ليكونكى به يې راوغوښت په هغه به يې وليكه .
پوښتنه: پيغمبر صلی الله عليه وسلم پخپله ولې نه ليكه ؟
ځواب: ځكه چې دى مبارك ” اُمي” و .
پوښتنه: امي چاته وايي ؟
ځواب: دچا چې ليك لوست زده نه وي هغه ته ” امي ” وايي، كه څه هم پيغمبر صلی الله عليه وسلم په دنيا كي دچا څخه علم زده كړى نه و خو بيا هم خداى تعالى ورته ترټول مخلوق زيات علم وركړى و .
پوښتنه: حضرت جبرائيل عليه السلام څوك و ؟
ځواب: ملائيكه ده،پيغمبرانوته به يې دالله تعالى حكمونه راوړل.
[irp][irp][irp]پوښتنه: مسلمانان دالله تعالى بندګي څرنګه كوي ؟
ځواب: ۱. لمونځ كوي ۲. روژه نيسي ۳. زكات وركوي ۴. حج كوي .
پوښتنه: لمونځ څه ته وايي ؟
ځواب: لمونځ دالله تعالى دعبادت او بندګۍ يوه ځانګړې طريقه ده چې الله تعالى په قرانكريم او رسول الله صلی الله عليه وسلم په خپلولارښوونو (حديثونو) كې مسلمانانوته ښودلې ده .
پـوښـتـنه:دبندګۍ هغه ځانګړې طريقه څه ډول ده چې لمونځ ورته وايي؟
ځواب: په كور يا په جومات (مسجد) كې خلك دالله تعالى په وړاندې لاس په نامه دريږي ، قران شريف لولي،دالله تعالى ستاينه كوي، دهغه لويي اوتعظيم بيانوي اودهغه په وړاندي ټېټېږي ،سر په ځمكه ږدي، دهغه لويي او خپله عاجزي ښكاره كوي .
پوښتنه: لمونځ كونكى خداى پاک په جومات اوكه په كوركې ښه ويني؟
ځواب: خداى پاک يې هر ځاى ويني،په جومات اوكه په كوركې وي ؛ خو په جومات كې لمونځ ډېر ثواب لري .
پوښتنه:له لمانځه دمخه خلك مخ لاسونه اوپښې مينځي هغه ته څه وايي؟
ځواب: هغه ته اودس وايي له اوداسه پرته لمونځ نه كيږي.
پوښتنه: په لمانځه كې كوم لورته مخ كول پكاردي ؟
ځواب: لوېديز لور ته .
پوښتنه: موږ ولې په لمانځه كې دلوېديزلورته دريږو ؟
ځواب: دمكې معظمي په ښار كې دخداى پاک كور دی چې كعبه يې بولې په لمانځه کې هغه لورته مخ ګرځول ضروري دي(کعبه زموږ د ښار(کابل، پېښور) لوېديځ لورته ده)؛ ځكه خوخلك دلته دلويديځ لورته لمونځ كوي .
پوښتنه: په لمانځه كې چې كوم لورته خلك دريږي هغه ته څه وايي؟
ځواب: (قبله) ورته وايي .
پوښتنه: په شپه او ورځ كې څو واره لمونځ كيږي ؟
ځواب: په شپه اوورځ كې پنځه وخته لمونځ فرض دى .
پوښتنه: هغه پنځه وختونه كوم دي ؟
ځواب: ١. دسهار(فجر) لمونځ چې سهار له لمرختودمخه كيږي.
٢. دماسپښين(ظهر)لمونځ)چې دزوال(دسيوري له ماتېدو)وروسته كيږي.
٣. دمازديګر(عصر)لمونځ چې له لمر لويدو يو نيم يا دوه ساعته دمخه كيږي.
٤. دماښام (مغرب)لمونځ: چې تر لمر لويدو وروسته كيږي .
٥. د ماخوستن (عشاء) لمونځ:چې له لمرلوېدو يونيم يا دوه ساعته وروسته كېږي .
پوښتنه: آذان څه ته وايي ؟
ځواب: كله چې دلمانځه وخت شي له لمانځه لېږ دمخه يو سړي درېږي په لوړاواز داتوري وايي :
اللهُ اَکبر : خداى ډېرلوى دى اللهُ اَکبر : خداى ډېرلوى دى
اللهُ اَکبر : خداى ډېرلوى دى اللهُ اَکبر : خداى ډېرلوى دى
اَشـهَدُ اَنَّ لاّ اِلهَ اِلاّالله: شاهدي وايم چې له الله جل جلاله پرته بل هيڅ يو معبود نشته .
اَشـهَدُ اَنَّ لاّ اِلَهَ اِلاّاللهُ: شاهدي وايم چې له الله جل جلاله پرته بل هيڅ يو معبود نشته .
اَشـهَدُ اَنَّ مُـحَمَد رَسُـولُ الله:شاهدي وركوم چې محمد صلی الله عليه وسلم دالله جل جلاله رسول دى
حَـيّ عَـلي الصَّـلاة: لمانځه ته راشئ! حَـيّ عَلَي الصَّلاة: لمانځه ته راشئ!
حَـيّ عَلَـي الـفَلاح : بريا ته راشئ! حَـيّ عَلَي الفَلاح : بريا ته راشئ!
اَلله اَكَبرَ : خداى ډېر لوى دى. اللهُ اَكبَر : خداى ډېر لوى دى
لاالـــه الاّ الله: دالله جل جلاله پرته هيڅوك دعبادت وړ نشته.
همدې دې تورو ته(أذان) وايي . دسهار په أذان كې د (حَـيّ عَلَي الفَلاح) نه وروسته (الصَلاةُ خيرٌ مّنَ النَّوم) (لمونځ له خوبه ښه دى) ويل كيږي.
پوښتنه: تكبير (اقامت) څه ته وايي ؟
ځواب: كله چې لمانځه ته خلك درېږي ، نو دلمانځه له پيل دمخه يوسړى داذان توري وايي ، همدې ته اقامت اوتكبير وايي.خوپه اقامت كې له (حَـيّ عَلَي الفَلاح) وروسته (قَـدْقَامَتِ الصَّـلاةُ )دوه ځله داذان له تورو زيات ويل كيږي .
پوښتنه: څوك چې آذان يا تكبير وايي هغه ته څه وايي ؟
ځواب: هغه ته (مؤذن) اوڅوك چې تكبير وايي هغه ته (مكبر) وايي .
پوښتنه: په ګډه چې خلك لمونځ كوي لمونځ وركونكي ،لمونځ كوونكو اوهماغه لمانځه ته څه وايي ؟
ځواب: هغه لمانځه ته د(جمعې لمونځ) وايي، لمونځ ور كوونكي ته (امام) اولمونځ كوونكو ته (مقتديان )وايي .
پوښتنه: څوك چې يواځې لمونځ كوي هغه ته څه وايي ؟
ځواب: يواځې لمونځ كوونكي ته (منفرِد) وايي .
پوښتنه: داسې ځاى چي په ځانګړي ډول دلمانځه لپاره جوړوي اوخلك پكې لمونځ كوي څه بلل كيږي ؟
ځواب: هغه ته جومات (مسجد) وايي .
پوښتنه: څوك چې جومات ته لاړ شي هلته بايدڅه وكړي ؟
ځواب :په جومات كې دې لمونځ وكړي، قراّن شريف دې ووايي، يا دې بل ذكر وكړي اويادې په ادب سره غلى كښېني، په مسجد كې لوبې کول ، ټوپونه وهل ، شور اوددنيا خبرې كول بد كاردى.
پوښتنه: لمونځ څه ګټې لري ؟
ځواب: لمونځ ډېرې ګټې لري ، يو څو يې تاسو ته درښايو :
۱. دلمونځ كونكي انسان بدن او كالي تل پاك وي .
۲. له لمونځ كونكي څخه خداى تعالى خوښ وي .
۳. دلمونځ كونكي څخه پيغمبرصلی الله عليه وسم هم خوښ وي .
۴. لمونځ كونكى دخداى تعالى په وړاندې ښه وي .
۵. دلمونځ كونكي سړي عزت خلك په دنيا كې هم كوي .
۶. لمونځ كونكى له ډېرو ګناوو ساتلى وي .
۷. لمونځ كونكى انسان ته الله جل جلاله له مرګ وروسته ارام ژوندورکوي.
